สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าปิ๋ว

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าปิ๋ว มีพระนามเดิมว่า พระองค์ปิ๋ว (26 เมษายน พ.ศ. 2365 - พ.ศ. 2383) เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ประสูติแต่สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าปิ๋ว
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 2 เจ้าฟ้าชั้นเอก
ราชวงศ์	จักรี
พระบิดา	พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
พระมารดา	สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี
ประสูติ	26 เมษายน พ.ศ. 2365
สิ้นพระชนม์	พ.ศ. 2383

พระประวัติ

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าปิ๋วประสูติเมื่อ วันศุกร์ เดือน 6 ขึ้น 6 ค่ำ ปีมะแมจัตวาศก จ.ศ. 1184 ซึ่งตรงกับวันที่ 26 เมษายน พ.ศ. 2365 เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 3 ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี

เมื่อพระองค์ประสูติ พระองค์และพระเชษฐา มิได้เรียกกันเป็นเจ้าฟ้าหรือทูลกระหม่อมฟ้าตามสมควรที่ควรจะได้รับตามชนชั้นพระเกียรติยศทั้งของพระราชบิดาและพระราชมารดาที่เป็นเจ้าฟ้าทั้งสองพระองค์ คงกล่าวขานเรียกกันแค่เพียงว่า "องค์ใหญ่" "องค์กลาง" "องค์ปิ๋ว"เท่านั้น เนื่องจากพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เกรงพระทัยสมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี (เจ้าฟ้าบุญรอด) พระมเหสีเดิม และเคยได้ทรงปฏิญาณไว้กับสมเด็จพระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงเทพหริรักษ์ พระเชษฐาของสมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินีว่า "จะมิให้บุตรและภริยาทั้งปวงเป็นใหญ่กว่าหรือเทียบเสมอเทียบเท่ากับเจ้าฟ้าบุญรอดทั้งสิ้น"

ต่อมาในแผ่นดินของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 ได้ทรงพระกรุณาโปรดตั้งองค์ใหญ่ สถาปนาเป็นเจ้าฟ้าพระราชทานพระนามว่า "อาภรณ์" ตั้งแต่นั้นมาจึงเรียกกันว่า "เจ้าฟ้าอาภรณ์" แต่องค์กลางกับองค์ปิ๋วนั้น ทรงพระกรุณาเรียกว่าเจ้าหนูกลางกับเจ้าหนูปิ๋ว เจ้าฟ้าปิ๋วทรงได้รับพระราชทานโสกันต์เมื่อพ.ศ. 2377 มีการสมโภชที่พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท มีงานมหรสพ 4 วัน

ต่อมาเจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดีทรงฝากพระโอรสองค์กลาง "เจ้าฟ้ากลาง" พระชันษาได้ 10 ปีกับโอรสองค์น้อย "เจ้าฟ้าปิ๋ว" พระชันษา 7 ปี ให้สุนทรภู่ซึ่งขณะนั้นบวชเป็นพระสอนหนังสือในปี พ.ศ. 2372 พระสุนทรภู่เริ่มถวายพระอักษร แก่เจ้าฟ้าทั้งสองพระองค์ จนอ่านออกเขียนได้คล่องแล้ว พระสุนทรภู่จึงได้แต่งภาษิตคำกลอนขึ้นถายเจ้าฟ้าทั้งสองพระองค์ เมื่อ พ.ศ. 2373 ได้แก่ "เพลงยาวถวายโอวาท" นอกจากนี้เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี ยังได้ทรงฝากฝังพระราชโอรสทั้ง 3 พระองค์ให้เป็นศิษย์ของเจ้าฟ้ามงกุฎ (พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4) ซึ่งขณะนั้นได้ทรงผนวชอยู่วัดบวรนิเวศวิหารอีกด้วย ในรัชกาลที่ 3 นี้ เจ้าฟ้าอาภรณ์ได้เริ่มรับราชการโดยได้ทรงช่วยกำกับกรมพระคชบาล และเจ้าฟ้ากลางได้รับราชการในกรมวัง ส่วนเจ้าฟ้าปิ๋วนั้นยังทรงพระเยาว์จึงไม่ได้ทรงรับราชการแต่อย่างใด

เจ้าฟ้าปิ๋วสิ้นพระชนม์เมื่อ ปีชวดโทศก จ.ศ. 1202 ซึ่งตรงกับพ.ศ. 2383 ขณะพระชันษาได้ 19 ปี ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว

พระอิสริยยศ

ธรรมเนียมพระยศของ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าปิ๋ว
การทูล	ใต้ฝ่าพระบาท
การแทนตน	ข้าพระพุทธเจ้า
การขานรับ	พ่ะย่ะค่ะ/เพคะ

• พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าปิ๋ว (26 เมษายน พ.ศ. 2365 - 1 สิงหาคม พ.ศ. 2367)
• พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าปิ๋ว (1 สิงหาคม พ.ศ. 2367 - พ.ศ. 2377)
• สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าปิ๋ว (พ.ศ. 2377 - พ.ศ. 2383)
• สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าปิ๋ว (พระนามหลังการสิ้นพระชนม์)

พงศาวลี

พงศาวลีของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าปิ๋ว

16. (=24.) พระยาราชนิกูล (ทองคำ)               8. (=12.) สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก                       4. (=6.) พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช                             18. (=26.) คหบดีชาวจีนฮกเกี้ยน               9. (=13.) พระอัครชายา (หยก)                       19. (=27.) ธิดาเจ้าพระยาอภัยราชา               2. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย                                   20. พร               10. ทอง ณ บางช้าง                       21. ชี               5. สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี                             11. สมเด็จพระรูปศิริโสภาค มหานาคนารี                       23. ถี               1. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าปิ๋ว                                         24. (=16.) พระยาราชนิกูล (ทองคำ)               12. (=8.) สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก                       6. (=4.) พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช                             26. (=18.) คหบดีชาวจีนฮกเกี้ยน               13. (=9.) พระอัครชายา (หยก)                       27. (=19.) ธิดาเจ้าพระยาอภัยราชา               3. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี                                   28. พระเจ้าศิริบุญสาร               14. พระเจ้าอินทวงศ์                       29. พระนางคำปล้อง               7. เจ้าจอมมารดาทองสุก ในรัชกาลที่ 1