พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าไชยรัตนวโรภาส

พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าไชยรัตนวโรภาส (16 มกราคม พ.ศ. 2419 — 18 สิงหาคม พ.ศ. 2440) เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 23 ในกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ ที่ประสูติแต่จอมมารดาปริกใหญ่

พระราชวรวงศ์เธอ
พระองค์เจ้าไชยรัตนวโรภาส
พระราชวรวงศ์เธอ ชั้น 5
พระองค์เจ้าชั้นโท
ประสูติ16 มกราคม พ.ศ. 2419
สิ้นพระชนม์18 สิงหาคม พ.ศ. 2440 (22 ปี)
หม่อมห้ามหม่อมราชวงศ์พวงประภา
พระบุตรหม่อมเจ้าไชยโชติมุข
ราชวงศ์จักรี
พระบิดากรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ
พระมารดาจอมมารดาปริกใหญ่

พระประวัติ แก้

พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าไชยรัตนวโรภาส เมื่อวันอังคารที่ 16 มกราคม พ.ศ. 2419[1] เป็นพระราชโอรสในกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ ที่ประสูติแต่จอมมารดาปริกใหญ่ ธิดาพระยาพระราม (แสง) กับท่านปุก

กรมพระราชวังบวรวิไชยชาญพระราชทาน "วังใหม่" ซึ่งเคยเป็นที่ประทับของพระองค์เองบริเวณถนนพระอาทิตย์แก่พระองค์เจ้าไชยรัตนวโรภาส โดยพระราชทานครึ่งหนึ่งให้พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิไลยวรวิลาส และอีกครึ่งหนึ่งพระราชทานพระองค์เจ้าไชยรัตนวโรภาส[2]

พระองค์เจ้าไชยรัตนวโรภาส เสกสมรสกับหม่อมราชวงศ์พวงประภา (ราชสกุลเดิม : ศิริวงศ์) พระธิดาในพระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหมื่นนฤบาลมุขมาตย์ มีพระโอรส 1 พระองค์ คือ[3] หม่อมเจ้าไชยโชติมุข (สิ้นชีพิตักษัย 18 สิงหาคม พ.ศ. 2440)

สิ้นพระชนม์ แก้

วันพุธที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2440 เวลา 12.30 น. พระบวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าไชยรัตนวโรภาส (พระยศขณะนั้น) เสด็จโดยเรือกลไฟไชยโชติวงษ แล่นถึงหน้าที่ว่าการเมืองสิงคบุรี (ปัจจุบันคือจังหวัดสิงห์บุรี) แล้วใช้จักรแล่นขึ้นไปซื้อฟืนที่ตำบลบ้านใหม่ ถึงเวลา 12.45 น. หม้อน้ำเรือระเบิดขึ้น เรือแตกทั้งลำ พระองค์เจ้าไชยรัตนวโรภาสทรงบาดเจ็บสาหัสและสิ้นพระชนม์เมื่อเวลาบ่าย 3 โมงเศษ พระชันษา 22 ปี ในเหตุการณ์นี้หม่อมเจ้าไชยโชติมุข พระโอรส ถึงชีพิตักษัย หม่อมราชวงศ์หญิงพวงประภา หม่อมห้าม รวมถึงหม่อมแสงหม่อมห้ามในพระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหมื่นนฤบาลมุขมาตย์ และหม่อมราชวงศ์หญิงรัษฎามาตย์ (น้องสาวหม่อมราชวงศ์หญิงพวงประภา) ถึงแก่กรรมด้วย[4] พระราชทานเพลิงพระศพ ณ พระเมรุวัดสระเกศ วันที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2441[1]

พงศาวลี แก้

อ้างอิง แก้

  1. 1.0 1.1 กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). ราชสกุลวงศ์ (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 143. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2017-06-29.
  2. ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา. ตำนานวังเก่า. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์แสงดาว, พ.ศ. 2553. 178 หน้า. หน้า 127. ISBN 978-616-508-214-3
  3. ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. หน้า 277. ISBN 974-221-818-8
  4. "ข่าวสิ้นพระชนม์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 14 (22): 300. 29 สิงหาคม ร.ศ. 116. สืบค้นเมื่อ 20 สิงหาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)