พระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหมื่นนฤบาลมุขมาตย์
พระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหมื่นนฤบาลมุขมาตย์ มีพระนามเดิมว่า หม่อมเจ้าชายขาว เป็นพระโอรสในสมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ กับหม่อมเชย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา[1]
| พระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหมื่นนฤบาลมุขมาตย์ | |
|---|---|
| พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชั้นตรี | |
 | |
| สิ้นพระชนม์ | 25 เมษายน พ.ศ. 2439 |
| หม่อม | หม่อมแสง ศิริวงศ์ ณ อยุธยา หม่อมผัน ศิริวงศ์ ณ อยุธยา |
| พระบุตร | 5 คน |
| ราชวงศ์ | จักรี |
| ราชสกุล | ศิริวงศ์ |
| พระบิดา | สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ |
| พระมารดา | หม่อมเชย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา |
พระองค์เจ้าฉายเฉิด มีหม่อมคือ หม่อมแสง ศิริวงศ์ ณ อยุธยาและหม่อมผัน ศิริวงศ์ ณ อยุธยา มีพระโอรสและพระธิดา คือ
- หม่อมราชวงศ์มโนรถ ศิริวงศ์ (หม่อมนเรนทรราชาราชนิกูล) หม่อมแสงเป็นมารดา
- หม่อมราชวงศ์หญิงพวงประภา ศิริวงศ์ หม่อมแสงเป็นมารดา สมรสกับพระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าไชยรัตนวโรภาส
- หม่อมราชวงศ์หญิงรัชฎามาตย์ ศิริวงศ์ หม่อมแสงเป็นมารดา
- หม่อมราชวงศ์ผกามาตย์ ศิริวงศ์
- หม่อมราชวงศ์หญิงประพันธุพงศ์ ศิริวงศ์ หม่อมผันเป็นมารดา
- หม่อมราชวงศ์ฉายฉาน ศิริวงศ์ (หม่อมศิริวงศ์วรวัฒน์) หม่อมผันเป็นมารดา
พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าฉายเฉิด มีพระนามเมื่อแรกประสูติว่า หม่อมเจ้าชายขาว พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระราชทานนามใหม่ว่า "ฉายเฉิด" ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงได้รับสถาปนา เลื่อนพระยศเป็น พระประพันธวงษ์เธอ พระองค์เจ้าฉายเฉิด เมื่อพ.ศ. 2418[2] ภายหลังรัชกาลที่ 5 ทรงเปลี่ยนคำนำหน้าเป็น พระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหมื่นนฤบาลมุขมาตย์[3]
พระอิสริยยศ
แก้- หม่อมเจ้าชายขาว
- หม่อมเจ้าฉายเฉิด
- พระประพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าฉายเฉิด
- พระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหมื่นนฤบาลมุขมาตย์
สิ้นพระชนม์
แก้พระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหมื่นนฤบาลมุขมาตย์ สิ้นพระชนม์ด้วยพระอาการลงพระบังคลเป็นพระโลหิต เมื่อวันที่ 25 เมษายน พ.ศ. 2439 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินพระราชทานน้ำสรงพระศพ ในการนี้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระโกศไม้สิบสอง ประดิษฐานบนแว่นฟ้า 2 ชั้น แวดล้อมด้วยฉัตรเครื่องสูง เป็นพระเกียรติยศ[4]
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
แก้- พ.ศ. 2439 –
เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ (ม.จ.ก.) (ฝ่ายหน้า)[5] - พ.ศ. 2438 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) (ฝ่ายหน้า) - พ.ศ. 2436 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)[6] - พ.ศ. 2435 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์ช้างเผือก (ต.ช.) - พ.ศ. ไม่ปรากฎ –
เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 2 (จ.ป.ร.2)
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
ราชตระกูล
แก้| พงศาวลีในสมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อ้างอิง
แก้- ↑ ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-221-818-8
- ↑ จุลลดา ภักดีภูมินทร์, สถาปนาคำนำพระนาม เก็บถาวร 2011-07-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, สกุลไทย, ฉบับที่ 2448, ปีที่ 47, ประจำวันอังคารที่ 18 กันยายน 2544
- ↑ จุลลดา ภักดีภูมินทร์, 'พระสัมพันธวงศ์เธอ' เก็บถาวร 2011-07-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, สกุลไทย, ฉบับที่ 2421, ปีที่ 47, ประจำวันอังคารที่ 13 มีนาคม 2544
- ↑ ข่าวสิ้นพระชนม์
- ↑ พระราชทานเครื่องยศและเครื่องราชอิศริยาภรณ์ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2439/001/24.PDF
- ↑ พระราชทานเครื่องราชอิสริยภรณ์ แผ่นที่ 37 หน้า 407 วันที่ 3 ธันวาคม รัตนโกสินทร์ศก 112