แม่น้ำสตลุช (อังกฤษ: Sutlej River, Satluj River; ปัญจาบ: ਸਤਲੁਜ; สันสกฤต: शतद्रु (ศตทรุ)) เป็นแม่น้ำในประเทศอินเดียและปากีสถาน เป็นแม่น้ำที่ยาวที่สุดและอยู่ทางตะวันออกสุดของบรรดาแม่น้ำห้าสาย (ปัญจนาที) ของภูมิภาคปัญจาบ[3][4] และเป็นแม่น้ำสาขาของแม่น้ำสินธุ มีความยาวประมาณ 1,500 กิโลเมตร (932 ไมล์) มีต้นน้ำอยู่ที่ทะเลสาบรากษสตาล (Lake Rakshastal) ทางใต้ของเขาไกรลาสในทิเบต ก่อนจะไหลไปทางตะวันตกเฉียงเหนือเป็นระยะทาง 260 กิโลเมตร (160 ไมล์) เข้าประเทศอินเดียทางช่องเขาชิปกีลา (Shipki La) แล้วไหลลงมาทางตะวันตกเฉียงใต้เป็นระยะทาง 360 กิโลเมตร (220 ไมล์) ไปรวมกับแม่น้ำบีอาส ที่ใกล้เมืองมาคู (Makhu) รัฐปัญจาบ แม่น้ำสายนี้จะไหลเข้าประเทศปากีสถานต่อไปเพื่อไปรวมกับแม่น้ำจนาพ กลายเป็นแม่น้ำปันชนัทที่ตำบลพหาวัลปุระ (Bahawalpur) แคว้นปัญจาบ และไหลไปรวมกับแม่น้ำสินธุในที่สุด[5]

แม่น้ำสตลุช
ทิวทัศน์แม่น้ำสตลุช
เส้นทางแม่น้ำ
ที่ตั้ง
ประเทศจีน, อินเดีย, ปากีสถาน
รัฐทิเบต, หิมาจัลประเทศ, ปัญจาบ (อินเดีย), ปัญจาบ (ปากสถาน)
ลักษณะทางกายภาพ
ต้นน้ำทะเลสาบ Manasarovar-Rakas
 • ตำแหน่งทิเบต
 • พิกัด30°50′39″N 81°12′17″E / 30.84417°N 81.20472°E / 30.84417; 81.20472
 • ระดับความสูง4,575 เมตร (15,010 ฟุต)
ปากน้ำบรรจบกับแม่น้ำจนาพเพื่อก่อเป็นแม่น้ำปันชนัท
 • ตำแหน่ง
ใกล้ Khairpur อำเภอพหาวัลปุระ แคว้นปัญจาบ ประเทศปากีสถาน
 • พิกัด
29°23′23″N 71°3′42″E / 29.38972°N 71.06167°E / 29.38972; 71.06167
 • ระดับความสูง
102 เมตร (335 ฟุต)
ความยาวประมาณ 1,450 กิโลเมตร (900 ไมล์)
พื้นที่ลุ่มน้ำประมาณ 395,000 ตารางกิโลเมตร (153,000 ตารางไมล์)
อัตราการไหล 
 • ตำแหน่งRopar[1]
 • เฉลี่ย500 cubic metre per second (18,000 cubic foot per second)
อัตราการไหล 
 • ตำแหน่งปันชนัท จุดบรรจบกันของแม่น้ำจนาพ (ทางเหนือของปากแม่น้ำ 71 กิโลเมตร)
 • เฉลี่ย2,946.66 cubic metre per second (104,060 cubic foot per second)[2] 63.613 ลูกบาศก์กิโลเมตร ต่อ ปี (2,015.8 cubic metre per second)
ลุ่มน้ำ
ลำน้ำสาขา 
 • ซ้ายBaspa
 • ขวาSpiti, บีอาส, จนาพ

ในสมัยโบราณหุบเขาแม่น้ำสตลุชตอนต้นถูกเรียกว่า หุบเขาครุฑ โดยชาวจางจุง (Zhangzhung) ซึ่งอาศัยอยู่ในทิเบตตะวันตก ซากปรักหักพังของเมืองจางจุงยังคงพบเห็นได้ในปัจจุบัน ชาวกรีกโบราณเรียกแม่น้ำสตลุชว่า "ซาราดรอส" (Zaradros)[6]

แม่น้ำสตลุชเป็นหนึ่งในแม่น้ำที่อยู่ในสนธิสัญญาแม่น้ำสินธุ ซึ่งเป็นข้อตกลงด้านทรัพยากรน้ำระหว่างอินเดียกับปากีสถาน[7] อินเดียสร้างเขื่อนหลายแห่ง เช่น เขื่อนภาขรา (Bhakra Dam) โรงไฟฟ้าพลังน้ำคาร์ชัมวังทู (Karcham Wangtoo Hydroelectric Plant) และเขื่อนนาถปาฌากรี (Nathpa Jhakri Dam) เพื่อใช้ประโยชน์ในการผลิตกระแสไฟฟ้า อินเดียเคยมีโครงการที่จะขุดคลองความยาว 214 กิโลเมตร (133 ไมล์) เพื่อเชื่อมแม่น้ำสตลุชกับแม่น้ำยมุนา[8] (คนละสายกับแม่น้ำยมุนาในบังกลาเทศ)

อ้างอิง

แก้
  1. "Sutlej valley". The Free Dictionary.
  2. "Rivers Network". 2020. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-08-08. สืบค้นเมื่อ 2022-06-14.
  3. Sutlej Facts, information, pictures | Encyclopedia.com
  4. Sutlej River - Maps of India
  5. Panjnad River | river, Pakistan | Britannica.com[ลิงก์เสีย]
  6. Sutlej River | river, Asia | Britannica.com[ลิงก์เสีย]
  7. "The Indus Water Treaty - transboundarywaters". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-10-16. สืบค้นเมื่อ 2015-11-22.
  8. http://india.gov.in/sectors/water_resources/sutlej_link.php Sutlej-Yamuna Link

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้