ซุนฮิว (ซุน ซิว)

บทความนี้เกี่ยวกับซุนฮิวที่เป็นจักรพรรดิแห่งง่อก๊ก สำหรับซุนฮิวที่เป็นที่ปรึกษาของโจโฉ ดูที่ ซุนฮิว (สฺวิน โยว)

หน้านี้เป็นชื่อบุคคลจีน นามสกุลคือ ซุน (孫)

ซุนฮิว (ค.ศ. 235 – 3 กันยายน ค.ศ. 264) มีชื่อในภาษาจีนกลางว่า ซุน ซิว (จีนตัวย่อ: 孙休; จีนตัวเต็ม: 孫休; พินอิน: Sūn Xiū) ชื่อรอง จื่อเลี่ย (จีน: 子烈; พินอิน: Zǐliè) เป็นจักรพรรดิลำดับที่ 3 ของรัฐง่อก๊กในยุคสามก๊กของจีน

ซุนฮิว (ซุน ซิว) 孫休
ภาพวาดซุนฮิวจากนวนิยายภาพสามก๊ก (ค.ศ. 1957)
จักรพรรดิแห่งง่อก๊ก
ครองราชย์	30 พฤศจิกายน ค.ศ. 258 – 3 กันยายน ค.ศ. 264
ก่อนหน้า	ซุนเหลียง
ถัดไป	ซุนโฮ
อ๋องแห่งลองเอี๋ย (琅邪王 หลังหยาหวาง)
ดำรงตำแหน่ง	มกราคมหรือกุมภาพันธ์ ค.ศ. 252 – 30 พฤศจิกายน ค.ศ. 258
ประสูติ	ค.ศ. 235
สวรรคต	3 กันยายน ค.ศ. 264 (29 พรรษา)
มเหสี	จักรพรรดินีจู
พระราชบุตร	ซุนเปียน ซุน กง ซุน หม่าง ซุน เปา
พระนามเต็ม ชื่อสกุล: ซุน (孫) ชื่อตัว: ฮิว (休 ซิว) ชื่อรอง: จื่อเลี่ย (子烈) รัชศก หย่งอาน (永安): ค.ศ. 258–264 พระสมัญญานาม จักรพรรดิจิ่ง (景帝)
ราชวงศ์	ราชวงศ์ซุน
พระราชบิดา	ซุนกวน
พระราชมารดา	จักรพรรดินีจิ้งหฺวาย

พระประวัติช่วงต้น

ซุนฮิวประสูติในปี ค.ศ. 235 เป็นพระโอรสของซุนกวนจักรพรรดิผู้ก่อตั้งรัฐง่อก๊กและสนมหวางฟูเหริน (王夫人) พระองค์ทรงเป็นพระโอรสองค์ที่หกของซุนกวน ขณะทรงพระเยาว์ พระองค์ได้รับการชื่นชมในเรื่องการพากเพียรศึกษาตำรา ราวปี ค.ศ. 250 ซุนกวนทรงจัดงานอภิเษกสมรสระหว่างซุนฮิวกับจูชื่อ (朱氏) บุตรของจู จฺวี้ (朱據) กับซุน หลู่-ยฺวี่ (孫魯育) ผู้เป็นพระธิดาของซุนกวน

ใน ค.ศ. 252 ก่อนที่ซุนกวนจะสวรรคต พระองค์ทรงตั้งให้ซุนฮิวมีฐานันดรศักดิ์เป็นอ๋องแห่งลองเอี๋ย (琅邪王 หลังหยาหวาง) พร้อมด้วยราชรัฐที่ที่ฮ่อหลิม (虎林 หู่หลิน; อยู่ในนครฉือโจว มณฑลอานฮุยในปัจจุบัน) ในปีต่อมา ภายหลังจากซุนเหลียงพระอนุชาของพระองค์ได้ขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิ ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์จูกัดเก๊กไม่ต้องการให้เหล่าอ๋องประทับอยู่ใกล้กับฐานทัพสำคัญตลอดแนวแม่น้ำแยงซี จึงย้ายซุนฮิวไปประทับที่เมืองตันเอี๋ยง (丹陽郡 ตานหยางจฺวิ้น; อยู่ในนครเซฺวียนเฉิง มณฑลอานฮุยในปัจจุบัน) ซุนฮิวไม่ขัดขืนต่อคำสั่งย้ายของจูกัดเก๊ก ต่างจากซุน เฟิ่น (孫奮) พระเชษฐาของพระองค์ เมื่อซุนฮิวมาประทับที่เมืองตันเอี๋ยง หลี่ เหิง (李衡) เจ้าเมืองตันเอี๋ยงหาเรื่องมากลั่นแกล้งพระองค์หลายครั้ง ซุนฮิวทรงไม่อาจทนการกลั่นแกล้งของหลี่ เหิงได้ จึงทรงขอย้ายไปประทับที่อื่น ซุนเหลียงจึงมีรับสั่งให้ย้ายให้ย้ายไปประทับที่เมืองห้อยเข (會稽郡 ไค่วจีจฺวิ้น; อยู่บริเวณนครเช่าซิง มณฑลเจ้อเจียงในปัจจุบัน)

