ตะพาบม่านลาย
ตะพาบม่านลาย (อังกฤษ: Narrow headed softshell turtles) เป็นสกุลของสัตว์เลื้อยคลานจำพวกตะพาบ 3 ชนิด ใช้ชื่อสกุลว่า Chitra (/ชิ-ตร้า/)
ตะพาบม่านลาย | |
---|---|
ตะพาบม่านลายอินเดีย (C. indica) | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต Eukaryota |
อาณาจักร: | สัตว์ Animalia |
ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง Chordata |
ชั้น: | สัตว์เลื้อยคลาน Reptilia |
อันดับ: | เต่า Testudines |
อันดับย่อย: | อันดับย่อยเต่า Cryptodira |
วงศ์: | วงศ์ตะพาบ Trionychidae |
วงศ์ย่อย: | วงศ์ย่อยตะพาบ Trionychinae |
สกุล: | Chitra Chitra Gray, 1844[1] |
มีรูปร่างโดยรวมคือ เป็นตะพาบที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก หัวและตามีขนาดเล็ก เมื่อโตเต็มที่ ขนาดกระดองยาวได้ถึงเมตรเศษ น้ำหนักกว่า 120–200 กิโลกรัม กระดองแบนเรียบสีครีมหรือสีเนื้อ มีจุดเด่นที่เป็นลักษณะสำคัญ คือ มีลายสีน้ำตาลแลดูสวยงาม ที่ขนาดและลักษณะแตกต่างออกไปในช่วงวัยและชนิดพันธุ์ หัวเล็ก เท้าเป็นแผ่นผังผืด มีเล็บใหญ่แข็งแรง กรามแข็งแรงใช้สำหรับขบกัดสัตว์น้ำที่มีเปลือกแข็งและสัตว์มีกระดูกสันหลังบางประเภท เช่น กบหรือเขียด เป็นอาหารได้เป็นอย่างดี[2]
พบกระจายพันธุ์เฉพาะแม่น้ำขนาดใหญ่บางสายเท่านั้น ในอนุทวีปอินเดียและภูมิภาคอินโดจีน เช่น ไทย, พม่า, มาเลเซีย และอินโดนีเซีย
ปัจจุบันจำแนกออกได้ 3 ชนิด คือ[1]
- ตะพาบม่านลายไทย (Chitra chitra)
- ตะพาบม่านลายอินเดีย (Chitra indica)
- ตะพาบม่านลายพม่า (Chitra vandijki)
มีพฤติกรรม คือ เป็นตะพาบที่ชอบซุ่มซ่อนตัวอยู่ใต้พื้นทรายที่มีน้ำไหลเพื่อรอดักเหยื่อ โดยจะไม่ขึ้นมาบกบนเลย นอกจากเพื่อวางไข่เท่านั้น โดยจะขุดหลุมวางไข่บนหาดทรายริมแม่น้ำเหมือนกับเต่าน้ำและตะพาบชนิดอื่น ออกไข่ครั้งโดยเฉลี่ยครั้งละ 60–100 ฟอง ใช้เวลาฟักเป็นตัวนาน 65 วัน
เป็นตะพาบที่มีขนาดใหญ่และลวดลายที่สวยงาม จึงทำให้ตะพาบม่านลายทุกชนิดกลายเป็นสัตว์ที่ใกล้สูญพันธุ์ในธรรมชาติ เพราะถูกจับมาขายเพื่อเป็นสัตว์เลี้ยง โดยเฉพาะในชนิด C. chitra ที่พบได้ในภาคกลางของไทย ที่ไม่มีรายงานการพบในธรรมชาติมานานกว่า 30 ปีแล้ว
แต่ในปัจจุบัน สามารถเพาะขยายพันธุ์ได้แล้วในที่เลี้ยงในทุกชนิด[3] แต่ก็มีสนนราคาขายที่แพงมาก
รูปภาพ
แก้-
โครงกระดูกของตะพาบม่านลายอินเดีย
-
ภาพวาดตะพาบม่านลายไทย
อ้างอิง
แก้- ↑ 1.0 1.1 Rhodin 2010, p. 000.126
- ↑ "ตะพาบม่านลาย". หมูหินดอตคอม. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-02-24. สืบค้นเมื่อ 2015-12-26.
- ↑ "ตะพาบม่านลาย". กรมประมง.
- บรรณานุกรม
- Gray JE (1844). Catalogue of the Tortoises, Crocodiles, and Amphisbænians, in the Collection of the British Museum. London: Trustees of the British Museum. (Edward Newman, printer). viii + 80 pp. (Chitra, new genus, p. 49).
- Rhodin, Anders G.J.; van Dijk, Peter Paul; Iverson, John B.; Shaffer, H. Bradley (2010-12-14). "Turtles of the World 2010 Update: Annotated Checklist of Taxonomy, Synonymy, Distribution and Conservation Status" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-07-17. สืบค้นเมื่อ 2010-12-15.