จักรพรรดิฮั่นหลิง

สมเด็จพระจักรพรรดิหลิงแห่งราชวงศ์ฮั่น หรือ ฮั่นหลิงตี้ หรือ ฮั่นเลนเต้ (อังกฤษ: Emperor Ling of Han; จีนตัวย่อ: 汉灵帝; จีนตัวเต็ม: 漢靈帝; พินอิน: hàn líng dì) เป็นสมเด็จพระจักรพรรดิผู้มีอำนาจพระองค์ที่ 12 และพระองค์สุดท้ายของ ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก เป็นพระโอรสของเล่าจั้ง เชื้อพระวงศ์ชั้นสูงแห่งราชวงศ์ฮั่น เชื้อสายราชนิกูลเล่า เจ้าเมืองตูตัง เมื่อสิ้นบุญ พระเจ้าฮวนเต้ (漢桓帝) ได้ขอพระองค์นั้นไปชุบเลี้ยงในพระบรมมหาราชวัง ทรงเป็นที่โปรดปรานของสมเด็จพระจักรพรรดิฮั่นฮวนเต้มาก จึงทรงแต่งตั้งเป็นพระรัชทายาท เนื่องจากพระองค์ไม่มีพระราชโอรส

หลิงตี้ (มาตรฐาน) เลนเต้ (ฮกเกี้ยน) 漢靈帝
จักรพรรดิแห่งราชวงศ์ฮั่นตะวันออก
จักรพรรดิจีน
ครองราชย์	ค.ศ. 168–189
ก่อนหน้า	ฮั่นฮวนตี้
ถัดไป	หฺวังจื่อเปี้ยน
ประสูติ	ค.ศ. 156
สวรรคต	ค.ศ. 189
พระนามเต็ม ชื่อสกุล: หลิว (劉) ชื่อตัว: หง (宏) รัชศก เจี้ยนหนิง (建寧) ค.ศ. 168–172 ซีผิง (熹平) ค.ศ. 172–178 กวงเหอ (光和) ค.ศ. 178–184 จงผิง (中平) ค.ศ. 184–189 พระนามหลังสิ้นพระชนม์ เซี่ยวหลิง (孝靈)
ราชวงศ์	ฮั่น
พระราชบิดา	หลิว ฉาง, เจี่ยตู๋ถิงโหว (解瀆亭侯)
พระราชมารดา	ต่งไท่โฮ่ว
ช่วงเวลา
เหตุการณ์สำคัญ	เกิดกบฏโพกผ้าเหลือง

เมื่อสมเด็จพระจักรพรรดิฮั่นฮวนเต้เสด็จสวรรคตใน พ.ศ. 711 พระองค์จึงได้เสด็จขึ้นครองราชย์ต่อจากพระเจ้าฮวนเต้ในปีเดียวกัน ขณะมีพระชนมายุ 12 พรรษา และได้แต่งตั้งพระราชมารดาของพระองค์ขึ้นเป็น พระพันปีหลวงตังไทเฮา เพราะฉะนั้นเองพระมารดาของพระเจ้าเลนเต้จึงเป็น สมเด็จพระพันปีหลวงไทเฮาเพียงพระองค์เดียวในประวัติศาสตร์จีนที่ไม่ได้เป็นพระมเหสีของฮ่องเต้พระองค์ใด และรัชสมัยของพระองค์นั่นก็เป็นอีกชนวนหนึ่งที่ก่อให้เกิดยุคสามก๊ก เนื่องจากหลังจากทรงครองราชสมบัติไป 10 กว่าปี ก็เริ่มตีตัวออกห่างจากราชการบ้านเมือง หลงมัวเมาในสุรานารี และคำป้อยอของขันที ขันทีก็ได้ใจรีดนาทาเร้นราษฎร ดังนั้นใน พ.ศ. 726 จึงมีกลุ่มชาวนาต่างจังหวัดตั้งกลุ่มกบฏโพกผ้าเหลือง (黃巾之亂) เริ่มยึดครองขยายอำนาจแผ่ไปแว่นแคว้นต่าง ๆ

ราชธานีได้ส่งสาส์นไปยังหัวเมืองน้อยใหญ่ให้ช่วยยกทัพมาปราบกบฏโพกผ้าเหลือง และปิดประกาศขอรับสมัครชายผู้ต้องการปกป้องชาติ ซึ่งทำให้ เล่าปี่ (劉備), กวนอู (關羽), เตียวหุย (張飛) ได้มาพบกัน และร่วมมือกัน และเป็นโอกาสให้ตั๋งโต๊ะ (董卓) ได้ขึ้นมาเรืองอำนาจกดขี่ชาวบ้าน ทางวังหลวงก็มีความแตกแยก เพราะมีพระราชโอรส 2 พระองค์ คือ หองจูเปียน พระราชโอรสในสมเด็จพระจักรพรรดิฮั่นเลนเต้กับสมเด็จพระจักรพรรดินีโฮเฮา กับหองจูเหียบ พระราชโอรสในสมเด็จพระจักรพรรดิฮั่นเลนเต้กับพระสนมอองบีหยิน แต่ก็ไม่ได้รับความสนพระทัยจากพระเจ้าเลนเต้มากนัก จนในที่สุด ก็เสด็จสวรรคตใน พ.ศ. 732

พระบรมวงศานุวงศ์

• พระราชบิดาบุญธรรม พระเจ้าฮั่นฮวนตี้
• พระราชมารดา พระพันปีหลวงตังไทเฮา
• พระมเหสี / พระสนม
  • จักรพรรดินีซ่ง
  • จักรพรรดินีเหอ
  • พระสนมอองบีหยิน
• พระราชโอรส
  • หองจูเปียน พระราชโอรสอันเกิดจากพระนางโฮเฮา ต่อมาขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าฮั่นเซ่าเต้
  • หองจูเหียบ พระโอรสอันเกิดจากพระนางอองบีหยิน ต่อมาขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าฮั่นเหี้ยนเต้

อ้างอิง

• พระเจ้าเลนเต้

ก่อนหน้า		จักรพรรดิฮั่นหลิง		ถัดไป
จักรพรรดิฮั่นหฺวันตี้		จักรพรรดิจีน (ค.ศ. 168–189)		หฺวังจื่อเปี้ยน (หองจูเปียน)