กีฬาในโอลิมปิก
กีฬาในโอลิมปิก (อังกฤษ: Olympic Sports) เป็นชนิดกีฬาที่มีการแข่งขันในโอลิมปิกฤดูร้อนและโอลิมปิกฤดูหนาว ในโอลิมปิกฤดูร้อน 2020 มีชนิดกีฬารวมทั้งหมด 33 ชนิด[1] โอลิมปิกฤดูหนาว 2022 มีชนิดกีฬาทั้งหมด 7 ชนิด[2][3] กีฬาโอลิมปิกแต่ละประเภท มีตัวแทนจากองค์กรปกครองระหว่างประเทศ เรียกว่า สหพันธ์นานาชาติ (IF)[4]
คณะกรรมการโอลิมปิกสากล (IOC) กำหนดลำดับชั้นของกีฬา สาขา และรายการ[4] ตามลำดับชั้นนี้ ชนิดกีฬาโอลิมปิกแต่ละประเภทสามารถแบ่งย่อยออกเป็นหลายสาขา ซึ่งมักถูกเข้าใจผิดว่าเป็นกีฬาที่แตกต่างกัน ตัวอย่างได้แก่ ว่ายน้ำ และ โปโลน้ำ ซึ่งในแบบแผนโอลิมปิกถือเป็น "สาขา" ของ "กีฬาทางน้ำ" (เป็นตัวแทนโดยกีฬาทางน้ำโลก)[5] และ สเกตลีลา และ สเกตความเร็ว ซึ่งเป็น "สาขา" ของกีฬา "สเกตน้ำแข็ง" (เป็นตัวแทนโดยสหภาพสเกตระหว่างประเทศ)[6] ในทางกลับกัน สาขาจะแบ่งย่อยออกเป็นรายการ ซึ่งจะมีการมอบเหรียญรางวัลโอลิมปิก[4] จำนวนและประเภทของรายการอาจเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยจากโอลิมปิกครั้งหนึ่งไปยังอีกครั้งหนึ่ง
โอลิมปิกฤดูร้อน
แก้รายการฤดูร้อนในปัจจุบันและที่ยกเลิกไปแล้ว
แก้กีฬา (หรือสาขาของกีฬา) ต่อไปนี้ประกอบขึ้นเป็นโปรแกรมอย่างเป็นทางการของการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนในปัจจุบันและที่ยกเลิกแล้ว และแสดงรายการตามตัวอักษรตามชื่อที่ใช้โดยไอโอซี กีฬาที่ยกเลิกก่อนหน้านี้ที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของโปรแกรมกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนในฐานะกีฬาอย่างเป็นทางการ แต่ไม่ได้อยู่ในโปรแกรมปัจจุบันอีกต่อไป ตัวเลขในแต่ละเซลล์ระบุจำนวนของรายการแข่งขันสำหรับแต่ละชนิดกีฬาที่แข่งขันในครั้งนั้น ๆ อักษรจุด (•) หมายถึงกีฬาที่มีการแข่งขันเป็นกีฬาสาธิต
8 ใน 32 ชนิดกีฬาในโอลิมปิกฤดูร้อน 2024 ประกอบด้วยหลายสาขา แต่ละสาขามีรหัสระบุ 3 ตัวอักษรที่ไม่ซ้ำกัน[7][8] สาขาจากกีฬาประเภทเดียวกันจะถูกจัดกลุ่ม ภายใต้สีเดียวกัน ได้แก่
กีฬาทางน้ำ – บาสเกตบอล – แคนู/คายัค – จักรยาน – ยิมนาสติก – วอลเลย์บอล – ขี่ม้า – มวยปล้ำ – เบสบอลและซอฟต์บอล – คาราเต้
- ↑ ในขณะที่มีการประกาศให้สเกตบอร์ดเป็นส่วนหนึ่งของการแข่งขันกีฬาฤดูร้อน 2020 กีฬาดังกล่าวอยู่ภายใต้การควบคุมของสหพันธ์สเกตบอร์ดนานาชาติ ต่อมาองค์กรนั้นรวมเข้ากับสหพันธ์กีฬาโรลเลอร์นานาชาติ ในเดือนกันยายน ค.ศ. 2017 เพื่อก่อตั้งเป็นสเกตโลกในปัจจุบัน
- ↑ สมาพันธ์ซอฟต์บอลเบสบอลโลก ซึ่งปัจจุบันดูแลทั้งเบสบอลและซอฟต์บอล ก่อตั้งขึ้นโดยการควบรวมของอดีตองค์กรปกครองสองแห่งในปี ค.ศ. 2013 ได้แก่ สหพันธ์เบสบอลนานาชาติ และ สหพันธ์ซอฟต์บอลนานาชาติ ดังนั้นในกีฬาโอลิมปิกจนถึงงปี ค.ศ. 2012 เบสบอลและซอฟต์บอลได้ถูกนำเสนอเป็นกีฬาสองชนิดที่แตกต่างกัน
* รหัสสาขาอย่างไม่เป็นทางการของไอโอซีใช้เพื่อแยกแยะชนิดกีฬา
กีฬาสาธิตในฤดูร้อน
แก้- อเมริกันฟุตบอล (1932)
- ออสเตรเลียนฟุตบอล (1956)
- โบว์ลิงสิบพิน (1988)
- บูโด (1964)
- เปซาปัลโล (1952)
- แกลิกฟุตบอล (1904)
- Glima (1912)
- Gliding (1936)
- เฮอร์ลิง (1904)
- Kaatsen (1928)
- Korfball (1920 and 1928)
- La canne (1924)
- โรลเลอร์ฮอกกี้ (1992)
- Savate (1924)
- สวีดิช (ลิง) ยิมนาสติก (1948)
- เวจเทรนนิง กับ ดัมพ์เบลล์ (1904)
- สกีน้ำ (1972)
โอลิมปิกฤดูหนาว
แก้รายการปัจจุบัน
