มังศรีชวาแห่งแปร
มังศรีชวา (พม่า: မင်းကြီးစွာ, ออกเสียง: [mɪ́ɰ̃.d͡ʑí zwà]; ป. ค.ศ. 1435 – 1482) เป็นพระเจ้าแปรตั้งแต่ ค.ศ. 1446 ถึง 1482 ในฐานะประเทศราชของอังวะ 3 รัชกาล คือ นรปติที่ 1, สีหสุระที่ 1 และมังฆ้องที่ 2 แห่งอาณาจักรอังวะ
| มังศรีชวา မင်းကြီးစွာ | |
|---|---|
| อุปราชแห่งแปร | |
| ครองราชย์ | ค.ศ. 1446–1482 |
| ก่อนหน้า | ซอชเวเขต (ในฐานะผู้ว่าการ) |
| ถัดไป | พระเจ้าตะโดเมงสอ (ในฐานะกษัตริย์แห่งแปร) |
| ประสูติ | ป. ค.ศ. 1435 แปร อาณาจักรอังวะ |
| สวรรคต | ค.ศ. 1482 แปร อาณาจักรอังวะ |
| คู่อภิเษก | ซอเมียะเล พระธิดาแด่พระเจ้ามังกะยอดินแห่งตองอู |
| พระราชบุตร กับพระองค์อื่น... | มีนโปนจี ชเวซีนโก้น |
| ราชวงศ์ | โม่ญี่น |
| พระราชบิดา | พระเจ้านรปติที่ 1 แห่งอังวะ |
| พระราชมารดา | พระนางอตุลสิริมหาราชเทวีแห่งอังวะ |
| ศาสนา | พุทธเถรวาท |
พระประวัติ แก้
พระองค์มีชื่อตอนประสูติว่า Min Hsin-Mya (မင်းဆင်များ[1] หรือ မင်းဆင်မြား[2]) โดยเป็นพระราชโอรสของพระเจ้านรปติที่ 1 แห่งอังวะ เมื่อครั้งยังดำรงพระอิสริยยศเป็น สีหตูแห่งแปร กับพระนางอตุลสิริมหาราชเทวี[3] สันนิษฐานว่าพระองค์ประสูติเมื่อประมาณ ค.ศ. 1435[note 1] พระองค์มีพระเชษฐา 1 พระองค์ พระพี่นาง 3 พระองค์ พระอนุชา 1 พระองค์ และพระขนิษฐา 3 พระองค์[4] ในเดือนเมษายน ค.ศ. 1442 ย้ายมาประทับที่อังวะ ภายหลังจากที่พระบิดาได้ขึ้นสืบราชบัลลังก์อังวะพร้อมกับเฉลิมพระนามใหม่เป็น นรปติที่ 1 แห่งอังวะ[5]
มังศรีชวาประทับที่อังวะเป็นระยะเวลาสั้น ๆ เพราะในเดือนมกราคม ค.ศ. 1446[note 2] พระเจ้านรปติที่ 1 ได้สถาปนาพระองค์ที่พระชนมายุเพียง 11 พรรษาให้มาครองเมืองแปรในฐานะประเทศราช ซึ่งเป็นเมืองสำคัญอันดับ 2 ของอาณาจักร[2] พระองค์เป็นพระโอรสที่จงรักภักดีต่อพระบิดาเป็นเวลา 26 ปี แต่ใน ค.ศ. 1472 พระองค์ได้ก่อกบฏต่อพระเชษฐาคือ สีหสุระที่ 1 แห่งอังวะ โดยร่วมกับพระอนุชาคือ ตะโดเมงสอ เจ้าเมืองสารวดี แต่แผนการครั้งนี้ก็ไม่สำเร็จทั้งสองพระองค์จึงยอมแพ้ต่อพระเจ้าอังวะในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1473[note 3] พระเจ้าสีหสุระก็มิได้พิโรธโกรธเคืองทั้งสองพระองค์ อีกทั้งยังให้ทั้งสองพระองค์ดำรงตำแหน่งเดิม[6]
มังศรีชวาถึงแก่พิราลัยเมื่อ ค.ศ. 1482[7] หลังจากดำรงพระยศนี้นานถึง 36 ปี จากนั้น ตะโดเมงสอแห่งสารวดี พระอนุชาก็ฉวยโอกาสเข้ายึดเมืองแปรพร้อมกับกบฏต่อ พระเจ้ามังฆ้องที่ 2 พระนัดดาโดยตะโดเมงสอก่อการสำเร็จทำให้แปรเป็นอิสระจากอังวะ[8]
บรรพบุรุษ แก้
| 8. Saw Diga แห่ง Mye-Ne | ||||||||||||||||
| 4. พระเจ้าโม่ญี่นตะโด้ | ||||||||||||||||
