จักรพรรดิฮั่นหลิง
สมเด็จพระจักรพรรดิหลิงแห่งราชวงศ์ฮั่น หรือ ฮั่นหลิงตี้ หรือ ฮั่นเลนเต้ (อังกฤษ: Emperor Ling of Han; จีนตัวย่อ: 汉灵帝; จีนตัวเต็ม: 漢靈帝; พินอิน: hàn líng dì) เป็นสมเด็จพระจักรพรรดิผู้มีอำนาจพระองค์ที่ 12 และพระองค์สุดท้ายของ ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก เป็นพระโอรสของเล่าจั้ง เชื้อพระวงศ์ชั้นสูงแห่งราชวงศ์ฮั่น เชื้อสายราชนิกูลเล่า เจ้าเมืองตูตัง เมื่อสิ้นบุญ พระเจ้าฮวนเต้ (漢桓帝) ได้ขอพระองค์นั้นไปชุบเลี้ยงในพระบรมมหาราชวัง ทรงเป็นที่โปรดปรานของสมเด็จพระจักรพรรดิฮั่นฮวนเต้มาก จึงทรงแต่งตั้งเป็นพระรัชทายาท เนื่องจากพระองค์ไม่มีพระราชโอรส
หลิงตี้ (มาตรฐาน) เลนเต้ (ฮกเกี้ยน) 漢靈帝 | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
จักรพรรดิแห่งราชวงศ์ฮั่นตะวันออก | |||||||||||||
![]() | |||||||||||||
จักรพรรดิจีน | |||||||||||||
ครองราชย์ | ค.ศ. 168–189 | ||||||||||||
ก่อนหน้า | ฮั่นฮวนตี้ | ||||||||||||
ถัดไป | หฺวังจื่อเปี้ยน | ||||||||||||
ประสูติ | ค.ศ. 156 | ||||||||||||
สวรรคต | ค.ศ. 189 | ||||||||||||
| |||||||||||||
ราชวงศ์ | ฮั่น | ||||||||||||
พระราชบิดา | หลิว ฉาง, เจี่ยตู๋ถิงโหว (解瀆亭侯) | ||||||||||||
พระราชมารดา | ต่งไท่โฮ่ว | ||||||||||||
ช่วงเวลา | ![]() | ||||||||||||
เหตุการณ์สำคัญ | เกิดกบฏโพกผ้าเหลือง |
เมื่อสมเด็จพระจักรพรรดิฮั่นฮวนเต้เสด็จสวรรคตใน พ.ศ. 711 พระองค์จึงได้เสด็จขึ้นครองราชย์ต่อจากพระเจ้าฮวนเต้ในปีเดียวกัน ขณะมีพระชนมายุ 12 พรรษา และได้แต่งตั้งพระราชมารดาของพระองค์ขึ้นเป็น พระพันปีหลวงตังไทเฮา เพราะฉะนั้นเองพระมารดาของพระเจ้าเลนเต้จึงเป็น สมเด็จพระพันปีหลวงไทเฮาเพียงพระองค์เดียวในประวัติศาสตร์จีนที่ไม่ได้เป็นพระมเหสีของฮ่องเต้พระองค์ใด และรัชสมัยของพระองค์นั่นก็เป็นอีกชนวนหนึ่งที่ก่อให้เกิดยุคสามก๊ก เนื่องจากหลังจากทรงครองราชสมบัติไป 10 กว่าปี ก็เริ่มตีตัวออกห่างจากราชการบ้านเมือง หลงมัวเมาในสุรานารี และคำป้อยอของขันที ขันทีก็ได้ใจรีดนาทาเร้นราษฎร ดังนั้นใน พ.ศ. 726 จึงมีกลุ่มชาวนาต่างจังหวัดตั้งกลุ่มกบฏโพกผ้าเหลือง (黃巾之亂) เริ่มยึดครองขยายอำนาจแผ่ไปแว่นแคว้นต่าง ๆ
ราชธานีได้ส่งสาส์นไปยังหัวเมืองน้อยใหญ่ให้ช่วยยกทัพมาปราบกบฏโพกผ้าเหลือง และปิดประกาศขอรับสมัครชายผู้ต้องการปกป้องชาติ ซึ่งทำให้ เล่าปี่ (劉備), กวนอู (關羽), เตียวหุย (張飛) ได้มาพบกัน และร่วมมือกัน และเป็นโอกาสให้ตั๋งโต๊ะ (董卓) ได้ขึ้นมาเรืองอำนาจกดขี่ชาวบ้าน ทางวังหลวงก็มีความแตกแยก เพราะมีพระราชโอรส 2 พระองค์ คือ หองจูเปียน พระราชโอรสในสมเด็จพระจักรพรรดิฮั่นเลนเต้กับสมเด็จพระจักรพรรดินีโฮเฮา กับหองจูเหียบ พระราชโอรสในสมเด็จพระจักรพรรดิฮั่นเลนเต้กับพระสนมอองบีหยิน แต่ก็ไม่ได้รับความสนพระทัยจากพระเจ้าเลนเต้มากนัก จนในที่สุด ก็เสด็จสวรรคตใน พ.ศ. 732
พระบรมวงศานุวงศ์ แก้
- พระราชบิดาบุญธรรม พระเจ้าฮั่นฮวนตี้
- พระราชมารดา พระพันปีหลวงตังไทเฮา
- พระมเหสี / พระสนม
- พระราชโอรส
- หองจูเปียน พระราชโอรสอันเกิดจากพระนางโฮเฮา ต่อมาขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าฮั่นเซ่าเต้
- หองจูเหียบ พระโอรสอันเกิดจากพระนางอองบีหยิน ต่อมาขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าฮั่นเหี้ยนเต้
อ้างอิง แก้
ก่อนหน้า | จักรพรรดิฮั่นหลิง | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
จักรพรรดิฮั่นหฺวันตี้ |
จักรพรรดิจีน (ค.ศ. 168–189) |
หฺวังจื่อเปี้ยน (หองจูเปียน) |