อำเภอคีรีมาศ

อำเภอในจังหวัดสุโขทัย ประเทศไทย

คีรีมาศ เป็น 1 ใน 9 อำเภอของจังหวัดสุโขทัย ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของจังหวัด มีเนื้อที่ 521.9 ตารางกิโลเมตร

อำเภอคีรีมาศ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Khiri Mat
คำขวัญ: 
เขาหลวงสูงเด่นเป็นสง่า พระแม่ย่า
ถิ่นกำเนิดเกิดเป็นศรี แหล่งปั้นหม้อ
ทอผ้าสรรพยาดี เลิศประเพณี
คีรีมาศประกาศนาม
แผนที่จังหวัดสุโขทัย เน้นอำเภอคีรีมาศ
แผนที่จังหวัดสุโขทัย เน้นอำเภอคีรีมาศ
พิกัด: 17°20′53″N 99°59′27″E / 17.34806°N 99.99083°E / 17.34806; 99.99083
ประเทศ ไทย
จังหวัดสุโขทัย
พื้นที่
 • ทั้งหมด521.9 ตร.กม. (201.5 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2564)
 • ทั้งหมด56,228 คน
 • ความหนาแน่น107.74 คน/ตร.กม. (279.0 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 64160
รหัสภูมิศาสตร์6403
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอคีรีมาศ
ถนนสุขาภิบาล 2 ตำบลโตนด อำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย 64160
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

แก้

อำเภอคีรีมาศตั้งอยู่ทางใต้สุดของจังหวัดสุโขทัย มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้

การแบ่งเขตการปกครอง

แก้

อำเภอคีรีมาศ เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอเมืองสุโขทัย โดยได้ตั้งเป็นกิ่งอำเภอคีรีมาศ ซึ่งแยกพื้นที่ 4 ตำบลทางทิศใต้ ได้แก่ ตำบลโตนด ตำบลทุ่งหลวง ตำบลสามพวง และตำบลศรีคีรีมาศ ซึ่งต่อมาได้ยกฐานะเป็น อำเภอคีรีมาศ เมื่อวันที่ 5 มิถุนายน 2499[1]

  • วันที่ 15 ตุลาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านโตนด ในพื้นที่บางส่วนของตำบลโตนด[2]
  • วันที่ 16 ธันวาคม 2501 ตั้งตำบลบ้านป้อม แยกจากตำบลทุ่งหลวง[3]
  • วันที่ 8 กันยายน 2507 จัดตั้งสุขาภิบาลทุ่งหลวง ในท้องที่ทั้งหมดของตำบลทุ่งหลวง[4]
  • วันที่ 14 กรกฎาคม 2521 โอนพื้นที่หมู่ที่ 5 บ้านวังตะแบก ตำบลศรีคีรีมาศ ให้ไปขึ้นกับตำบลลานหอย อำเภอบ้านด่านลานหอย[5]
  • วันที่ 6 พฤศจิกายน 2522 ตั้งตำบลหนองจิก แยกจากตำบลสามพวง[6]
  • วันที่ 31 มีนาคม 2524 ตั้งตำบลนาเชิงคีรี แยกจากตำบลบ้านป้อม[7]
  • วันที่ 9 สิงหาคม 2526 ตั้งตำบลหนองกระดิ่ง แยกจากตำบลโตนด[8]
  • วันที่ 26 กันยายน 2529 ตั้งตำบลบ้านน้ำพุ แยกจากตำบลศรีคีรีมาศ[9]
  • วันที่ 31 สิงหาคม 2531 ตั้งตำบลทุ่งยางเมือง แยกจากตำบลสามพวง[10]
  • วันที่ 27 พฤษภาคม 2541 กำหนดเขตหมู่บ้านใหม่โดยให้ตำบลโตนด มี 15 หมู่บ้าน ตำบลเชิงคีรี มี 9 หมู่บ้าน ตำบลทุ่งยางเมือง มี 5 หมู่บ้าน ตำบลหนองจิก มี 10 หมู่บ้าน ตำบลทุ่งหลวง มี 13 หมู่บ้าน ตำบลบ้านป้อม มี 8 หมู่บ้าน ตำบลสามพวง มี 10 หมู่บ้าน ตำบลหนองกระดิ่ง มี 6 หมู่บ้าน ตำบลศรีคีรีมาศ มี 6 หมู่บ้าน และตำบลบ้านน้ำพุ มี 6 หมู่บ้าน[11]
  • วันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2542 ยกฐานะสุขาภิบาลทุ่งหลวงและสุขาภิบาลโตนด เป็นเทศบาลตำบลทุ่งหลวงและเทศบาลตำบลโตนด ด้วยผลของกฎหมาย[12]
  • วันที่ 1 ตุลาคม 2546 แยกหมู่ที่ 1 บ้านหนองจิก ตำบลหนองจิก ตั้งเป็นหมู่ที่ 12 บ้านปลายนานิคม[13]

การปกครองส่วนภูมิภาค

แก้

อำเภอคีรีมาศแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 10 ตำบล 100 หมู่บ้าน ได้แก่

1. โตนด (Tanot) 6. หนองจิก (Nong Chik)
2. ทุ่งหลวง (Thung Luang) 7. นาเชิงคีรี (Na Choeng Khiri)
3. บ้านป้อม (Ban Pom) 8. หนองกระดิ่ง (Nong Krading)
4. สามพวง (Sam Phuang) 9. บ้านน้ำพุ (Ban Nam Phu)
5. ศรีคีรีมาศ (Si Khiri Mat) 10. ทุ่งยางเมือง (Thung Yang Mueang)

การปกครองส่วนท้องถิ่น

แก้

ท้องที่อำเภอคีรีมาศประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 11 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลทุ่งหลวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งหลวงทั้งตำบล
  • เทศบาลตำบลบ้านโตนด ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลโตนด
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโตนด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโตนด (นอกเขตเทศบาลตำบลบ้านโตนด)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านป้อม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านป้อมทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลสามพวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสามพวงทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลศรีคีรีมาศ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศรีคีรีมาศทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลหนองจิก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองจิกทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลนาเชิงคีรี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาเชิงคีรีทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลหนองกระดิ่ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองกระดิ่งทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านน้ำพุ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านน้ำพุทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งยางเมือง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งยางเมืองทั้งตำบล

การคมนาคม

แก้

อำเภอคีรีมาศมีถนนสายสำคัญดังต่อไปนี้

  1. ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 101
  2. ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1272
  3. ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1311
  4. ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1319

อ้างอิง

แก้
  1. [1]พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งอำเภอนาทวี อำเภอสะบ้าย้อย อำเภอคำชะอี อำเภอย่านตาขาว อำเภอวัดโบสถ์ อำเภอหนองบัว อำเภอวัฒนานคร อำเภอแสวงหา อำเภอท่าชนะ อำเภอพระพุทธบาท อำเภอโนนสัง อำเภอบำเหน็จณรงค์ อำเภอคอนสวรรค์ อำเภอบ้านโฮ่ง อำเภอคีรีมาศ อำเภอชนแดน อำเภอแม่แจ่ม อำเภอไทรน้อย และอำเภอบ้านแพง พ.ศ. ๒๔๙๙
  2. [2]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านโตนด กิ่งอำเภอคีรีมาศ อำเภอเมืองสุโขทัย จังหวัดสุโขทัย
  3. [3]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองนครปฐม จังหวัดนครปฐม อำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี อำเภอท่าตูม และอำเภอศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์ กับอำเภอกุมภวาปี และอำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี
  4. [4]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลทุ่งหลวง อำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย
  5. [5]พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอคีรีมาศกับอำเภอบ้านด่านลานหอย จังหวัดสุโขทัย พ.ศ. ๒๕๒๑
  6. [6]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย
  7. [7]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย
  8. [8]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย
  9. [9]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย
  10. [10]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย
  11. [11]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย
  12. [12]พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒
  13. [13]ประกาศจังหวัดสุโขทัย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตหมู่บ้าน [อำเภอกงไกรลาศ, อำเภอเมืองสุโขทัย, อำเภอคีรีมาศ, อำเภอบ้านด่านลานหอย, อำเภอศรีสัชนาลัย]