| 9. Saw Pale แห่งยองยัน | ||||||||||||||||
| 2. พระเจ้านรปติที่ 1 แห่งอังวะ | ||||||||||||||||
| 10. Thihapate แห่ง Taungdwin | ||||||||||||||||
| 5. Shin Mi Myat | ||||||||||||||||
| 11. เจ้าหญิงแห่งมยีนไซ่ง์ | ||||||||||||||||
| 1. มังศรีชวา | ||||||||||||||||
| 12. Min Shin Saw แห่งตะแยะ | ||||||||||||||||
| 6. Thinkhaya แห่งพุกาม | ||||||||||||||||
| 13. ไม่ทราบพระนาม | ||||||||||||||||
| 3. พระนางอตุลสิริมหาราชเทวีแห่งอังวะ | ||||||||||||||||
| 14. Thinkhaya แห่งวดี | ||||||||||||||||
| 7. Saw Min Pu | ||||||||||||||||
| 15. Saw Pale แห่งวดี | ||||||||||||||||
หมายเหตุ แก้
- ↑ พงศาวดารไม่ได้บันทึกวันประสูติอย่างชัดเจน สีหสุระประสูติในวันที่ 1 พฤษภาคม ค.ศ. 1431 พระองค์มีพระเชษฐภคินีสององค์ระหว่างพระองค์กับสีหสุระ นั่นหมายความว่าพระองค์ไม่ได้ประสูติในช่วงก่อน ค.ศ. 1434 ที่มากไปกว่านั้น เนื่องจากพระองค์ได้รับการแต่งตั้งเป็นอุปราชในช่วงต้น ค.ศ. 1446 ซึ่งต้องมีช่วงพระชนมายุอย่างน้อย 10 พรรษา ทำให้พระองค์อาจประสูติในช่วง ค.ศ. 1435
- ↑ พงศาวดารมาตรฐาน (Maha Yazawin Vol. 2 2006: 78; Hmannan Vol. 2 2003: 86) บันทึกว่า พระเจ้านรปติประทานตำแหน่งใหม่ที่ตองอูและแปรหลังการสวรรคตของพระเจ้าตราพระยาแห่งตองอูใน 807 ME (29 มีนาคม ค.ศ. 1445 ถึง 28 มีนาคม ค.ศ. 1446) รายงานจากพงศาวดารตองอูยาซาวิน (Sein Lwin Lay 2006: 30–31) ตราพระยาสวรรคตในวันที่ 2 มกราคม ค.ศ. 1446 (ขึ้น 5 ค่ำ เดือน Tabodwe 807 ME) นั่นหมายความว่า พิธีแต่งตั้งจัดขึ้นในช่วง 2 มกราคม ค.ศ. 1446 ถึง 28 มีนาคม ค.ศ. 1446 และส่วนเป็นพูดถึงมากที่สุดคือมกราคม ค.ศ. 1446
- ↑ (Hmannan Vol. 2 2003: 102): Tabaung 834 ME = 28 มกราคม ค.ศ. 1473 ถึง 26 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1473
อ้างอิง แก้
บรรณานุกรม แก้
- Kala, U (1724). Maha Yazawin (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2006, 4th printing ed.). Yangon: Ya-Pyei Publishing.
- Maha Sithu (2012) [1798]. Kyaw Win; Thein Hlaing (บ.ก.). Yazawin Thit (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2nd ed.). Yangon: Ya-Pyei Publishing.
- Royal Historical Commission of Burma (1832). Hmannan Yazawin (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2003 ed.). Yangon: Ministry of Information, Myanmar.
- Sein Lwin Lay, Kahtika U (1968). Mintaya Shwe Hti and Bayinnaung: Ketumadi Taungoo Yazawin (ภาษาพม่า) (2006, 2nd printing ed.). Yangon: Yan Aung Sarpay.