พระพาย

(เปลี่ยนทางจาก พระวายุ)

พระพาย (เทวนาครี: वायु; "วายุ") เป็นเทพแห่งลมตามคติศาสนาฮินดู เป็นเทพแห่งธรรมชาติ เช่นเดียวกับพระพิรุณ (ฝน), พระอัคนี (ไฟ), พระแม่คงคา (น้ำ), พระแม่ธรณี (พื้นดิน)

พระพาย
เทวนาครี: वायु
พระวายุ ทรงกวางเป็นพาหนะ
ตำแหน่งเทพแห่งลม
จำพวกเทพโลกบาล เทพคณะปัญจภูตะ และเทพคณะวสุ
วิมานปวันโลก
อาวุธธงสีขาว, ศรวายัพยาสตร์, พระขรรค์, หอก, คทา, ขอช้าง, วัชระ, ดอกบัว, ขวาน, ดาบ ฯลฯ
สัตว์พาหนะกวาง, แอนทิโลป, ม้าวลาหก, ราชรถเทียมม้า ๑,๐๐๐ ตัว,ราชรถเทียมกวาง
บิดาพระกัศยปะ
มารดาพระแม่อทิติ
คู่ครองพระแม่สวาสถี
บุตรหนุมาน, ภีมะ ฯลฯ

พระพายเป็นบุตรของพระกัศยปะและพระแม่อทิติ มีหน้าที่ให้ลมแก่สามโลก ในวรรณคดีมหาภารตะ พระพายเป็นบิดาของภีมะ และในวรรณคดีรามเกียรติ์พระพายเป็นบิดาของ หนุมานและยังเป็นปู่ของมัจฉานุกับอสุรผัด

ตามคัมภีร์วิษณุปุราณะว่า พระพายเป็นกษัตริย์แห่งคนธรรพ์ สำหรับรูปร่างลักษณะของพระพาย มีแตกต่าง หลากหลายออกไป ในพระเวทระบุว่า พระพาย มีกายสีขาวลักษณะงดงามยิ่งนัก ทรงสัตว์พาหนะจำพวกแอนทิโลปหรือกวาง[1]

นอกจากนี้แล้ว พระพายยังถือเป็นเทพประจำทิศตะวันตกเฉียงเหนือ (พายัพ) โดยคำว่า "พายัพ" เป็นภาษาสันสกฤต อ่านว่า "วายวฺย" เมื่อถอดความแล้วจะหมายถึง "ทิศของวายุ" [2]

อ้างอิง

แก้
  1. "พระพาย". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-06-02. สืบค้นเมื่อ 2012-11-16.
  2. พายัพ ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิเตยสถาน พ.ศ. 2542