ใน ค.ศ. 255 ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ซุนจุ๋นสั่งประหารชีวิตซุน หลู่-ยฺวี่พระเชษฐภคินีต่างมารดาและพระสัสสุ (แม่ภรรยา) ของซุนฮิว ตามการยุยงของกิมก๋งจู๋ (ซุน หลู่ปาน) พระเชษฐภคินีอีกองค์ของซุนฮิว ซุนฮิวทรงเริ่มกังวลถึงความปลอดภัยของพระองค์ จึงทรงส่งพระชายาจูชื่อกลับไปนครหลวงเกี๋ยนเงียบและทรงร้องขอการหย่ากับพระชายา แต่ซุนจุ๋นปฏิเสธคำร้องของพระองค์ และส่งพระชายาจูชื่อกลับไปหาซุนฮิว

ในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 258 หลังจักรพรรดิซุนเหลียงทรงพยายามก่อรัฐประหารโค่นอำนาจของผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ซุนหลิม (ลูกพี่ลูกน้องและผู้สืบทอดอำนาจของซุนจุ๋น) แต่ไม่สำเร็จ ซุนหลิมปลดซุนเหลียงจากตำแหน่งจักรพรรดิและตั้งให้ซุนฮิวเป็นจักรพรรดิแห่งง่อก๊กองค์ใหม่แทนที่

รัฐประหารโค่นล้มอำนาจซุนหลิม

หลังการขึ้นครองราชย์ ซุนฮิวมีรับสั่งให้เพิ่ม 5 อำเภอใหม่เข้าในเขตศักดินาของซุนหลิมเพื่อเอาใจซุนหลิม นอกจากนั้นยังพระราชทานบรรดาศักดิ์ระดับโหว (侯) ให้เหล่าน้องชายของซุนหลิมด้วย แต่ต่อมาไม่นานได้เกิดเหตุการณ์ค่อนข้างเล็กน้อยที่ทำให้ซุนหลิมบาดหมางกับซุนฮิว คือในวันหนึ่งซุนหลิมนำอาหารและสุราไปพระราชวังและทูลขอให้จักรพรรดิซุนฮิวเสวยพระกระยาหารร่วมตน แต่ซุนฮิวทรงปฏิเสธ จากนั้นซุนหลิมจึงไปรับประทานอาหารกับขุนพลเตียวปอแทน แล้วซุนหลิมก็พูดตามอารมณ์ว่าตนสามารถเป็นจักรพรรดิแทนซุนฮิวได้อย่างง่ายดายหากตนอยากทำ ภายหลังเตียวปอลอบทูลรายงานเรื่องความพอใจของซุนหลิมให้ซุนฮิวทรงทราบ แม้ว่าซุนฮิวจะยังคงทรงแสร้งทำเป็นมีไมตรีซุนหลิม แต่พระองค์ก็เริ่มเตรียมการอย่างรอบคอบเพื่อป้องกันพระองค์จากซุนหลิม ในช่วงเวลาเดียวกันนั้น ซุนหลิมก็กังวลในเรื่องความสัมพันธ์ของตนกับซุนฮิว จึงทูลขอไปยังบู๊เฉียง (武昌 อู่ชาง; ปัจจุบันคือนครเอ้อโจว มณฑลหูเป่ย์) เพื่อดูแลการป้องกันชายแดน

