เขาชื่อกานต์

เขาชื่อกานต์ เป็นภาพยนตร์ไทย ที่สร้างจากนวนิยายที่มีชื่อเสียงเรื่องหนึ่งของสุวรรณี สุคนธา เรื่อง เขาชื่อกานต์ ซึ่งนวนิยายเรื่องนี้ได้ตีพิมพ์ครั้งแรกในปี พ.ศ. 2513 เป็นงานวรรณกรรมที่มีลักษณะบุกเบิกทางความคิด ซึ่งขาดช่วงหายไปเป็นเวลากว่า 10 ปี เป็นภาพยนตร์รุ่นแรก ๆ ของวงการหนังไทยที่กล่าวถึงปัญหาสังคม ถือเป็นจุดเปลี่ยนแปลงของภาพยนตร์ไทย คือ การวิพากษ์เกี่ยวกับหลากหลายปัญหาของสังคมไทย อาทิ ปัญหาความยากจน ปัญหาผู้มีอิทธิพลในท้องถิ่น และปัญหาคอร์รัปชั่น ผ่านตัวละครที่ชื่อ "กานต์" หมอหนุ่มที่มีอุดมการณ์สูงที่ต่อสู้เพื่อความถูกต้อง และยอมอุทิศตนไปทำงานไปรักษาคนไข้ในเขตชนบท จนเกิดความขัดแย้งกับข้าราชการท้องถิ่น และลงเอยโดยการถูกลอบยิงจนเสียชีวิต จากบทประพันธ์มาเป็นนวนิยายที่ได้รับรางวัลทางวรรณกรรมหลายประเภท ทำให้มีการสร้างเป็นภาพยนตร์และละครโทรทัศน์หลายครั้ง โดยเฉพาะภาพยนตร์ได้มีการรีมาสเตอร์ใหม่เพื่อเป็นการรำลึกถึงหนังไทยสมัยก่อน

เขาชื่อกานต์
โปสเตอร์ภาพยนตร์เรื่อง เขาชื่อกานต์ (2516)
กำกับ	หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล (พ.ศ. 2516) รุจน์ รณภพ (พ.ศ. 2531)
เขียนบท	สุวรรณี สุคนธา
นักแสดงนำ	พ.ศ. 2516 : สรพงศ์ ชาตรี นัยนา ชีวานันท์ ภิญโญ ทองเจือ พ.ศ. 2531 : วรุฒ วรธรรม จินตหรา สุขพัฒน์ ตฤน เศรษฐโชค
ผู้จัดจำหน่าย	ละโว้ภาพยนตร์ (พ.ศ. 2516) ไฟว์สตาร์โปรดักชั่น (พ.ศ. 2531)
วันฉาย	27 มีนาคม พ.ศ. 2516 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2531
ประเทศ	ไทย
ภาษา	ไทย

ภาพยนตร์ เขาชื่อกานต์ ฉบับปี พ.ศ. 2516 ถ่ายทำด้วยฟิล์ม 35 มม. พากย์เสียงในฟิล์ม กำกับโดย หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล นำแสดงโดย สรพงศ์ ชาตรี, นัยนา ชีวานันท์, ภิญโญ ทองเจือ, คธา อภัยวงศ์, มารศรี อิศรางกูร ณ อยุธยา เข้าฉายเมื่อ 27 มีนาคม พ.ศ. 2516 ออกฉายครั้งแรกที่โรงภาพยนตร์เฉลิมเขตร์ โดยมีปัญหากับการถูกเซ็นเซอร์ เพราะเป็นหนังเรื่องแรกที่พูดถึงระบบการฉ้อราษฎร์บังหลวงโดยตรง ซึ่งในสมัยนั้นไม่มีใครกล้าแตะต้อง ภาพยนตร์เรื่องนี้ประสบความสำเร็จอย่างสูง สามารถทำรายได้หลายล้านบาทและยังได้รับรางวัลผู้กำกับการแสดงยอดเยี่ยม (ม.จ.ชาตรีเฉลิม ยุคล) ขณะที่สรพงษ์ ชาตรีได้เข้าชิงตุ๊กตาทองดารานำชายจากเรื่องนี้ ในงาน รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 9 ปี พ.ศ. 2517

เขาชื่อกานต์ ยังได้สร้างเป็นภาพยนตร์ในปี พ.ศ. 2531 นำแสดงโดย วรุฒ วรธรรม, จินตหรา สุขพัฒน์, ตฤน เศรษฐโชค และได้มีการนำเอาไปสร้างเป็นละครโทรทัศน์อีก 3 ครั้ง ครั้งแรกในปี พ.ศ. 2523 ทางช่อง 3 ครั้งที่ 2 ทางช่องสถานีโทรทัศน์ทีวีไทย ในปี พ.ศ. 2564 แต่ไม่ได้ออกอากาศ และครั้งที่ 3 ทางช่อง สถานีวิทยุโทรทัศน์แห่งประเทศไทย ออกอากาศ 13 พฤษภาคม พ.ศ. 2558

เนื้อเรื่อง

หมอกานต์ นายแพทย์ที่ยึดอุดมคติ เข้าฝึกงานที่โรงพยาบาลแห่งหนึ่ง เขาคิดที่จะสู้เพื่อเรียกร้องความยุติธรรม แต่ผู้อำนวยการโรงพยาบาลได้เตือนเขา ให้ทำงานตามที่เรียนมาอย่างเดียว

