องค์การตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศ

องค์การตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศ (อังกฤษ: International Criminal Police Organization; ย่อ: INTERPOL) หรือเรียก ตำรวจสากล เป็นองค์กรระหว่างประเทศที่อำนวยความสะดวกในการร่วมมือกับตำรวจทั่วโลกและการควบคุมอาชญากรรม สำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ในลียงมีสำนักงานประจำภูมิภาค 7 แห่งทั่วโลกและสำนักงานกลางแห่งชาติในรัฐสมาชิกทั้งหมด 194 ประเทศทำให้เป็นองค์กรตำรวจที่ใหญ่ที่สุดในโลก ปัจจุบันสำนักงานใหญ่ของอินเตอร์โปล ตั้งอยู่ที่เมืองลียง ประเทศฝรั่งเศส

องค์การตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศ International Criminal Police Organization Organisation internationale de police criminelle
ชื่อทางการ	Interpol
อักษรย่อ	ICPO-INTERPOL
คำขวัญ	Connecting police for a safer world
ข้อมูลองค์กร
ก่อตั้ง	กันยายน 1923 (1923-09)
หน่วยงานก่อนหน้า	สภาตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศสมัยแรก (1914) ที่ประชุมตำรวจระหว่างประเทศ (1922) คณะกรรมการตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศ (1923)
เจ้าหน้าที่	1,050 (2019)
งบประมาณรายปี	142 ล้านยูโร (2019)
โครงสร้างเขตอำนาจ
หน่วยงานระหว่างประเทศ
ประเทศ	194 ชาติสมาชิก
แผนที่เขตอำนาจของ องค์การตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศ
บัญญัติตราสาร	ICPO-INTERPOL Constitution and General Regulations
สำนักงานใหญ่	ลียง ประเทศฝรั่งเศส
หน่วยงานข้ามชาติ
Nationalities of personnel	114 (2019)
ผู้บริหารหน่วยงาน	Ahmed Naser Al-Raisi, ประธาน Sarka Havrankova, Garba Baba Umar, Valdecy Urquisa, รองประธาน Jürgen Stock, เลขาธิการ
สิ่งอำนวยความสะดวก
สำนักงานกลางแห่งชาติ	194
เว็บไซต์
www.interpol.int
ภาษา (4) อังกฤษ อาหรับ ฝรั่งเศส สเปน

สำนักงานใหญ่ตำรวจสากลในลียง

บัตรประจำตัวตำรวจสากล (ด้านหน้า)

INTERPOL เกิดขึ้นพร้อมกับการประชุมตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศครั้งแรกในปี 2457 ซึ่งนำเจ้าหน้าที่จาก 24 ประเทศมาหารือเกี่ยวกับความร่วมมือในเรื่องการบังคับใช้กฎหมาย ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2466 ในฐานะคณะกรรมการตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศ (ICPC) โดยมีหน้าที่หลายประการในปัจจุบันตลอดช่วงทศวรรษที่ 1930 แต่เมื่อออสเตรียตกอยู่ภายใต้การควบคุมของนาซีในปีพ. ศ. 2481 หน่วยงานนี้ก็เกือบจะหยุดชะงักลงไปเลย จนกระทั่งหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ในปีพ. ศ. 2499 ICPC ได้ประกาศรับใช้ธรรมนูญฉบับใหม่ และรับชื่อ INTERPOL ซึ่งได้มาจากที่อยู่ย่อทางโทรเลข ที่ได้ใช้ตั้งแต่ปีพ. ศ. 2489

ประวัติ

องค์การตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศ หรือ "อินเตอร์โปล" ก่อตั้งขึ้นมาในปี ค.ศ.1923 เพื่อสนับสนุนช่วยเหลือทุกองค์กรและหน่วยงานต่างๆ ที่มีภารกิจในการป้องกันหรือว่าปราบปรามอาชญากรรมระหว่างประเทศ โดยมีสำนักงานใหญ่อยู่ในกรุงเวียนนาเมืองหลวงของออสเตรีย

ต่อมาในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ออสเตรียถูกนาซีเยอรมนีบุกยึดครอง เมื่อออสเตรียกลายเป็นส่วนหนึ่งของเยอรมัน "อินเตอร์โปล" ที่มีสำนักงานใหญ่อยู่ที่ประเทศออสเตรียจึงกลายเป็นหน่วยข้อมูลข่าวสารของตำรวจลับเกสตาโพ

เมื่อสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 และฝ่ายนาซีเป็นฝ่ายพ่ายแพ้สงคราม จึงได้มีความคิดที่จะก่อตั้ง "อินเตอร์โปล" ขึ้นมาอีกครั้งภายใต้ความร่วมมือกันของ อังกฤษ ฝรั่งเศส เบลเยียม และประเทศแถบสแกนดิเนเวีย "อินเตอร์โปล" จึงถูกสถาปนาขึ้นมาใหม่ พร้อมทั้งปรับเลี่ยนโครงสร้างและการดำเนินงานใหม่ รวมถึงการย้ายสำนักงานใหญ่ไปที่เมืองแซงต์ โคลด์ ประเทศฝรั่งเศส แต่ต่อมาได้มีการย้ายไปที่เมืองลียง ประเทศฝรั่งเศส จนถึงปัจจุบัน

