เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผาง

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผาง (อังกฤษ: Umphang Wildlife Sanctuary) เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าของประเทศไทย ตั้งอยู่ในอำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก ทางตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศไทย ได้รับการประกาศให้เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าในปี พ.ศ. 2532

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผาง
Umphang Wildlife Sanctuary
ไอยูซีเอ็นกลุ่ม 4 (เขตบริหารสิ่งแวดล้อม)
น้ำตกทีลอซู ในปี 2020
ที่ตั้งใน ประเทศไทย
ที่ตั้ง	อำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก ประเทศไทย
เมืองใกล้สุด	แม่สอด
พิกัด	15°55′23″N 98°45′28″E
พื้นที่	2,590 ตารางกิโลเมตร (1,620,000 ไร่)
จัดตั้ง	2532 (1989)
หน่วยราชการ	กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช (DNP)

เขตพื้นที่ดังกล่าวถือเป็นส่วนหนึ่งของผืนป่าตะวันตก พื้นที่ใกล้เคียงเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผาง ได้แก่ (จากทางเหนือไปตามเข็มนาฬิกา): ประเทศพม่า, หมู่บ้านมอครอ และอำเภอพบพระ จังหวัดตาก, อุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า, อุทยานแห่งชาติคลองลาน, อุทยานแห่งชาติแม่วงก์ และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร

ด้วยความอุดมสมบูรณ์ของป่าไม้ ทำให้ที่นี่เป็นต้นน้ำของแม่น้ำแม่กลอง (รวมถึงแม่น้ำแควน้อย) ที่ไหลลงสู่จังหวัดกาญจนบุรี, จังหวัดราชบุรี และจังหวัดสมุทรสงคราม

พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นภูเขา ทำให้อากาศเย็น และในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงกุมภาพันธ์ อากาศจะหนาวเย็นเป็นพิเศษ ประกอบด้วยป่าดิบชื้นและป่าผลัดใบ มีความสูงตั้งแต่ 80 ถึง 2,152 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล

สัตว์ที่พบเห็นบ่อยในพื้นที่ เช่น เสือลายเมฆ, สมเสร็จมาเลเซีย, เลียงผา, เหยี่ยว, นกเงือกคอเขียว, นกเงือกใหญ่, นกอ้ายงั่ว, เสือโคร่งอินโดจีน, ช้างอินเดีย, ลิงลมสีเงิน, ลิงกังหางหมูเหนือ นอกจากนี้ยังมีสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก เช่น เต่าปูลู, เต่าป่าเอเชีย, งูเหลือมพม่า, งูหลาม และกบใกล้สูญพันธุ์อย่างกบแม่น้ำบลายธ์

จุดเด่นของพื้นที่นี้คือ น้ำตกทีลอซู ซึ่งเป็นน้ำตกที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย และเป็นหนึ่งในน้ำตกที่ใหญ่ที่สุดในเอเชีย ชื่อของน้ำตกหมายถึง "น้ำตกดำ" ในภาษากะเหรี่ยง น้ำตกนี้มีหลายชั้น ลำธาร และสระน้ำให้เล่น น้ำจะไหลแรงที่สุดระหว่างเดือนกรกฎาคมถึงพฤศจิกายน แต่สามารถชมน้ำตกได้ตลอดทั้งปี น้ำตกนี้อยู่ห่างจากที่ทำการเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าประมาณ 3 กิโลเมตร

นอกจากที่ลอซูแล้ว เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผางยังมีน้ำตกอื่น ๆ เช่น น้ำตกปิตุ๊โกร (น้ำตกหัวใจและน้ำตกที่สูงที่สุดในประเทศไทย) และน้ำตกทีลอเล ซึ่งตั้งอยู่บริเวณเขตแดนกับทุ่งใหญ่นเรศวร

ที่ตั้ง

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผางในภาพรวมของสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 14 (ตาก)  

    12) เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผางในภาพรวมของสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 14 (ตาก)

	อุทยานแห่งชาติ
1	ดอยสอยมาลัย
2	ขุนพะวอ
3	ลานสาง
4	แม่เมย
5	น้ำตกพาเจริญ
6	รามคำแหง
7	ศรีสัชนาลัย
8	ตากสินมหาราช

	เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า
9	แม่ตื่น
10	ถ้ำเจ้าราม
11	ทุ่งใหญ่นเรศวรตะวันออก
12	อุ้มผาง
	เขตห้ามล่าสัตว์ป่า
13	ถ้ำเจ้าราม

	วนอุทยาน
14	น้ำตกป่าละอู
15	พระธาตุห้วยลึก
16	ถ้ำลม–ถ้ำวัง
17	ถ้ำตะโค๊ะบิ

แหล่งข้อมูลอื่น

• Um Phang Wildlife Sanctuary