แก้กีฬา | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 94 | 98 | 02 | 06 | 10 | 14 | 18 | 22 | 26 | 30 | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ทวิกีฬาฤดูหนาว | 1 | • | • | • | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 6 | 6 | 6 | 8 | 10 | 10 | 11 | 11 | ||||||||
บอบ เสลด |
บอบสเล | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | |||||
สเกเลตัน | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||
เคอร์ลิง | 1 | • | • | • | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||
ฮอกกี้น้ำแข็ง | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||
ลูช | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | |||||||||||||
สเกตลีลา | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | |||||
วิ่ง สเก็ต |
สเกตความเร็วระยะสั้น | • | 4 | 6 | 6 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | ||||||||||||||||||
สเกตความเร็ว | 5 | 4 | 4 • | 4 | 4 | 4 | 4 | 8 | 8 | 8 | 8 | 9 | 9 | 9 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 12 | 12 | 12 | 12 | |||||
สกี | สกีลงเขา | 2 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | |||||||
สกีข้ามทุ่ง | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 4 | 6 | 6 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 8 | 8 | 10 | 10 | 10 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | |||||
สกีลีลา | • | 2 • | 4 | 4 | 4 | 4 | 6 | 10 | 10 | |||||||||||||||||||
สกีนอร์ดิกผสม | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | |||||
สกีกระโดดไกล | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | |||||
สโนว์บอร์ด | 4 | 4 | 6 | 6 | 10 | 10 | ||||||||||||||||||||||
รวมรายการ | 16 | 14 | 14 | 17 | 22 | 22 | 24 | 27 | 34 | 35 | 35 | 37 | 38 | 39 | 46 | 57 | 61 | 68 | 78 | 84 | 86 | 98 | 98 |
กีฬาสาธิต
แก้- แบนดี (1952)
- สกีสำหรับผู้พิการ (1984 และ 1988)
- ไอซ์สตอกสปอร์ต (1936, 1964)
- สกีบัลเลต์ (acroski) (1988 และ 1992)
- สกีจอริง (1928)
- แข่งสุนัขลากเลื่อน (1932)
- สกีความเร็ว (1992)
- ปัญจกรีฑาฤดูหนาว (1948)
กีฬาที่ยกเลิกการแข่งแล้ว
แก้กีฬา | 96 | 00 | 04 | 06 | 08 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 40 | 44 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 16 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
บาสก์เปโลตา | 1 | • | • | • | ||||||||||||||||||||||||||||
คริกเก็ต | 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||
โครเก็ต | 3 | |||||||||||||||||||||||||||||||
เจอเดอปูม | • | 1 | • | |||||||||||||||||||||||||||||
ลาครอส | 1 | 1 | • | • | • | |||||||||||||||||||||||||||
โปโล | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |||||||||||||||||||||||||||
แร็กเก็ต | 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||
โรก | 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||
รักบี้ / รักบี้ยูเนียน | 1 | 1 | 1 | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||
ชักเย่อ | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | ||||||||||||||||||||||||||
เรือยนต์ | • | 3 |
กีฬาสาธิต
แก้โอลิมปิกฤดูร้อน
แก้- Ballooning (1900)
- Boules (1900)
- Finnish baseball (1952)
- Surf lifesaving (1900)
- Longue paum (1900)
- Motorsport (1900)
โอลิมปิกฤดูหนาว
แก้- Disabled cross-country skiing (1988)