องค์การตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศ เป็นหน่วยงานระหว่างประเทศที่ใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลก รองจากองค์การสหประชาชาติ ปัจจุบันมีสมาชิกอยู่ 187 ประเทศทั่วโลก ดำเนินการโดยใช้เงินสมทบประจำปีจากชาติสมาชิก รวมแล้วประมาณ 30 ล้านยูโร หรือประมาณ 1,466 ล้านบาท

บทบาทหน้าที่

หน้าที่หลัก ของ องค์การตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศ คือ การประสานงานเพื่อความปลอดภัยของประชาชนและป้องกันการก่อการร้าย ขัดขวางและปราบปรามองค์กรอาชญากรรม การลักลอบผลิตและค้ายา การค้าอาวุธ ค้ามนุษย์ การฟอกเงิน การล่วงละเมิดทางเพศเด็ก รวมถึงอาชญากรรมทางการเงิน และการทุจริต

แต่เนื่องจาก องค์การตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศ ต้องรักษาสถานะความเป็นกลางทางการเมือง จึงไม่ได้มีหน้าที่และบทบาทในการเข้าไปสืบสวนและสอบสวนเรื่องต่างๆ ในประเทศสมาชิกนั้นๆ เอง กล่าวคือไม่ได้บังคับใช้กฎหมายอย่างแท้จริง บทบาทหลักๆ เป็นการส่งผ่านข้อมูลทางตำรวจให้กันและกันในระหว่างประเทศสมาชิกมากกว่า อีกทั้งไม่สามารถเข้าไปข้องเกี่ยวกับคดีใดๆ ที่ไม่ใช่คดีที่มีความเกี่ยวพันกันในหลายประเทศ รวมทั้ง คดีอาชญากรรมการเมือง การทหาร การศาสนา หรือเชื้อชาติด้วย

โครงสร้างขององค์กร

• สมัชชาใหญ่ (General Assembly) เป็นหน่วยงานปกครองสูงสุด มีหน้าที่จัดการการประชุมตัวแทนประเทศสมาชิก เพื่อกำหนดบทบาท นโยบาย ทรัพยากร วิธีการทำงาน การเงิน กิจกรรมและโครงการต่างๆ ขององค์กร
• คณะกรรมการบริหาร (Executive Committee) ประกอบด้วยสมาชิก 13 คน ได้รับเลือกตั้งโดยสมัชชาใหญ่ และประกอบด้วยประธาน 1 คน รองประธาน 3 คน และสมาชิกอีก 9 คนที่เหลือเป็นตัวแทนที่ครอบคลุม 4 ภูมิภาคต่างๆ ของโลก
• สำนักเลขาธิการใหญ่ (General Secretariat) บริหารงานโดยเลขาธิการใหญ่ มีสำนักงานย่อยระดับภูมิภาค 6 แห่งอยู่ในอาร์เจนตินา โกตดิวัวร์ เอลซัลวาดอร์ เคนยา ไทย และซิมบับเว และมีสำนักงานเพื่อการประสานงานอยู่ที่สหประชาชาติในนครนิวยอร์กของสหรัฐอเมริกา
• สำนักงานกลางแห่งชาติ (National Central Bureaus - NCB) ประเทศสมาชิกของอินเตอร์โปลแต่ละประเทศมีสำนักงานกลางแห่งชาตินี้ ที่มีผู้ปฏิบัติงานเป็นเจ้าหน้าที่ผู้บังคับใช้กฎหมายของชาตินั้นๆ หน่วยงานสำนักงานกลางแห่งชาตินี้มุ่งหมายให้เป็นจุดติดต่อประสานงานสำหรับสำนักเลขาธิการใหญ่ สำนักงานระดับภูมิภาค และประเทศสมาชิกต่างๆ อื่นๆ ที่ต้องการความช่วยเหลือเกี่ยวกับการสอบสวนและการชี้เบาะแสและการจับกุมผู้กระทำผิดที่กำลังหลบหนีอยู่ในระหว่างประเทศ
• ที่ปรึกษา (Advisers) เป็นบรรดาผู้เชี่ยวชาญต่างๆ ที่มีความสามารถหรือว่าศักยภาพในการให้คำแนะนำต่างๆ เพียงอย่างเดียวเท่านั้น ที่ปรึกษาเหล่านี้อาจได้รับการแต่งตั้งจากคณะกรรมการบริหารและได้รับการรับรองโดยสมัชชาใหญ่
• คณะกรรมาธิการสำหรับการควบคุมข้อมูลของอินเตอร์โปล (The Commission for the Control of INTERPOL’s Files) เป็นหน่วยงานอิสระที่มีอำนาจหน้าที่ ในการประกันว่าการประมวลเกี่ยวกับข้อมูลส่วนบุคคลนั้นเป็นไปสอดคล้องกับกฎเกณฑ์ต่างๆ ของอินเตอร์โปล ให้คำแนะนำอินเตอร์โปลเกี่ยวกับโครงการ ปฏิบัติการ กฎเกณฑ์ หรือว่าเรื่องอื่นๆ ใดๆ ที่เกี่ยวข้องกับการประมวลเกี่ยวกับข้อมูลส่วนบุคคล และมีหน้าที่ประมวลพิจารณาคำร้องขอเกี่ยวกับข้อมูลที่บรรจุอยู่ในไฟล์ข้อมูลของอินเตอร์โปล

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์ทางการของอินเตอร์โปล
• เว็บไซด์ตำรวจสากลในประเทศไทย เก็บถาวร 2014-01-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน