ทิแรโนดอน

(เปลี่ยนทางจาก เทอราโนดอน)
ทิแรโนดอน
ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่:
ครีเทเชียสตอนปลาย, 86–84.5Ma
โครงกระดูกของ P. longiceps วัยผู้ใหญ่ เพศผู้, AMNH
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
โดเมน: Eukaryota
อาณาจักร: Animalia
ไฟลัม: Chordata
อันดับ: Pterosauria
อันดับย่อย: Pterodactyloidea
วงศ์: Pteranodontidae
วงศ์ย่อย: Pteranodontinae
สกุล: †Pteranodon
ชนิดต้นแบบ
Pteranodon longiceps
Marsh, 1876
Other species
ชื่อพ้อง

เทอราโนดอน (อังกฤษ: Pteranodon, มาจากภาษากรีก πτερόν pteron "ปีก" และ ἀνόδων anodon ว่า "เขี้ยวกุด") เป็นสกุลหนึ่งของเทอโรซอร์ ซึ่งรวมถึงสัตว์เลื้อยคลานที่บินได้ที่รู้จักกันส่วนใหญ่ ขนาดของปีกยาวมากกว่า 6 เมตร (20 ฟุต). พวกมันอาศัยอยู่ในช่วงยุคครีเทเชียสตอนปลายในรัฐแคนซัส, อะลาบามา, เนบราสก้า, ไวโอมิง และเซาว์ดาโกตาในช่วงปัจจุบัน มีฟอสซิลทิแรโนดอนมากกว่าเทอโรซอร์ชนิดอื่น โดยประมาณ 1,200 ตัวอย่างรู้จักในแวดวงวิทยาศาสตร์ ส่วนใหญ่มักจะพบในสภาพกะโหลก และโครงกระดูกข้อต่อที่สมบูรณ์ นั่นเป็นส่วนที่สำคัญมากในกลุ่มของสัตว์ใน Western Interior Seaway

เทอราโนดอน เป็นเทอโรซอร์ ไม่ใช่ไดโนเสาร์ โดยนิยามไดโนเสาร์แบ่งออกเป็นสองกลุ่มคือ ซอริเซีย และ ออร์นิสทิเซียบางครั้ง อาจจะรวมเทอโรซอร์ด้วย ยังไงก็ตาม ทิแรโนดอนมักจะพบในสื่อบ่อยครั้ง และอาจเกี่ยวข้องกับไดโนเสาร์ได้โดยทั่วไป

รายละเอียด

แก้
 
ภาพของ P.longiceps วัยผู้ใหญ่เพศผู้ขณะบิน
 
ขนาดของ P. longiceps เพศผู้(สีเขียว)และเพศเมีย(สีส้ม)เมื่อเทียบกับมนุษย์

น้ำหนักที่ต่ำสุดคือ 20 กิโลกรัม สูงสุดที่ 93 กิโลกรัม ในบทวิจารณ์ขนาดของเทอโรซอร์ที่ตีพิมพ์เมื่อปี 2010

ความยาวของหางประมาณ 3.5% ขนาดคล้ายกับขนาดปีก หรืออาจจะยาว 25 เซนติเมตร (9.8 นิ้ว) ในทิแรโนดอนเพศผู้ที่ใหญ่ที่สุด

กะโหลก และจะงอยปาก

แก้
 
กะโหลก และจะงอยปากของตัวอย่าง AMNH 7515

ไม่เหมือนกับเทอโรซอร์รุ่นก่อนเช่น แรมโฟริงคัส และเทอโรแด็คทิล, ทิแรโนดอนไม่มีฟันที่จะงอยปากคล้ายกับนก[1]

ชีววิทยา

แก้

การบิน

แก้
 
โครงกระดูกของ P. longiceps เพศผู้ที่กำลังจะออกตัวบิน

รูปร่างปีกของทิแรโนดอนได้บ่งบอกว่ามันบินค่อนข้างเหมือนกับนกอัลบาทรอสในปัจจุบัน

เหมือนกับเทอโรซอร์ ทิแรโนดอนอาจจะบินโดยการยืน สี่ขา แล้วใช้แขนของมันกระพือปีก ให้ตัวเองลอยไปในอากาศ

การเดิน

แก้
 
โครงกระดูกของ P. longiceps อยู่ในแบบการเดินสี่ขา

ตอนนี้ยังคงเป็นข้อถกเถียงว่ามันเดินสองขา หรือสี่ขา วันนี้นักบรรพชีวินเทอโรซอร์ส่วนใหญ่เห็นด้วยว่าเทอโรซอร์เป็นสัตว์เดินสี่ขา ต้องขอบคุณอย่างมาก สำหรับผู้ค้นพบทางเดินของเทอโรซอร์[2]

อาหาร

แก้

อาหารของทิแรโนดอนที่รู้กันส่วนใหญ่คือปลา เนื่องจากได้เจอฟอสซิลปลาในท้องทิแรโนดอน และฟอสซิลปลาระหว่างปากของทิแรโนดอนอีกตัว


