รอยไถ

รอยไถ เป็นผลงานประพันธ์อมตะนิยาย อีกเรื่องหนึ่งของ ไม้ เมืองเดิม ที่มีชื่อเสียงหลายเรื่อง ได้แก่ แผลเก่า, บางระจัน, แสนแสบ, ขุนศึก ซึ่งเป็นเรื่องราวความรักของลือและบัวเผื่อนหนุ่มสาวแห่งทุ่งสอง

รอยไถ (2503)

รอยไถ (2522)

นำมาสร้างเป็นภาพยนตร์และละครมาแล้วหลายครั้ง สร้างเป็นภาพยนตร์ครั้งแรกและถูกสร้างใหม่เมื่อ พ.ศ. 2493 ในปีเดียวกันที่เรื่อง นิทราสายัณห์ ออกฉาย ต่อมา นำกลับมาสร้างภาพยนตร์อีกครั้งเมื่อ พ.ศ. 2503 กำกับโดย สด ศรีบูรพารมย์ ต่อมานำกลับมาสร้างภาพยนตร์อีกครั้งในปี พ.ศ. 2522 และ พ.ศ. 2532 ต่อมาก็นำมาเป็นละครโทรทัศน์

เพลง รอยไถ เป็นเพลง คำร้องและทำนองโดย ไพบูลย์ บุตรขัน, เนียน วิชิตนันท์ ซึ่งขับร้องโดย ชรินทร์ นันทนาคร เป็นประกอบภาพยนตร์ รอยไถ และต่อมา เมื่อ พ.ศ. 2545 ถูกเรียบเรียงใหม่โดย อมรุเทพ นวลนิรันดร คำร้อง-ทำนอง โดย สมศักดิ์ ใจกว้าง ขับร้องโดย หนุ่ม มาวิน เป็นเพลงประกอบละคร รอยไถ ใน ช่อง 7 สี

เนื้อเรื่อง

เรื่องราวของลือ ชาวนาหนุ่มผู้ไม่เคยก้มหัวให้ใครในทุ่งบางเขน ลือรักชอบพอกับบัวเผื่อน สาวสวยประจำท้องทุ่ง ซึ่งเป็นที่หมายปองของอ่อน นักเลงใหญ่ผู้ร่ำรวย แม้บัวเผื่อนจะอาศัยอยู่กินกับลือจนมีลูกด้วยกัน แต่อ่อนก็ยังหวังได้ตัวเธอมาครองอยู่เสมอ ด้วยความสนับสนุนจากแม่ของบัวเผื่อน มีเพียงบัวผัน น้องสาวของบัวเผื่อนเท่านั้นที่คอยเป็นกำลังใจให้ลือ

ภาพยนตร์

รอยไถ ได้นำมาเป็นภาพยนตร์ครั้งแรก ในปี พ.ศ. 2493 และถูกทำมา 4 ครั้ง ได้แก่

• ภาพยนตร์เรื่อง รอยไถ ฉายครั้งแรกในปี พ.ศ. 2493 แต่ถูกสร้างใหม่ ในฉบับภาพยนตร์ 16 มม. สี นำแสดงโดย คำรณ สัมบุณณานนท์, สมชาย ตัณฑกำเนิด, พรพรรณ วรรณมาศ สร้างโดย กรุงเทพภาพยนตร์ เข้าฉายครั้งแรกเมื่อวันที่ 2 มีนาคม 2493 ที่โรงหนังศาลาเฉลิมบุรี ในปีนั้น เพลงประกอบภาพยนตร์ ถือว่าดังในช่วงนั้นเลย

• ภาพยนตร์เรื่อง รอยไถ ได้ถูกทำเป็นครั้งที่ 2 ในปี พ.ศ. 2503 กำกับโดย สด ศรีบูรพารมย์ นำแสดงโดย วิไลวรรณ วัฒนพานิช, อาคม มกรานนท์ และนางเอกคนใหม่ ลักษมี ทวีสิน ร่วยด้วย สมศรี อรรถจินดา-สังเวียน หาญบุญตรง-เมืองเริง ปัทมินทร์ สร้างโดย พิษณุภาพยนตร์ กำกับการแสดงโดย สด ศรีบูรพารมณ์ เข้าฉายครั้งแรกเมื่อวันที่ 22 ธันวาคม 2503 ที่โรงหนังเอ็มไพร์

