จัณฑีครห์ [จัน-ดี-คะ-ระ] (ฮินดี: चण्डीगढ़, ออกเสียง: [tʃəɳˈɖiːɡəɽʱ] ( ฟังเสียง); ปัญจาบ: ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ) เป็นเมือง อำเภอ และดินแดนสหภาพ ในประเทศอินเดีย เป็นเมืองหลวงร่วมของรัฐปัญจาบและรัฐหรยาณา จัณฑีครห์เป็นส่วนหนึ่งของภูมิภาคเมืองหลวงจัณฑีครห์หรือเกรเตอร์ชันดิการ์ (Greater Chandigarh) ซึ่งประกอบด้วยจัณฑีครห์, เมืองปัญจกุลา (ในรัฐหรยาณา) และเมืองขารา, กุรลี, โมหาลี, ซีรากปุระ (ในรัฐปัญจาบ)

จัณฑีครห์
สมญา: 
เมืองแห่งความสวย (The City of Beauty[a])
ที่ตั้งในอินเดีย
ที่ตั้งในอินเดีย
พิกัด: 30°45′N 76°47′E / 30.75°N 76.78°E / 30.75; 76.78พิกัดภูมิศาสตร์: 30°45′N 76°47′E / 30.75°N 76.78°E / 30.75; 76.78
ประเทศ อินเดีย
จัดตั้งตั้ง
ดินแดนสหภาพ††
1 พฤษภาคม 1966
การปกครอง
 • ประเภทเทศบาลดินแดนสหภาพ
 • องค์กรองค์การเทศบาลจัณฑีครห์
 • ผู้ดูแลเทศบาลวี.พี. สิงห์ บาดนอร์
 • นายกเทศบาลอรุณ สูด
พื้นที่
 • ดินแดนสหภาพ114 ตร.กม. (44 ตร.ไมล์)
อันดับพื้นที่ที่ 35
ความสูง321 เมตร (1,053 ฟุต)
ประชากร
 (2011)[1][2]
 • ดินแดนสหภาพ1,055,450 คน
 • ความหนาแน่น9,262 คน/ตร.กม. (23,988 คน/ตร.ไมล์)
 • รวมปริมณฑล[3]1,025,682 (ที่ 51) คน
 • พื้นที่เขตเมือง[4]1,611,770
ภาษา
 • ทางการภาษาอังกฤษ[5]
เขตเวลาUTC+5:30 (IST)
PIN160XXX
รหัสโทรศัพท์+91-172-XXX-XXXX
รหัส ISO 3166IN-CH
ทะเบียนพาหนะCH-01 (Current), CH-02 (Commercial Vehicles & Taxis), PB-01(Taxis to Chandigarh),[6] CH-03, CH-04 (Both Discontinued)
การรู้หนังสือ86.77%
HDI (2017)เพิ่มขึ้น 0.775[7] (High) · ที่ 2
เว็บไซต์chandigarh.gov.in
สัญลักษณ์ของจัณฑีครห์
สัตว์
พังพอนเทาอินเดีย[8][9]
สัตว์ปีก
นกเงือกเทาอินเดีย
ดอกไม้
ธาก
ผลไม้
มะม่วง
ต้นไม้
Mangifera indica[9]
The city of Chandigarh comprises all of the union territory's area.
††under Section 4 of the Punjab Reorganisation Act, 1966.

จัณฑีครห์เป็นหนึ่งในเมืองที่มีการวางแผนไว้ก่อนเมืองแรก ๆ ในอินเดียยุคหลังได้รับเอกราช และเป็นที่รู้จักในระดับโลกจากงานศิลปะและสถาปัตยกรรมของเมือง[10] แพลนหลักกลาง (master plan) ของเมืองนั้นสร้างขึ้นโดยสถาปนิกชาวฝรั่งเศส-สวิสผู้เลื่องชื่อเลอกอร์บูซีเย ที่ซึ่งดัดแปลงมาจากแพลนเดิมที่สร้างสรรค์โดยสถาปนิกชาวโปแลนด์ Maciej Nowicki และนักวางผังเมืองชาวอเมริกัน แอลเบิร์ต แมร์ อาคารที่ทำการของรัฐบาลส่วนใหญ่และที่อยู่อาศัยในเมืองนั้นออกแบบโดยคณะโครงการเมืองหลวงจัณฑีครห์ (Chandigarh Capital Project Team) ซึ่งนำโดยเลอกอร์บูซีเย, เจน ดรูว์ และแม็กซ์เวลล์ ฟราย บทความชิ้นหนึ่งที่ตีพิมพ์ในปี 2015 โดยบีบีซีได้ให้จัณฑีครห์เป็นหนึ่งในไม่กี่เมืองที่มีการวางผังในระดับใหญ่ (master-planned cities) ของโลก ที่สามารถประสบความสำเร็จในแง่ของการรวมสถาปัตยกรรมระดับอัศจรรย์, การเติบโตทางวัฒนธรรม และการทำเป็นสมัยใหม่ (monumental architecture, cultural growth, and modernisation)[11]

อ้างอิง แก้

  1. "Chandigarh (India): Union Territory & Agglomeration - Population Statistics in Maps and Charts". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 April 2017. สืบค้นเมื่อ 6 July 2019.
  2. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ chandigarh.official
  3. "Provisional Population Totals, Census of India 2011; Urban Agglomerations/Cities having population 1 lakh and above" (PDF). Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 15 ธันวาคม 2011. สืบค้นเมื่อ 26 มีนาคม 2012.
  4. "Provisional Population Totals, Census of India 2011; Cities having population 1 lakh and above" (PDF). Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. สืบค้นเมื่อ 26 มีนาคม 2012.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (ลิงก์)
  5. "52nd REPORT OF THE COMMISSIONER FOR LINGUISTIC MINORITIES IN INDIA" (PDF). nclm.nic.in. Ministry of Minority Affairs. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 25 May 2017. สืบค้นเมื่อ 8 July 2019.
  6. "Used Cars in Mumbai - Second Hand Cars in Mumbai for Sale". Cars24 (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 17 August 2020.
  7. "Sub-national HDI – Area Database". Global Data Lab (ภาษาอังกฤษ). Institute for Management Research, Radboud University. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 23 September 2018. สืบค้นเมื่อ 25 September 2018.
  8. Service, Tribune News (12 ตุลาคม 2015). "Corbusier's creation". www.tribuneindia.com/news/trends/corbusier-s-creation/142344.html. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 15 ตุลาคม 2015. สืบค้นเมื่อ 13 ตุลาคม 2015.
  9. 9.0 9.1 "State Animal, Bird, Tree and Flower of Chandigarh" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2018-12-22. สืบค้นเมื่อ 8 June 2020.
  10. "Business Portal of India : Investment Opportunities and Incentives : State Level Investment : Chandigarh". business.gov.in. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 October 2013. สืบค้นเมื่อ 12 March 2015.
  11. "Is this the perfect city?". www.bbc.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 16 ธันวาคม 2015. สืบค้นเมื่อ 22 ธันวาคม 2015.



อ้างอิงผิดพลาด: มีป้ายระบุ <ref> สำหรับกลุ่มชื่อ "lower-alpha" แต่ไม่พบป้ายระบุ <references group="lower-alpha"/> ที่สอดคล้องกัน