รายชื่อสายพันธุ์และคำที่มีความหมายคล้ายกัน

แก้

สถานะของรายชื่อระบุไว้ด้านล่างเป็นไปตามสัมมโนโดยเบ็นเน็ตต์ในปี 1994 ถ้าไม่เช่นนั้นก็จะอยู่ในหมายเหตุ

ชื่อ ตั้งชื่อโดย ปี สถานะ หมายเหตุ
Ornithochirus umbrosus Cope 1872 Nomen dubium
Ornithochirus harpyia Cope 1872 Nomen dubium
Pteranodon longiceps Marsh 1876 Valid Type species
Pteranodon ingens (Marsh) Williston (1872) 1876 Nomen dubium Reclassified from Pterodactylus ingens
Pteranodon occidentalis Marsh (1872) 1876 Nomen dubium Reclassified from Pterodactylus occidentalis
Pteranodon velox Marsh (1872) 1876 Nomen dubium Reclassified from Pterodactylus velox, based on a juvenile specimen
Pteranodon gracilis Marsh 1876 Reclassified as Nyctosaurus gracilis
Pteranodon comptus Marsh 1876 Nomen dubium
Pteranodon nanus Marsh 1876 Reclassified as Nyctosaurus nanus
Ornithocheirus umbrosus (Cope) Newton (1872) 1888 Reclassified as Pteranodon umbrosus Spelling correction of Ornithochirus umbrosus
Ornithocheirus harpyia (Cope) Newton (1872) 1888 Reclassified as Pteranodon harpyia Spelling correction of Ornithochirus harpyia
Pteranodon umbrosus (Cope) Williston (1872) 1892 Nomen dubium Reclassification of Ornithochirus umbrosus
Ornithostoma ingens (Marsh) Williston (1872) 1893 Synonym of Pteranodon ingens Reclassified from Pteranodon ingens
Ornithostoma umbrosum (Cope) Williston (1872) 1897 Synonym of Pteranodon umbrosus Reclassified from Pteranodon umbrosus
Pteranodon oregonensis Gilmore 1928 Reclassified as Bennettazhia oregonensis
Pteranodon sternbergi Harksen 1966 Valid
Pteranodon marshi Miller 1972 Synonym of Pteranodon longiceps
Pteranodon bonneri Miller 1972 Reclassified as Nyctosaurus bonneri
Pteranodon walkeri Miller 1972 Synonym of Pteranodon longiceps
Pteranodon (Occidentalia) eatoni (Miller) Miller (1972) 1972 Synonym of Pteranodon sternbergi
Pteranodon eatoni (Miller) Miller (1972) 1972 Synonym of Pteranodon sternbergi Reclassified from Pteranodon (Occidentalia) eatoni
Pteranodon (Longicepia) longicps [ตามต้นฉบับ] (Marsh) Miller (1872) 1972 Synonym of Pteranodon longiceps Reclassified from Pteranodon longiceps
Pteranodon (Longicepia) marshi (Miller) Miller (1972) 1972 Synonym of Pteranodon longiceps Reclassified from Pteranodon marshi
Pteranodon (Sternbergia) sternbergi (Harksen) Miller (1966) 1972 Reclassified as Pteranodon (Geosternbergia) sternbergi Reclassified from Pteranodon sternbergi
Pteranodon (Sternbergia) walkeri (Miller) Miller (1972) 1972 Reclassified as Pteranodon (Geosternbergia) walkeri Reclassified from Pteranodon walkeri
Pteranodon (Pteranodon) marshi (Miller) Miller (1972) 1973 Synonym of Pteranodon longiceps Reclassified from Pteranodon marshi
Pteranodon (Occidentalia) occidentalis (Marsh) Olshevsky (1872) 1978 Synonym of Pteranodon occidentalis Reclassified from Pteranodon occidentalis
Pteranodon (Longicepia) ingens (Marsh) Olshevsky (1872) 1978 Synonym of Pteranodon ingens Reclassified from Pteranodon ingens
Pteranodon (Pteranodon) ingens (Marsh) Olshevsky (1872) 1978 Synonym of Pteranodon ingens Reclassified from Pteranodon ingens
Pteranodon (Geosternbergia) walkeri (Miller) Miller (1972) 1978 Synonym of Pteranodon longiceps Reclassified from Pteranodon walkeri
Pteranodon (Geosternbergia) sternbergi (Harksen) Miller (1966) 1978 Synonym of Pteranodon sternbergi Reclassified from Pteranodon (Sternbergia) sternbergi
Pteranodon orientalis (Bogolubov) Nesov & Yarkov (1914) 1989 Reclassified as Bogolubovia orientalis Reclassified from Ornithostoma orientalis
Geosternbergia walkeri (Miller) Olshevsky (1872) 1991 Synonym of Pteranodon sternbergi Reclassified from Pteranodon (Sternbergia) walkeri
Geosternbergia sternbergi (Harksen) Olshevsky (1966) 1991 Synonym of Pteranodon sternbergi Reclassified from Pteranodon (Geosternbergia) sternbergi

ดูเพิ่ม

แก้

อ้างอิง

แก้
  1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21152777
  2. Unwin, David M. (2006). The Pterosaurs: From Deep Time. New York: หน้า 210–222.

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้