ภาษารูซึน

ภาษารูซึน (русиньскый язык) เป็นวิธภาษาในกลุ่มภาษาสลาวิกตะวันออก พูดโดยประชากรชาวรูซึนที่ตั้งถิ่นฐานในยุโรปตะวันออก

ภาษารูซึน
русинськый язык; руски язик rusîns'kyj jazyk; ruski jazik
ชาติพันธุ์	ชาวรูซึน
จำนวนผู้พูด	623,500  (2000–2006)
ตระกูลภาษา	อินโด-ยูโรเปียน กลุ่มภาษาบอลโต-สลาวิก กลุ่มภาษาสลาวิก ภาษารูซึน
ระบบการเขียน	อักษรซีริลลิก อักษรละติน (สโลวาเกีย)
สถานภาพทางการ
ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน	บอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา โครเอเชีย เช็กเกีย ฮังการี โปแลนด์ โรมาเนีย เซอร์เบีย สโลวาเกีย
รหัสภาษา
ISO 639-3	rue
Linguasphere	53-AAA-ec < 53-AAA-e (varieties: 53-AAA-eca to 53-AAA-ecc)

มีการถกเถียงกันอยู่หลายครั้งว่าภาษารูซึนเป็นภาษาภาษาหนึ่ง หรือเป็นเพียงแค่ภาษาย่อยเท่านั้น โดยนักภาษาศาสตร์ชาวเช็ก สโลวัก ฮังการี (รวมถึงอเมริกัน โปแลนด์ และเซอร์เบียบางส่วน) ถือว่าภาษารูซึนเป็นภาษาภาษาหนึ่ง ส่วนนักวิชาการบางส่วน (โดยเฉพาะชาวยูเครน รวมถึงโปแลนด์ เซอร์เบีย และโรมาเนียถือว่าภาษารูซึนเป็นเพียงสำเนียงตะวันตกเฉียงใต้ของภาษายูเครน

อักษร

Letters of the Carpathian Rusyn alphabets

Capital	Small	Name	Romanized					Pronunciation	Notes
			ALA	BGN	Euro	IDS	ISO
А	а	a	a	a	a	a	a	/a/
Б	б	бэ	b	b	b	b	b	/b/
В	в	вэ	v	v	v	v	v	/v/
Г	г	гэ	h	h	h	h	h	/ɦ/
Ґ	ґ	ґэ	g	g	g	g	g	/ɡ/
Д	д	дэ	d	d	d	d	d	/d/
Е	е	e	e	e	e	e	e	/ɛ/
Є	є	є	i͡e	je	je/'e	je	ê	/je, ʲe/
Ё	ё	ё	ë	jo	jo/'o		ë	/jo/	not present in Lemko Rusyn or Pannonian Rusyn
Ж	ж	жы	z͡h	ž	ž	ž	ž	/ʒ/
З	з	зы	z	z	z	z	z	/z/
І	і	i	i	I	i	I	ì	/i/	not present in Pannonian Rusyn
Ї	ї	ї	ï	ji	ji/'i	ï	ï	/ji/	not present in Lemko Rusyn
И	и	и	i/y	y	î	I	I	/ɪ/	The Pannonian Rusyn alphabet places this letter directly after з, like the Ukrainian alphabet. According to ALA–LC romanization, it is romanized i for Pannonian Rusyn and y otherwise.
Ы	ы	ы	ŷ	y	y	y/ŷ	y	/ɨ/	not present in Pannonian Rusyn
Й	й	йы	ĭ	j	j	j	j	/j/
К	к	кы	k	k	k	k	k	/k/
Л	л	лы	l	l	l	l	l	/l/
М	м	мы	m	m	m	m	m	/m/
Н	н	ны	n	n	n	n	n	/n/
О	о	o	o	o	o	o	o	/ɔ/
П	п	пы	p	p	p	p	p	/p/
Р	р	ры	r	r	r	r	r	/r/
С	с	сы	s	s	s	s	s	/s/
Т	т	ты	t	t	t	t	t	/t/
У	у	у	u	u	u	u	u	/u/
Ф	ф	фы	f	f	f	f	f	/f/
Х	х	хы	k͡h	ch	ch	ch	h	/x/
Ц	ц	цы	t͡s	c	c	c	c	/t͡s/
Ч	ч	чы	ch	č	č	č	č	/t͡ʃ/
Ш	ш	шы	sh	š	š	š	š	/ʃ/
Щ	щ	щы	shch	šč	šč	šč	ŝ	/ʃt͡ʃ/
Ю	ю	ю	і͡u	ju	ju/'u	ju	û	/ju/
Я	я	я	i͡a	ja	ja/'a	ja	â	/ja/
Ь	ь	мнягкый знак (ірь)	′	’	'	′	′	/ʲ/	"Soft Sign": marks the preceding consonant as palatalized (soft)
Ъ	ъ	твердый знак (ір)	″	’	"	–	″		"Hard Sign": marks the preceding consonant as NOT palatalized (hard). Not present in Pannonian Rusyn