• ภาพยนตร์เรื่อง รอยไถ ฉบับ พ.ศ. 2522 กำกับโดย เนรมิต และ ส.อาสนจินดา นำแสดงโดย สรพงศ์ ชาตรี, นันทนา เงากระจ่าง, วาสนา สิทธิเวช, ยุวธิดา ผลประเสริฐ, สมภพ เบญจาธิกุล, ส.อาสนจินดา, สุพรรณ บูรณะพิมพ์, สมพล กงสุวรรณ ออกฉายเมื่อ 6 กันยายน พ.ศ. 2522 ที่โรงหนังโคลีเซี่ยม-พาราเมาท์-อินทรา จัดจำหน่ายโดย สหมงคลฟิล์ม โดย พิมพ์ประไพ กลัสนิมิ เป็นผู้ดำเนินงานสร้าง

• ภาพยนตร์เรื่อง รอยไถ ฉบับ พ.ศ. 2532 สร้างโดย ไพโรจน์ ใจสิงห์ และ จิตรลดา สุวรรณภูมิ กำกับโดย ไพโรจน์ ใจสิงห์ นำแสดงโดย บิณฑ์ บันลือฤทธิ์, ชุติมา นัยนา, จิตรลดา สุวรรณภูมิ, ไพโรจน์ ใจสิงห์, ชลิต เฟื่องอารมย์ และ จุรี โอศิริ เข้าฉายเมื่อ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2532 เข้าฉายครั้งแรกเมื่อวันที่ 16 ธันวาคม 2532 ที่โรงหนังพาราไดซ์-ลาดพร้าวสะพาน 2-ปู่เจ้าสำโรง-สุโขทัย 2 และภาพยนตร์เรื่องนี้ บิณฑ์ บันลือฤทธิ์ ได้รับ รางวัลตุ๊กตาทอง ในสาขาผู้แสดงนำชายยอดเยี่ยม

ละครโทรทัศน์

รอยไถ ยังถูกสร้างนำเป็นละครโทรทัศน์มาแล้ว 3 ครั้ง ได้แก่

• ครั้งแรกฉายทาง ช่อง 4 บางขุนพรหม นำแสดงโดย สมจินต์ ธรรมทัต

• ปี พ.ศ. 2540 เป็นละครสั้นปากกาทองมินิซีรีส์โดย ดาราวิดีโอ ออกอากาศใน ช่อง 7 สี ออกอากาศในช่วงปากกาทองมินิซีรีส์ ตอนบ่ายวันอาทิตย์ ปี นำแสดงโดย เอกพันธ์ บรรลือฤทธิ์, อภิรดี ภวภูตานนท์, เกวลิน คอตแลนด์, ธานินทร์ ทัพมงคล ร่วมด้วย ทองขาว ภัทรโชคชัย, คณิต เขียวเซ็นต์, ปฏิพันธ์ ขัดขจร, อัญชลี ไชยศิริ, นรา นพนิรันดร์, วัชระ สิทธิกุล, สมศักดิ์ รัตนกุล

• ในฉบับปี พ.ศ. 2545 ได้นำเป็นละครอีกครั้งโดย ดีด้า วิดีโอ โปรดักชั่น ออกอากาศใน ช่อง 7 สี ออกอากาศ ทุกวัน เวลา 18.30 น. นำแสดงโดย วินัย ไกรบุตร, ทราย เจริญปุระ, ศตวรรษ ดุลยวิจิตร, ไชยา มิตรชัย, ชุติมา นัยนา ร่วมด้วย นราวัลย์ นิรัติศัย, ภูษณิศา คุ้มแพรวพรรณ, หวังดี นิมา, ฤทธิ์ ลือชา, สุเชาว์ พงษ์วิไล, สมยศ เปรมอนันต์, อัญชลี ชัยศิริ, ดิเรก อมาตยกุล, ยุพข่าน ดัสกร, บริพันธ์ ชัยภูมิ, พลกฤษณ์ จักรสุวรรณ, เยาวเรศ นิสากร, สุรพล ไพรวัลย์, สรนันท์ เอกวัฒน์

