รายการโทรทัศน์

"รายการ" เปลี่ยนทางมาที่นี่ สำหรับความหมายอื่น ดูที่ รายการ (แก้ความกำกวม)

รายการโทรทัศน์ เป็นส่วนต่าง ๆ ของการออกอากาศทางสถานีวิทยุโทรทัศน์ การออกอากาศรายการโทรทัศน์ มีขึ้นเป็นครั้งแรก ในปี ค.ศ. 1936 ในกรุงลอนดอน

รายการโทรทัศน์ อาจออกอากาศเพียงแค่ครั้งเดียว หรือมีตอนต่อ ที่เรียกว่า ภาพยนตร์ชุดทางโทรทัศน์ (TV series) ส่วนมากมักเป็นรายการประเภทละครโทรทัศน์ ภาพยนตร์ชุดทางโทรทัศน์มักแบ่งเป็นภาค ๆ โดยในหนึ่งภาค ในสหรัฐอเมริกาจะเรียกว่า ฤดูกาล (season) แต่ในสหราชอาณาจักรจะเรียกว่า ชุด (series) แต่ละฤดูกาลหรือชุดจะมีความยาวประมาณ 6-26 ตอน

รายการโทรทัศน์ที่ออกอากาศเป็นพิเศษเพียงครั้งเดียว จะเรียกว่า รายการพิเศษ (special program) และสถานีวิทยุโทรทัศน์บางสถานี ยังมี ภาพยนตร์โทรทัศน์ (TV movies) ที่สร้างขึ้นเพื่อออกอากาศทางโทรทัศน์โดยเฉพาะ ไม่ได้ออกฉายทางโรงภาพยนตร์ หรือบันทึกลงในวิดีโอ วีซีดี ดีวีดี หรือสื่ออื่น ๆ

ทุกวันนี้ การออกอากาศ ภาพยนตร์โฆษณา (commercial advertisement) ถือเป็นส่วนสำคัญของรายการโทรทัศน์ โดยมีข้อปฏิบัติเป็นเกณฑ์ว่า ในการออกอากาศรายการโทรทัศน์ 1 ชั่วโมง จะมีภาพยนตร์โฆษณาได้ไม่เกิน 15 นาที เหมือนในโรงภาพยนตร์

ประเภทของรายการโทรทัศน์

รายการบันเทิงที่มีบทพูด

• ละครโทรทัศน์
  • เช่น ละครหลังข่าว, ละครซิตคอม, ละครชุดสืบเนื่อง, ละครเกาหลี เป็นต้น
• ภาพยนตร์การ์ตูน
  • ในต่างประเทศ เช่น SpongeBob SquarePants, The Adventures of Jimmy Neutron: Boy Genius เป็นต้น
  • ในประเทศไทย เช่น ช่อง 9 การ์ตูน(ช่อง 9 เอ็มคอทเอชดี), การ์ตูนดังสุดสัปดาห์ (ช่อง 7 เอชดี) เป็นต้น
• มินิซีรีส์ หรือ ทีวีมูวีส์
  • ในต่างประเทศ เช่น Family Ties, Sabrina, the Teenage Witch เป็นต้น
• รายการวัยรุ่น
  • ในประเทศไทย เช่น รถโรงเรียน (จีเอ็มเอ็ม 25) เป็นต้น
• รายการมอบรางวัลต่าง ๆ
  • ในต่างประเทศ เช่น รางวัลออสการ์, รางวัลแกรมมี่, เอ็มทีวี วิดีโอ มิวสิก อวอร์ดส เป็นต้น
  • ในประเทศไทย เช่น รางวัลพระราชทานพระสุรัสวดี, รางวัลเมขลา, รางวัลโทรทัศน์ทองคำ, รางวัล ท็อป อวอร์ดส์ เป็นต้น

รายการบันเทิงที่ไม่มีบทพูด

• ทอล์กโชว์
  • ในต่างประเทศ เช่น Good Morning America, Larry King Live, The Oprah Winfrey Show เป็นต้น
  • ในประเทศไทย เช่น ทูเดย์โชว์ (ช่อง 3 เอชดี), เจาะใจ (ช่อง 9 เอ็มคอตเอชดี) เป็นต้น
• ปกิณกะบันเทิง
  • มีลักษณะคล้ายทอล์กโชว์ แต่มีความหลากหลายกว่า บางช่วงอาจมีการแข่งขันหรือการแสดง เป็นต้น
  • ในประเทศไทย รายการแนวปกิณกะบันเทิงได้รับความนิยมอย่างสูงสุดช่วงปี พ.ศ. 2536-พ.ศ. 2540 เช่น สี่ทุ่มสแควร์ (ช่อง 7), ตีสิบ (ช่อง 3) เป็นต้น
• เรียลลิตี้โชว์
  • ในต่างประเทศ เช่น อเมริกาส์ เน็กซ์ ท็อป โมเดล, เซอร์ไวเวอร์, อเมริกัน ไอดอล, แอน อเมริกัน แฟมิลี่ เป็นต้น
  • ในประเทศไทย เช่น เดอะสตาร์ ค้นฟ้าคว้าดาว ทางช่องวัน 31 เป็นต้น
• เกมโชว์, ควิซโชว์
  • ในต่างประเทศ เช่น Who Wants to Be a Millionaire, Wheel of Fortune, Jeopardy!, โหด มัน ฮา (Takeshi's Castle), ทีวีแชมเปียน, ศึกอัจฉริยะ เป็นต้น
  • ในประเทศไทย เช่น I Can See Your Voice ทางช่องเวิร์คพอยท์

รายการประเภทให้ข้อมูล

• รายการข่าว
  • ในต่างประเทศ เช่น NBC Nightly News CBS Evening News ABC World News Tonight PBS NewsHour เป็นต้น
  • ในประเทศไทย เช่น เรื่องเล่าเช้านี้ (ช่อง 3 เอชดี),สนามข่าว 7 สี (ช่อง 7 เอชดี), ไทยรัฐนิวส์โชว์ (ไทยรัฐทีวี), ข่าวข้นคนข่าว (เนชั่นทีวี), ทุบโต๊ะข่าว (อมรินทร์ทีวี), เข้มข่าวค่ำ (พีพีทีวี), ข่าวเย็นประเด็นร้อน (ช่อง 7 เอชดี),ข่าวเช้าช่องวัน (ช่องวัน 31) ข่าวเย็นช่องวัน (ช่องวัน 31) เป็นต้น
• สารคดี
  • ในประเทศไทย เช่น กบนอกกะลา (ช่อง 9 เอ็มคอทเอชดี) เป็นต้น
• สารคดีข่าวทางโทรทัศน์ (television news magazine) มีรูปแบบเหมือนข่าวในนิตยสาร แต่มีรูปแบบเป็นสารคดี
  • ในต่างประเทศ เช่น 60 Minutes, Primetime เป็นต้น
  • ในประเทศไทย เช่น เรื่องจริงผ่านจอ The Series (ช่อง 3 เอชดี) เป็นต้น
• รายการแนะนำสินค้า (infomercial) เป็นรายการทีวีที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อนำเสนอและจำหน่ายสินค้า
  • ในต่างประเทศ
    • Quantum Television (ออกอากาศใน 73 ประเทศ)
  • ในประเทศไทย เช่น TV Direct, True Shopping, O Shopping, High Shopping, RSMall, JKN Shopping

ดูเพิ่ม

• รายชื่อรายการโทรทัศน์ไทย
• การจัดระดับความเหมาะสมของรายการโทรทัศน์ไทย