ม่อจื๊อ
บทความนี้ยังต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิงเพื่อพิสูจน์ความถูกต้อง |
ม่อจื๊อ (จีน: 墨子; พินอิน: Mòzǐ; เวด-ไจลส์: Mo Tzu; ป. 470 – ป. 391 ปีก่อน ค.ศ.)[1] เป็นนักปรัชญาชาวจีน คู่แข่งของขงจื๊อ หลักคำสอนของม่อจื๊ออยู่ในหนังสือที่มีชื่อเดียวกับชื่อของเขา คือ ม่อจื๊อ ประกอบด้วยข้อเขียน 53 บท เป็นทั้งข้อเขียนของเขาเองและที่สานุศิษย์ช่วยกันเรียบเรียงต่อเติม และมามีอิทธิพลต่อชาวจีนหลังจากที่เขาเสียชีวิตไปแล้วประมาณ 500 ปี
墨翟 | |
---|---|
ภาพวาดม่อจื๊อ | |
เกิด | ป. 470 ปีก่อน ค.ศ. รัฐหลู่ ราชวงศ์โจว (ปัจจุบันอยู่ในเถิงโจว มณฑลซานตง) |
เสียชีวิต | ป. 391 ปีก่อน ค.ศ. (79 ปี) |
ยุค | ปรัชญาโบราณ |
แนวทาง | ปรัชญาจีน |
สำนัก | ลัทธิม่อ |
ความสนใจหลัก | ปรัชญาศีลธรรม/จริยธรรม, ปรัชญาสังคมและการเมือง, ตรรกะ, ญาณวิทยา |
แนวคิดเด่น | ลัทธิม่อ |
เป็นอิทธิพลต่อ |
ม่อจื๊อ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
"ม่อจื๊อ" ในอักษรจีนแบบตราประทับ (บน) และแบบทั่วไป (ล่าง) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ภาษาจีน | 墨子 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ความหมายตามตัวอักษร | ท่านม่อ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
มั่ว ตี๋ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ภาษาจีน | 墨翟 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ความหมายตามตัวอักษร | (ชื่อตัว) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ประวัติ
แก้ม่อจื๊อ มีชื่อจริงว่า มั่ว ตี๋ (墨翟) สถานที่เกิดไม่แน่นอน บ้างก็ว่ามาจากแคว้นสุ้ง (ปัจจุบันอยูระหว่างมณฑลเหอหนานและมณฑลซานตง) บ้างก็ว่ามาจากแคว้นเดียวกับขงจื๊อ คือมาจากแคว้นหลู่
แนวความคิดของม่อจื๊อเป็นปฏิปักษ์อย่างรุนแรงต่อแนวความคิดของขงจื๊ออย่างเห็นได้ชัด ถึงแม้ว่าความต้องการที่เหมือนกันคือ เพื่อปรับปรุงให้สังคมดีขึ้น แต่ม่อจื๊อไม่นิยมวิธีการของขงจื๊อ โดยโจมตีว่า "เป็นวิธีการที่ไม่ได้ผลและเสียเวลา" ม่อจื๊อเน้นถึง ประโยชน์และความใช้ได้ของขนบธรรมเนียมประเพณีมากกว่าจะต้องยึดถือตามขงจื๊อทั้งหมด เชื่อในความเป็นไปของโลกหน้า สนับสนุนให้มนุษย์มีความรักซึ่งกันและกัน เขาเชื่อว่าความรักโดยไม่จำกัดเชื้อชาติ วรรณะ ชนชั้น หรือความยากดีมีจน ประณามการทำสงคราม
ความแตกต่างระหว่างแนวความคิดของขงจื๊อกับม่อจื๊อนี้ ทำให้ขงจื๊อได้รับขนานนามว่า "เป็นนักประมวลขนบธรรมเนียมประเพณีที่ดีมาใช้" แต่ม่อจื๊อเป็น "นักวิจารณ์ นักติชม" นอกจากนี้ม่อจื๊อยังได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้นำความรู้ทางด้านตรรกศาสตร์เข้ามาใช้ในจีนเป็นคนแรก[2] เกี่ยวกับตำแหน่งผู้ปกครองม่อจื๊อมีความเห็นว่า "ผู้ปกครองควรได้ตำแหน่งเพราะความดีและความสามารถส่วนตัวมากกว่าได้มาโดยการสืบตำแหน่ง ถ้าผู้ปกครองไม่มีความสามารถก็ควรจะยกตำแหน่งนี้ให้ที่ปรึกษาจะดีกว่า"
อ้างอิง
แก้แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- Mozi, biographical profile, including quotes and further resources, at Utilitarianism.net
- ม่อจื๊อ ที่เว็บไซต์ Curlie
- Full text of the Mozi (Chinese with English translation based on Mei's translation.)
- Mozi in the Internet Encyclopedia of Philosophy