ทิก เญิ้ต หั่ญ

พระภิกษุทิก เญิ้ต หั่ญ

ทิก เญิ้ต หั่ญ หรือ ชื่อที่ใช้เรียกทั่วไป ติช นัท ฮันห์ (เวียดนาม: Thích Nhất Hạnh) (fr: Thich Nhat Hanh) เป็นพระภิกษุนิกายเซนชาวเวียดนาม ชื่อทิก เญิ้ต หั่ญ เป็นฉายาทรงธรรม โดยคำว่า "ทิก" เป็นแปลว่า "ศากยะ" ส่วน "เญิ้ต หั่ญ" มีความหมายว่า "การกระทำเพียงหนึ่ง (One Action)" ท่านเป็นพระมหาเถระนิกายเซน กวี และผู้สนับสนุนในเรื่องสันติภาพ มีงานเขียนเผยแผ่ตีพิมพ์ภาษาต่าง ๆ มากมาย และเป็นที่รู้จักกันดีในหมู่นักปฏิบัติธรรมชาวตะวันตก

ประวัติ

ทิก เญิ้ต หั่ญ เกิดเมื่อวันที่ 11 ตุลาคม พ.ศ. 2469 ที่จังหวัดกว๋างจิ ในภาคกลางของประเทศเวียดนาม ท่านมีชื่อเดิมว่า เหงียน ซวน เบ๋า ท่านได้บรรพชาเป็นสามเณรที่ วัดตื่อฮิ้ว เมื่อ พ.ศ. 2485 ขณะมีอายุได้ 16 ปี และได้อุปสมบทเป็นพระในเวลาต่อมา ช่วงแรกที่อยู่ในเวียดนาม ท่านได้พยายามฟื้นฟูพระพุทธศาสนาด้วยการเขียนบทความ แต่กลับได้รับการต่อต้านจากผู้นำองค์กรชาวพุทธและรัฐบาลเป็นอย่างมาก

ต่อมาในปี พ.ศ. 2505 ท่านได้รับทุนไปศึกษาศาสนาเปรียบเทียบ ณ มหาวิทยาลัยพรินซ์ตัน สหรัฐ ท่านได้ศึกษาที่นั่นเป็นเวลา 1 ปี แม้จะได้รับทุนจากมหาวิทยาลัยโคลัมเบียต่อ แต่ท่านก็ตัดสินใจเดินทางกลับเวียดนาม เพื่อต่อตั้ง รร.ยุวชนรับใช้สังคม และทำงานด้านความร่วมมือระหว่างพระพุทธศาสนานิกายมหายานและเถรวาทในเวียดนาม ท่านพยายามสอนแนวคิดเรื่องพระพุทธศาสนาเพื่อการรับใช้สังคม เพื่อฟื้นฟูความเสียหายจากสงคราม ท่านพยายามพัฒนาวงการสงฆ์ด้วยการสอนและเขียนในสถาบันพระพุทธศาสนาชั้นสูง ภารกิจที่สำคัญของท่านคือ ก่อตั้ง "คณะเทียบหิน" ในปี พ.ศ. 2509

ในปี พ.ศ. 2510 มาร์ติน ลูเธอร์ คิง จูเนียร์ ได้เสนอชื่อของท่านให้เป็นผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ โดยกล่าวว่า "ข้าพเจ้าไม่รู้จักใครเป็นการส่วนตัวอีกที่จะมีคุณค่าพอสำหรับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ นอกเหนือไปจากพระผู้มีเมตตาจากเวียดนามผู้นี้"

หมู่บ้านพลัม

แต่การรณรงค์เพื่อหยุดการสนับสนุนสงครามของท่านทำให้รัฐบาลเวียดนาม ที่ถึงแม้จะรวมประเทศได้แล้วก็ตาม ไม่ยอมรับท่าน และปฏิเสธการเข้าประเทศของท่าน ทำให้ท่านต้องลี้ภัยอย่างเป็นทางการที่ประเทศฝรั่งเศส และก่อตั้ง "หมู่บ้านพลัม" เป็นสถานที่ปฏิบัติธรรมของชุมชนสงฆ์ของท่าน ที่เมืองบอร์โดซ์ ประเทศฝรั่งเศส ในปี พ.ศ. 2525 ในระยะแรกเป็นแหล่งพักพิงของผู้ลี้ภัย ก่อนจะเริ่มมีนักบวชตั้งแต่ปี พ.ศ. 2531

