หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทองใหญ่

พลตรี หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทองใหญ่ (4 มิถุนายน พ.ศ. 2429 – 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2486) เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ประสูติแต่หม่อมพริ้ง

หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทองใหญ่
หม่อมเจ้า ชั้น 4
ประสูติ	4 มิถุนายน พ.ศ. 2429
สิ้นชีพตักษัย	1 กรกฎาคม พ.ศ. 2486 (57 ปี)
หม่อม	หม่อมลุดมิลา ทองใหญ่ ณ อยุธยา
พระบุตร	หม่อมราชวงศ์จักรทอง ทองใหญ่ หม่อมราชวงศ์ผ่องลักษณ์ ทองใหญ่ หม่อมราชวงศ์พักตร์พริ้ง ทองใหญ่ หม่อมราชวงศ์สิงคธา ทองใหญ่
ราชวงศ์	จักรี
พระบิดา	พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม
พระมารดา	หม่อมพริ้ง

รับใช้	กองทัพบกสยาม
ชั้นยศ	พลตรี

พระประวัติ

หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทองใหญ่ เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ประสูติแต่หม่อมพริ้ง เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2429 เนื่องจากเป็นโอรสองค์แรกที่ไม่ถึงชีพิตักษัยดังเช่นโอรสและธิดาองค์ก่อน ๆ จึงเรียกว่า "ทองรอด" ต่อมามีพระนามจริงว่า "ทองฑีฆายุ" และได้ขนานนามว่า "พระบิดาของเหล่าทหารการสัตว์และสัตวแพทย์ไทย" ทรงเคยเสด็จไปทรงศึกษาวิชาการทหารที่ประเทศรัสเซีย ในพระอุปถัมภ์ของสมเด็จพระเชษฐาธิราช เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ ตั้งแต่ชันษา 12 ปี ทรงดำรงตำแหน่ง ผู้บัญชาการกองพลที่ 2 และถูกปรับเป็นนายทหารนอกประจำการ เมื่อปี พ.ศ. 2475

พลตรี หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทองใหญ่ สิ้นชีพตักษัยเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2486 พระราชทานเพลิงศพ ณ วัดไตรมิตรวิทยารามวรวิหาร เมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม ปีเดียวกัน

พระยศ

• – นายร้อยเอก
• 28 เมษายน พ.ศ. 2458: นายพันตรี
• 23 สิงหาคม พ.ศ. 2458: เข้ารับพระราชทานสัญญาบัตรยศ
• 23 มีนาคม พ.ศ. 2459: นายพันโท
• 24 เมษายน พ.ศ. 2463: นายพันเอก
• 1 เมษายน พ.ศ. 2471: นายพลตรี

ตำแหน่ง

• 10 เมษายน 2455 – ราชองครักษ์เวร
• – ปลัดกรมทหารม้าที่ 2
• เมษายน 2457 – รักษาราชการในตำแหน่งผู้บังคับการกรมทหารม้าที่ 2
• มกราคม 2457 – ผู้บังคับการกรมทหารม้าที่ 1 (รักษาพระองค์) และคงเป็นผู้ช่วยจเรการม้าและสัตว์พาหนะทหารบก
• 24 มีนาคม 2459 – ราชองครักษ์เวร
• สิงหาคม 2460 – พ้นจากตำแหน่งรักษาราชการแทนผู้บังคับการกรมทหารม้าที่ 2

โอรสและธิดา

หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทองใหญ่, หม่อมลุดมิลา ทองใหญ่ ณ อยุธยา และโอรสธิดา

หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ มีโอรสและธิดากับหม่อมลุดมิลา 4 คน คือ

• หม่อมราชวงศ์จักรทอง ทองใหญ่
• หม่อมราชวงศ์ผ่องลักษณ์ ทองใหญ่
• หม่อมราชวงศ์พักตร์พริ้ง ทองใหญ่
• หม่อมราชวงศ์สิงคธา ทองใหญ่

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2473 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์มงกุฎไทย (ท.ม.)
• พ.ศ. 2464 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.) (ฝ่ายหน้า)
• พ.ศ. 2470 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์ช้างเผือก (ต.ช.)
• พ.ศ. 2455 – เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ร.ด.ม.(ศ))
• พ.ศ. 2466 – เหรียญจักรมาลา (ร.จ.ม.)
• พ.ศ. 2469 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 3 (ป.ป.ร.3)
• พ.ศ. 2464 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 3 (ว.ป.ร.3)
• พ.ศ. ไม่ปรากฎ – เหรียญราชรุจิทอง รัชกาลที่ 6 (ร.จ.ท.6)

อ้างอิง

• พลตรีหม่อมเจ้า ทองฑีฆายุ ทองใหญ่ เก็บถาวร 2007-09-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน