พงศาวดาร

พงศาวดาร คือบันทึกเหตุการณ์เกี่ยวกับประเทศชาติหรือพระมหากษัตริย์ผู้เป็นประมุขของประเทศชาตินั้น ๆ

พงศาวดารในฐานะหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ปัจจุบันมีการถกเถียงกันเรื่องความน่าจะเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ว่า เป็นหลักฐานชั้นรองหรือหลักฐานชั้นต้น เพราะมีการเขียนพงศาวดารหลายฉบับในลักษณะที่คล้ายกันแต่แตกต่างกันในเนื้อหาและรายละเอียด ประกอบกับการใช้ศักราชในพงศาวดารไม่สอดคล้องกัน กล่าวคือ บ้างใช้มหาศักราช บ้างใช้จุลศักราช และพงศาวดารมีการเขียนขึ้นภายหลังเหตุการณ์ เช่น พระราชพงศาวดารกรุงเก่า ฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ ซึ่งเขียนขึ้นในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช แต่กล่าวถึงก่อนการสถาปนากรุงศรีอยุธยา เป็นต้น

รายชื่อพระราชพงศาวดารไทย

• พระราชพงศาวดารกรุงเก่าฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์
• พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ
• พระราชพงศาวดาร ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม)
• พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพระจักรพรรดิพงศ์ (จาด)
• พระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ฉบับตัวเขียน
• พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ภาษามคธ แล คำแปล
• พระราชพงศาวดาร ฉบับหมอบรัดเล
• พระราชพงศาวดารเหนือ ฉบับ พระวิเชียรปรีชา (น้อย)
• พระราชพงศาวดารกรุงสยาม จากต้นฉบับของบริติชมิวเซียม กรุงลอนดอน
• พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา
• พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์รัชกาลที่ ๑ - ๔ ฉบับเจ้าพระยาทิพากรวงศ์ (ขำ บุนนาค)
• พงศาวดารโยนก ฉบับ พระยาประชากิจกรจักร(แช่ม บุนนาค)