วันหนึ่งเขาได้พบรักกับ หฤทัย แต่เธอมีแฟนอยู่แล้วชื่อ โตมร โตมรได้มอบแหวนแทนรักก่อนเดินทางไปดูงานที่ต่างประเทศ ในระหว่างนี้ หฤทัยป่วยเป็นไส้ติ่งอักเสบกะทันหัน เธอได้รับการรักษาจากหมอกานต์ และได้รับการดูแลด้วยใจของหมอกานต์จนเกิดเป็นความรัก หมอกานต์บอกหฤทัยว่าเขาไม่ใช่คนรวย หลังจากแม่ตาย พ่อก็ขายที่นาให้เขาเรียนต่อ จากนั้นพ่อก็บวช และตอนนี้เขาต้องไปเป็นหมอที่บ้านชนบท ในที่สุดทั้งสองก็หมั้นกัน และ แต่งงานไปอยู่ที่มาประจำเมืองพิษณุโลกด้วยกัน

เมื่อโตมรทราบก็โกรธอย่างมาก และได้บอกหฤทัย ว่า หากหมอกานต์ไม่รักแล้วให้บอกเขา เขาจะไปรับทันที หมอกานต์ทำงานด้วยความซื่อสัตย์ ยึดมั่นอุดมการณ์ จนทำให้เป็นที่ขัดแย้งกับข้าราชการฉ้ฉ้อราษฎร์บังหลวงหลายฝ่าย โดยเฉพาะนายอำเภอ วันหนึ่งหมอกานต์กับหฤทัยทะเลาะกันอย่างแรง ด้วยเรื่องที่ว่าหฤทัย เธอชวนกลับกรุงเทพฯด้วยเหตุผลที่ว่าปัญหาเกิดกับหมอมากมายเหลือเกิน หมอคนเดียวไม่สามารถเปลี่ยนแปลงทั้งอำเภอได้ แต่ก็ได้รับการปฏิเสธจากหมอกานต์ เพราะหมอทิ้งคนไข้ไปไม่ได้ สร้างความน้อยใจให้หฤทัยอย่างมาก เธอจึงหนีไปกรุงเทพฯ โดยที่โตมรได้ทราบข่าวจึงขอร้องให้หฤทัยไปทานข้าวด้วย จากนั้นก็เกิดการทะเลาะกันขึ้น เพราะหฤทัยไม่อยากยุ่งกับโตมร

ทำให้โตมรขับรถเสียหลัก หฤทัยหมดสติไป และจำความไม่ได้ จนหมอกานต์มาฟื้นความจำให้เธอ และทั้งสองก็กอดกันด้วยความอบอุ่น สร้างความอิจฉาให้โตมรอย่างมาก โตมรจึงให้ผู้อำนวยการ ภักดีให้ทุนเรียนต่อต่างประเทศกับหมอกานต์ หวังเพื่อจะกำจัดหมอกานต์ไป แต่หมอกานต์ไม่ไป

เช้าวันรุ่งขึ้นหมอกานต์กำลังจะลงเรือไปรับหฤทัยกลับ ขณะที่กำลังจะลงเรือ ผดุงครรภ์ให้คนมาตามหมอให้ไปทำคลอดคนไข้ หมอจึงขอให้คนเรือรอ แต่โดนถูกลอบยิงจนเสียชีวิต

รายชื่อนักแสดงและการสร้าง

ปี	รูปแบบ	หมอกานต์	หฤทัย	โตมร	ผู้กำกับ	ผู้ผลิต	หมายเหต
พ.ศ. 2516	ภาพยนตร์	สรพงษ์ ชาตรี	นัยนา ชีวานันท์	ภิญโญ ทองเจือ	หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล		ฉายเมื่อ 27 มีนาคม ที่โรงภาพยนตร์เฉลิมเขตร์
พ.ศ. 2523	ละครโทรทัศน์	วิฑูรย์ กรุณา	ดวงใจ หทัยกาญจน์	สมจินต์ ธรรมทัต	อดุลย์ ดุลยรัตน์		ออกอากาศทางไทยทีวีสีช่อง 3
พ.ศ. 2531	ภาพยนตร์	วรุฒ วรธรรม	จินตหรา สุขพัฒน์	ตฤน เศรษฐโชค	รุจน์ รณภพ	ไฟว์สตาร์ โปรดักชั่น	ฉายเมื่อ 19 พฤศจิกายน
พ.ศ. 2554	ละครโทรทัศน์	ธนวรรธน์ วรรธนะภูติ	สาวิตรี สุทธิชานนท์	สุริยนต์ อรุณวัฒนกูล	มารุต สาโรวาท	มีเดีย สตูดิโอ	กำหนดออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์ทีวีไทย แต่ไม่ได้ออกอากาศเนื่องด้วยเหตุผลบางประการ

แหล่งข้อมูลอื่น

• เขาชื่อกานต์ (2516) ที่เว็บไซต์ ThaiFilmDb
• เขาชื่อกานต์ (2531) ที่เว็บไซต์ ThaiFilmDb