แม้ว่าซุนฮิวทรงอนุมัติคำทูลขอของซุนหลิม แต่พระองค์ก็ทรงระแวงว่าซุนหลิมต้องการยึดบู๊เฉียงแล้วจะก่อกบฏต่อพระองค์ งุยเปียว (魏邈 เว่ย์ เหมี่ยว) ที่เป็นขุนนางคนหนึ่งก็ทูลเตือนซุนฮิวว่าที่ซุนหลิมทูลขอไปบู๊เฉียงนั้นอาจกำลังวางแผนก่อกบฏ ในช่วงนั้นเวลานั้นมีข่าวลือแพร่สะพัดว่าซุนหลิมไม่ภักดีต่อซุนฮิว ซุนฮิวจึงทรงคบคิดกับเตียวปอและขุนพลเตงฮองจะสังหารซุนหลิมในงานเลี้ยงช่วงเทศกาลล่าปา (วันที่ 8 ของเดือน 12 ตามจันทรคติ) ซุนหลิมระแคะระคายเรื่องแผนการแต่ก็ยังคงเดินทางมาร่วมงานเลี้ยงและถูกจับกุมโดยทหารเตียวปอและเตงฮอง ซุนหลิมทูลร้องขอชีวิตและขอให้เนรเทศเทษตนไปมณฑลเกาจิ๋วหรือลดสถานะลงเป็นทาส ซุนฮิวทรงปฏิเสธที่จะไว้ชีวิตซุนหลิม และตรัสกับซุนหลิมเรื่องที่ตัวซุนหลิมก็ไม่ไว้ชีวิตเตงอิ๋นและลิกี๋ขณะที่ซุนหลิมขึ้นมามีอำนาจในปี ค.ศ. 256 จากนั้นซุนฮิวจึงมีรับสั่งให้นำตัวซุนหลิมไปประหารชีวิตพร้อมกับสมาชิกในครอบครัว

รัชสมัย

ซุนฮิวในฐานะจักรพรรดิทรงเป็นที่รู้จักว่าเป็นผู้ทรงยอมรับฟังความเห็นที่แตกต่าง รวมถึงเรื่องที่พระองค์ทรงเป็นผู้คงแก่เรียน แต่พระองค์ไม่ได้ทรงเป็นจักรพรรดิที่มีความสามารถเป็นพิเศษไม่ว่าจะเป็นด้านการทหารหรือด้านราชการแผ่นดิน พระองค์ทรงมอบหมายราชการสำคัญส่วนใหญ่ให้กับเตียวปอและเอียงเหียง ซึ่งทั้งคู่ก็ไม่ได้มีความสามารถเป็นพิเศษ ทั้งสองคนยังกระทำเรื่องทุจริตในระดับปานกลาง ราชสำนักจึงไม่มีทั้งประสิทธิภาพและประสิทธิผล ตัวอย่างเช่นในปี ค.ศ. 260 ด้วยการสนับสนุนของเอียงเหียง จึงมีการริเริ่มโครงการใช้ทุนทรัพย์สูงเพื่อสร้างทะเลสาบเทียมชื่อทะเลสาบผูหลี่ (浦里塘 ผูหลี่ถาง) ซึ่งอยู่ใกล้นครเซฺวียนเฉิง มณฑลอานฮุยในปัจจุบัน เพื่อวัตถุประสงค์ด้านการชลประทาน แม้ว่าข้าราชการจำนวนมากเห็นว่าโครงการนี้ใช้ทุนทรัพย์มากเกินไปและไม่มีอะไรรับประกันความสำเร็จ ในที่สุดโครงการก็ถูกยกเลิกไปเมื่อเป็นที่ชัดแจ้งว่าไม่สามารถดำเนินการให้เสร็จสิ้นได้

ในปีแรกของรัชสมัย ต้นแบบแรกของมหาวิทยาลัยหนานจิงได้รับการก่อตั้งขึ้น โดยเหวย์ เจา (韋昭) เป็นประธานคนแรก

ในปี ค.ศ. 260 ซุนฮิวผู้ทรงคำนึงอยู่ตลอดถึงแผนการใด ๆ ที่จะกระทำต่ออดีตจักรพรรดิซุนเหลียงพระอนุชาของพระองค์ ได้ทรงเริ่มดำเนินการหลังได้รับรายงานเท็จว่าซุนเหลียงทรงทำคุณไสย ซุนฮิวจึงลดฐานันดรศักดิ์ของซุนเหลียงจากอ๋องแห่งห้อยเขลงเป็นโฮ่วกวานโหว (候官侯) และส่งซุนเหลียงไปยังเขตศักดินาที่โฮ่วกวาน (候官; ปัจจุบันคือนครฝูโจว มณฑลฝูเจี้ยน) ซุนเหลียงสิ้นพระชนม์ระหว่างเดินทาง นักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่เชื่อว่าพระองค์ทรงกระทำอัตวินิบาตกรรม แต่นักประวัติศาสตร์บางส่วนก็เชื่อว่าซุนฮิวทรงใช้ยาพิษปลงพระชนม์ซุนเหลียง