ละคร รอยไถ โดยมีเพลงประกอบ แบบใหม่ คำร้อง-ทำนอง โดย สมศักดิ์ ใจกว้าง ถูกขับร้อง หนุ่ม มาวิน

การสร้างรอยไถ

ปี	พ.ศ. 2493	พ.ศ. 2503		พ.ศ. 2522	พ.ศ. 2532	พ.ศ. 2540	พ.ศ. 2545
รูปแบบ	ภาพยนตร์ 16 มม. ขาวดำ	ภาพยนตร์ 16 มม. สี	ละคร ช่อง 4	ภาพยนตร์ 70 มม.	ภาพยนตร์ 70 มม.	ละครโทรทัศน์สั้น ช่อง 7	ละครโทรทัศน์ ช่อง 7
ผู้กำกับ / ผู้สร้าง	กรุงเทพภาพยนตร์ / สด ศรีบูรพารมย์	พิษณุภาพยนตร์ / สด ศรีบูรพารมย์	ช่อง 4	สหมงคลฟิล์ม / เนรมิต, ส.อาสนจินดา	ไพโรจน์ ใจสิงห์	ปากกาทองมินิซีรีส์ ดาราวิดีโอ	ดีด้า วิดีโอ / นนทนันท์ สังข์สวัสดิ์
ลือ	คำรณ สัมบุณณานนท์	อาคม มกรานนท์	สมจินต์ ธรรมทัต	สรพงศ์ ชาตรี	บิณฑ์ บรรลือฤทธิ์	เอกพันธ์ บรรลือฤทธิ์	วินัย ไกรบุตร
บัวเผื่อน	พรพรรณ วรรณมาศ	วิไลวรรณ วัฒนพานิช		นันทนา เงากระจ่าง	จิตรลดา สุวรรณภูมิ	อภิรดี ภวภูตานนท์	รชนีกร พันธุ์มณี
บัวผัน		ลักษมี ทวีสิน		วาสนา สิทธิเวช	ชุติมา นัยนา	เกวลิน คอตแลนด์	ทราย เจริญปุระ
อ่อน	สมชาย ตัณฑกำเนิด	สังเวียน หาญบุญตรง		สมภพ เบญจาธิกุล	ชลิต เฟื่องอารมย์	ธานินทร์ ทัพมงคล	ศตวรรษ ดุลยวิจิตร
ยายบัว		สมศรี อรรถจินดา		สุพรรณ บูรณะพิมพ์	จุรี โอศิริ	อัญชลี ไชยศิริ	อัจฉราพรรณ ไพบูลย์สุวรรณ

เพลงรอยไถ

เพลง รอยไถ เป็นเพลง คำร้องและทำนองโดย ไพบูลย์ บุตรขัน, เนียน วิชิตนันท์ เนื้อเดิมมี 3 ท่อน ไพบูลย์ บุตรขัน แต่ง 2 ท่อนแรกให้กับละครเรื่อง รอยไถ จากอมตะนิยายของ ไม้เมืองเดิม เมื่อปี พ.ศ. 2483 ใช้นามปากกาในการประพันธ์เพลงว่า "อมราวรรณ" เนียน วิชิตนันท์ แต่งท่อนที่ 3 เพิ่มขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2485 สมควร กระจ่างศาสตร์ ร้องมาก่อนสมัยเป็นเพลงละคร เมื่อเป็นภาพยนตร์ครั้งแรก คำรณ สัมปุณนานนท์ เป็นผู้ร้องในฐานะผู้แสดงนำ ในการบันทึกแผ่นเสียงจำเป็นต้องตัดเนื้อเพลงออกไป 1 ท่อนเพราะเวลาเกินที่จำกัดไว้ สมยศ ทัศนพันธ์ ขับร้องเมื่อปี พ.ศ. 2497

ต่อมา ขับร้องโดย ชรินทร์ นันทนาคร เป็นประกอบภาพยนตร์ รอยไถ และต่อมา เมื่อ พ.ศ. 2545 ถูกเรียบเรียงใหม่โดย อมรุเทพ นวลนิรันดร คำร้อง-ทำนอง โดย สมศักดิ์ ใจกว้าง ขับร้องโดย หนุ่ม มาวิน เป็นเพลงประกอบละคร รอยไถ ใน ช่อง 7 สี