หมู่บ้านพลัมปัจจุบันได้จัดการอบรมภาวนาเกี่ยวกับการเจริญสติทั้งในยุโรปและอเมริกาเหนือให้แก่บุคคลทั่วไป ปัจจุบันมีนักบวชกว่าห้าร้อยคน จากกว่ายี่สิบประเทศทั่วโลก ส่วนใหญ่อยู่ในหมู่บ้านพลัม และที่อื่นๆได้แก่ Green Mountain Dharma Center รัฐเวอร์มอนต์ และ Deer Park Monastery รัฐแคลิฟอร์เนีย ในสหรัฐอเมริกา และที่วัดบัทหงา เมืองบ๋าวหลอบ และ วัดตื่อฮิ้ว เมืองเว้ ประเทศเวียดนาม

ท่านทิก เญิ้ต หั่ญ ได้จัดตั้ง "หมู่บ้านพลัม" (Plum Village) ขึ้น ณ ประเทศฝรั่งเศส อันเป็นชุมชนแบบอย่าง การปฏิบัติธรรมแห่งพุทธบริษัท 4 ที่เน้นการเจริญสติในชีวิตประจำวันอย่างตระหนักรู้ในแต่ละลมหายใจเข้าออก และกลับมาอยู่กับปัจจุบันขณะ ในชุมชนปฏิบัติธรรมแห่งหมู่บ้านพลัม มีทั้งสิ้น 12 แห่ง อยู่ในประเทศฝรั่งเศส อเมริกา เยอรมัน และเวียดนาม นอกจากนี้มีกลุ่มปฏิบัติธรรมตามแนวทางของท่านทิก เญิ้ต หั่ญ (คณะสงฆ์) กระจายอยู่หลายประเทศทั่วโลกเกือบหนึ่งพันกลุ่ม

ภายในคณะสงฆ์หมู่บ้านพลัมประกอบด้วยวัด 8 วัด ได้แก่

• Upper Hamlet, Lower Hamlet, New Hamlet, Lower Mountain Hamlet กระจายตัวอยู่ในหมู่บ้านชนบทใกล้เมือง Bordeaux ทางใต้ของ ประเทศฝรั่งเศส
• Clarity Hamlet, Solidity Hamlet ที่ Deer Park Monastery รัฐแคลิฟอร์เนีย
• Green Mountain Dharma Center, Maple Forest Monastery ที่รัฐเวอร์มอนต์ ประเทศสหรัฐอเมริกา

นอกจากนี้ยังมีสังฆะอื่นๆ อยู่ในหลายประเทศทั่วโลก

ผลงานเขียน

ท่านทิก เญิ้ต หั่ญ เป็นผู้ประพันธ์หนังสือธรรมะชื่อดังระดับโลกหลายเล่ม ดังนี้

1. ปาฏิหาริย์แห่งการตื่นอยู่เสมอ
2. สันติภาพทุกย่างก้าว
3. ปัจจุบันเป็นเวลาประเสริฐสุด
4. ศานติในเรือนใจ
5. เดิน วิถีแห่งสติ [Walking Meditation]
6. ดวงตะวัน ดวงใจฉัน
7. ทางกลับคือการเดินทางต่อ
8. กุญแจเซน
9. สายน้ำแห่งความกรุณา
10. วิถีแห่งบัวบาน
11. คือเมฆสีขาว ทางก้าวเก่าแก่ วรรณกรรมพุทธประวัติในทัศนะใหม่ เล่ม 1-2 / Old Path White Clouds : Walking in the Footsteps of the Buddha
12. ด้วยปัญญาและความรัก
13. เธอคือศานติ : ลำนำแห่งลมหายใจและรอยยิ้ม [Being Peace]
14. ศาสตร์แห่งความเข้าใจ
15. พุทธศาสนาในอนาคต
16. อานาปนอานาสติศาสตร์
17. พระสูตรธรรมแปดประการสำหรับมหาบุรุษ
18. เพชรตัดทำลายมายา [The Diamond That Cuts Through Illusion]
19. กุหลาบประดับดวงใจ
20. ไผ่พระจันทร์
21. ดอกบัวในทะเลเพลิง
22. เสียงร้องของชาวเวียดนาม
23. จุดยืนพระพุทธศาสนาท่ามกลางสงครามและการปฏิวัติ
24. เมตตาภาวนา : คำสอนว่าด้วยรัก [Teaching on Love]
25. เรียกฉันด้วยนามอันแท้จริง
26. ปลูกรัก
27. เริ่มต้นใหม่

อ้างอิง

• ชีวประวัติท่านทิก เญิ้ต หั่ญ
• พุทธศาสนาความสุข และบทสนทนากับ "หลวงปู่ทิก เญิ้ต หั่ญ"
• ทิก เญิ้ต หั่ญ : มุนิกวีผู้สร้างสังฆะและศานติในเรือนใจ

แหล่งข้อมูลอื่น

• ตามรอยทิก เญิ้ต หั่ญตามรอยพระบาทพระศาสดาวิสาขบูชาโลก
• เว็บไซต์หมู่บ้านพลัม ประเทศไทย