ชีฮู (薛珝 เซฺว สฺวี่) ขุนนางง่อก๊กซึ่งเดินทางไปจ๊กก๊กซึ่งเป็นรัฐพันธมิตรของง่อก๊กในปี ค.ศ. 261 ได้ทูลอธิบายถึงสถานการณ์ของจ๊กก๊กแก่ซุนฮิวหลังเดินทางกลับมาดังนี้:

จักรพรรดิไร้ความสามารถและไม่รู้ความผิดพลาดของตนเอง เหล่าข้าราชบริพารต่างเพียงแค่พยายามหาประโยชน์โดยไม่สร้างปัญหาให้กับตนเอง เมื่อกระหม่อมไปเยี่ยมพวกเขา กนะหม่อมไม่ได้ยินคำพูดที่จริงใจ และเมื่อกระหม่อมไปเยือนชนบท ผู้คนดูหิวโหย กระหม่อมเคยได้ยินนิทานเรื่องนกนางแอ่นและนกกระจอกทำรังบนยอดคฤหาสน์และรู้สึกพอใจเพราะเชื่อว่าเป็นที่ปลอดภัยที่สุด โดยไม่รู้ว่ากองฟางและคานค้ำกำลังลุกติดไฟและหายนะกำลังมาเยือน นี่อาจจะเป็นสิ่งที่พวกเขากำลังเป็นอยู่

นักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่เชื่อว่าชีฮูไม่เพียงหมายถึงจ๊กก๊กเท่านั้น แต่ยังใช้สถานการณ์ของจ๊กก๊กเป็นอุปมานิทัศน์เพื่อทูลเตือนซุนฮิวว่าง่อก๊กก็อยู่ในสถานการณ์ที่คล้ายคลึงกัน ซุนฮิวดูเหมือนจะไม่ทรงเข้าพระทัยถึงความหมายที่ชีฮูต้องการจะสื่อ

ใน ค.ศ. 262 ซุนฮิวทรงแต่งตั้งพระชายาจูขึ้นเป็นจักรพรรดินี พระองค์ยังทรงแต่งตั้งให้ซุนเปียน (孫𩅦 ซุน วาน) พระโอรสองค์โตเป็นรัชทายาท

ใน ค.ศ. 263 เนื่องจากการฉ้อราษฏร์บังหลวงของซุน ซฺวี (孫諝) เจ้าเมืองเกาจี (交趾 เจียวจื่อ; ปัจจุบันคือกรุงฮานอย ประเทศเวียดนาม) ในมณฑลเกาจิ๋ว ราษฎรชาวเมืองเกาจีจึงก่อกบฏขึ้น โดยมีราษฎรจากเมืองข้างเคียงคือจิ่วเจิน (九真; ปัจจุบันคือจังหวัดทัญฮว้า ประเทศเวียดนาม) และรื่อหนาน (日南; ปัจจุบันคือจังหวัดกว๋างจิ ประเทศเวียดนาม) มาเข้าร่วมด้วย กลุ่มกบฏยังขอการสนับสนุนด้านการทหารจากวุยก๊กที่เป็นรัฐอริของง่อก๊ก (วุยก๊กและราชวงศ์จิ้นที่สืบทอดอำนาจในลำดับถัดมาช่วยสนับสนุนกลุ่มกบฏ กบฏยังไม่ถูกปราบปรามจนกระทั่งปี ค.ศ. 271 เมื่อเข้าสู่รัชสมัยของซุนโฮจักรพรรดิผู้ครองราชย์ถัดจากซุนฮิว)

ใน ค.ศ. 263 เมื่อจ๊กก๊กที่เป็นรัฐพันธมิตรกับง่อก๊กถูกโจมตีโดยวุยก๊กที่เป็นรัฐอริ จ๊กก๊กจึงขอความช่วยเหลือจากง่อก๊ก ซุนฮิวจึงทรงได้ส่งกองทัพแยกออกเป็นสองทาง ทัพหนึ่งเข้าโจมตีฉิวฉุน (壽春 โช่วชุน; ปัจจุบนคืออำเภอโช่ว มณฑลอานฮุย) และอีกทัพหนึ่งเข้าโจมตีเมืองฮันต๋ง เพื่อเบี่ยงเบนความสนใจของทัพวุยก๊กและบีบให้ล่าถอยออกจากจ๊กก๊ก แต่ทั้งสองทัพที่ส่งไปทำภารกิจไม่สำเร็จ เล่าเสี้ยนจักรพรรดิแห่งจ๊กก๊กยอมจำนนต่อวุยก๊กในภายหลังในปีเดียวกันนั้น ทำให้การดำรงอยู่ของจ๊กก๊กได้สิ้นสุดลง เมื่อซุนฮิวทรงทราบว่า บรรดาเมืองบางเมืองของอดีตจ๊กก๊กต่างไม่รู้ว่าจะทำอย่างไรต่อไปหลังการยอมจำนนของเล่าเสี้ยน ซุนฮิวจึงส่งกำลังพลพยายามจะยึดเมืองเหล่านี้ให้เป็นของง่อก๊ก แต่หลัว เซี่ยน (羅憲) อดีตขุนพลของจ๊กก๊กที่ประจำการอยู่ที่เมืองปาตง (巴東郡 ปาตงจฺวิ้น; อยู่บริเวณเขื่อนซานเสียต้าป้าในปัจจุบัน) สามารถรักษาที่มั่นต้านทานการบุกของง่อก๊กได้ และในที่สุดก็สวามิภักดิ์ต่อวุยก๊ก

ในฤดูร้อนของปี ค.ศ. 264 ซุนฮิวทรงพระประชวรและไม่สามารถตรัสได้ แต่ยังสามารถทรงพระอักษรได้ พระองค์จึงมีพระราชโองการเรียกตัวเอียงเหียงเข้ามาที่พระราชวัง พระองค์ทรงฝากฝังรัชทายาทซุนเปียนไว้กับเอียงเหียง ซุนฮิวสวรรคตในเวลาต่อมาไม่นานหลังจากนั้น แต่เอียงเหียงไม่ทำตามพระประสงค์ก่อนสวรรคตของซุนฮิวที่จะตั้งให้ซุนเปียนเป็นจักรพรรดิ ภายหลังจากที่ปรึกษากับเตียวปอ เอียงเหียงจึงตัดสินใจจะตั้งผู้ที่มีพระชนมายุมากกว่าและมีวุฒิภาวะมากกว่าให้ขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิ (ไม่ทราบว่าซุนเปียนมีพระชนมายุเท่าใดในช่วงเวลาที่ซุนฮิวสวรรคต แต่เพราะซุนฮิวสวรรคตขณะพระชนมายุ 29 พรรษา จึงเป็นไปได้ว่าเวลานั้นซุนเปียนยังทรงพระเยาว์อย่างมาก) เอียงเหียงและเตียวปอทำตามคำแนะนำของบั้นเฮ็ก โดยตั้งให้ซุนโฮ (ซุน เฮ่า) พระโอรสของซุนโฮ (ซุน เหอ; รัชทายาทในรัชสมัยของซุนกวน) ขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิ

สุสานที่ตั้งอยู่ในอำเภอตางถู มณฑลอานฮุย ได้รับการสันนิษฐานว่าเป็นสุสานของซุนฮิวและจักรพรรดินีจู

พระราชวงศ์

บทความหลัก: พงศาวลีง่อก๊ก

ดูเพิ่ม

• รายชื่อบุคคลในยุคสามก๊ก
• รายพระนามจักรพรรดิและพระมหากษัตริย์จีน

บรรณานุกรม

• ตันซิ่ว (ศตวรรษที่ 3). สามก๊กจี่ (ซานกั๋วจื้อ).
• เผย์ ซงจือ (ศตวรรษที่ 5). อรรถาธิบายสามก๊กจี่ (ซานกั๋วจื้อจู้).
• ซือหม่า กวาง (1084). จือจื้อทงเจี้ยน.

ก่อนหน้า		ซุนฮิว (ซุน ซิว)		ถัดไป
ซุนเหลียง		จักรพรรดิจีน ง่อก๊ก (ค.ศ. 258 – 264)		ซุนโฮ