แอมโมเนียมไนเตรต

สารประกอบทางเคมี

แอมโมเนียมไนเตรต (อังกฤษ: ammonium nitrate) เป็นสารประกอบทางเคมีที่มีสูตรทางเคมี NH4NO3 เป็นของแข็งผลึกสีขาวประกอบด้วยไอออนของแอมโมเนียและไนเตรต มีสามารถในการละลายสูง และมีการดูดความชื้นในรูปของแข็งแม้ว่าจะไม่สร้างไฮเดรต ส่วนใหญ่ใช้ในการเกษตรเป็นปุ๋ยไนโตรเจนสูง[4] การผลิตทั่วโลกอยู่ที่ 21.6 ล้านตันในปี 2017

แอมโมเนียมไนเตรต
Structural formula of ammonium cation (left) and nitrate anion (right)
H=white, N=blue, O=red
Ammonium Nitrate.jpg
ชื่อตาม IUPAC Ammonium nitrate
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS [6484-52-2][CAS]
PubChem 22985
UN number 0222with > 0.2% combustible substances
1942with ≤ 0.2% combustible substances
2067fertilizers
2426liquid
ChEBI 63038
RTECS number BR9050000
SMILES
 
InChI
 
ChemSpider ID 21511
คุณสมบัติ
สูตรเคมี NH4NO3
มวลต่อหนึ่งโมล 80.043 g/mol
ลักษณะทางกายภาพ colorless
ความหนาแน่น 1.725 g/cm3 (20 °C)
จุดหลอมเหลว

169.6 °C, 443 K, 337 °F

จุดเดือด

210 °C, 483 K, 410 °F

ความสามารถละลายได้ ใน น้ำ Endothermic
118 g/100 ml (0 °C)
150 g/100 ml (20 °C)
297 g/100 ml (40 °C)
410 g/100 ml (60 °C)
576 g/100 ml (80 °C)
1024 g/100 ml (100 °C)[1]
-33.6·10−6 cm3/mol
โครงสร้าง
โครงสร้างผลึก trigonal
Explosive data
Shock sensitivity very low
Friction sensitivity very low
ความอันตราย
GHS pictograms The exclamation-mark pictogram in the Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) GHS03: Oxidizing GHS01: Explosive
อันตรายหลัก Explosive, Oxidizer
NFPA 704
NFPA 704.svg
0
1
3
 
LD50 2085–5300 mg/kg (oral in rats, mice)[2]
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa
สถานีย่อย:เคมี

การใช้งานหลักอื่น ๆ เป็นส่วนประกอบของสารผสมระเบิดที่ใช้ในการขุดเหมืองหินและการก่อสร้างทางแพ่ง เป็นส่วนประกอบหลักของแอนโฟซึ่งเป็นวัตถุระเบิดอุตสาหกรรมที่ได้รับความนิยมซึ่งคิดเป็น 80% ของวัตถุระเบิดที่ใช้ในอเมริกาเหนือ มีการใช้สูตรที่คล้ายคลึงกันในระเบิดแสวงเครื่อง

หลายประเทศกำลังยุติการใช้งานสำหรับผู้บริโภคเนื่องจากกังวลว่าอาจมีการใช้ในทางที่ผิด[5] การระเบิดของแอมโมเนียมไนเตรตโดยบังเอิญได้คร่าชีวิตผู้คนไปหลายพันคนตั้งแต่ต้นศตวรรษที่ 20

ภัยพิบัติแก้ไข

แอมโมเนียมไนเตรตสลายตัวโดยไม่มีการระเบิดเป็นแก๊สไนตรัสออกไซด์และไอน้ำเมื่อถูกความร้อน อย่างไรก็ตามมันสามารถถูกกระตุ้นให้สลายตัวได้โดยการระเบิด การกักตุนจำนวนมากอาจเสี่ยงต่อการเกิดเพลิงไหม้ได้เนื่องจากสามารถเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชั่นซึ่งเป็นสถานการณ์ที่อาจขยายขนาดไปสู่การระเบิดได้ง่าย

การระเบิดไม่ใช่เรื่องผิดปกติ มีเหตุการณ์เล็กน้อยเกิดขึ้นเกือบทุกปี แต่ก็ยังเกิดการระเบิดขนาดใหญ่และร้ายแรงหลายครั้งตัวอย่างเช่น เหตุระเบิดที่อ็อพเพาเมื่อ ค.ศ. 1921 (หนึ่งในการระเบิดที่สร้างขึ้นที่ไม่ใช่ระเบิดนิวเคลียร์ที่ใหญ่ที่สุด), ภัยพิบัติในนครเท็กซัสเมื่อ ค.ศ. 1947, เหตุระเบิดในเทียนจินเมื่อ ค.ศ. 2015 และเหตุระเบิดที่เบรุตเมื่อ ค.ศ. 2020

อ้างอิงแก้ไข

  1. Pradyot Patnaik. Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill, 2002, ISBN 0-07-049439-8
  2. Martel, B.; Cassidy, K. (2004). Chemical Risk Analysis: A Practical Handbook. Butterworth–Heinemann. p. 362. ISBN 1-903996-65-1.
  3. "Archived copy". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 February 2015. สืบค้นเมื่อ 13 March 2015.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (ลิงก์)
  4. Karl-Heinz Zapp "Ammonium Compounds" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2012, Wiley-VCH, Weinheim. doi:10.1002/14356007.a02_243
  5. Ammonium nitrate sold by ton as U.S. regulation is stymied. เก็บถาวร 28 กุมภาพันธ์ 2018 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนThe Dallas Morning News