- Military patrol (1928, 1936 and 1948)
สหพันธ์ทางการระหว่างประเทศ
แก้- กีฬาทางอากาศ1,3
- อเมริกันฟุตบอล (provisional)[9]
- การแข่งรถ3
- Bandy
- บิลเลียด1
- Boules1
- โบว์ลิ่ง1
- บริดจ์
- Cheerleading (provisional)
- หมากรุกสากล
- คริกเกต2
- Dancesport1
- ฟลอร์บอล1
- Flying disc1 [10]
- Ice stock sport
- คิกบ็อกซิง (provisional)1
- Korfball1
- ลาครอส1
- Life Saving1
- Motorcycle racing3
- Mountaineering and Climbing
- มวยไทย1
- เนตบอล
- Orienteering1
- Pelota Vasca
- โปโล2
- Powerboating3
- แร็กเกตบอล1
- Roller sports1, 4
- ซามบะ
- Ski mountaineering
- สควอช1
- ซูโม่1
- ชักเย่อ1,2
- Underwater sports1
- สกีน้ำ1,3,5
- เวกบอร์ด1,3,5
- วูซู
1 กีฬาทางการในเวิลด์เกมส์
2 ยกเลิกจากกีฬาในโอลิมปิก
3 The Olympic Charter no longer forbids motorized sports from being included in the Olympic program, but environmental impact is now considered when deciding whether to adopt new sports making the inclusion of motorized sports unlikely.[11]
4 Skateboarding, a discipline within roller sports, was included at the 2020 Summer Olympics. Inline and roller skating has never been contested.
5 Waterski and wakeboard share the same governing body. Cable waterskiing and cable wakeboarding have been proposed as sports that do not rely on motorboats.
อ้างอิง
แก้- ↑ Bruner, Raisa (24 March 2020). "Everything You Need to Know About the 2020 Summer Olympics". Time magazine. สืบค้นเมื่อ 16 September 2021.
The 2020 Summer Olympics will award medals across 339 events, representing 33 different sports.
- ↑ Merrell, Chloe (17 August 2021). "Beijing 2022: Here's what you need to know about the next Winter Olympic Games". olympics.com. International Olympic Committee. สืบค้นเมื่อ 16 September 2021.
A total of 109 medal events across seven Olympic winter sports will be held...
- ↑ "Olympic Sports". olympic.org. International Olympic Committee. สืบค้นเมื่อ 13 March 2010.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 "Olympic Sports, Disciplines & Events". HickokSports.com. 4 February 2005. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 April 2007. สืบค้นเมื่อ 18 March 2007.
- ↑ "Aquatics". olympic.org. International Olympic Committee. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 25 March 2007. สืบค้นเมื่อ 6 April 2007.
- ↑ "Skating". olympic.org. International Olympic Committee. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 February 2007. สืบค้นเมื่อ 6 April 2007.
- ↑ "IOC ODF Sport Codes" (PDF). เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 22 August 2017.
- ↑ "IOC ODF".
- ↑ "IFAF Earns Recognition by the International Olympic Committee". IFAF.org. สืบค้นเมื่อ 2014-02-20.
- ↑ "Get Horizontal | Ultimate & WFDF Receive Recognition By IOC !!!!". Gethorizontal.be. 2013-01-24. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-06-13. สืบค้นเมื่อ 2014-02-09.
- ↑ John Grasso; Bill Mallon; Jeroen Heijmans (14 May 2015). Historical Dictionary of the Olympic Movement. Rowman & Littlefield Publishers. p. 379. ISBN 978-1-4422-4860-1.