ภาษามิงเกรเลีย (อังกฤษ: Mingrelian) หรือ ภาษาเมเกรเลีย (อังกฤษ: Megrelian; მარგალური ნინა, margaluri nina) เป็นภาษาที่ใช้พูดทางตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศจอร์เจีย ภาษานี้เคยเรียกว่าภาษาไอเวอเรียนในช่วงพุทธศตวรรษที่ 25

ภาษามิงเกรเลีย
მარგალური ნინა
ประเทศที่มีการพูดจอร์เจีย
ภูมิภาคซาเมเกรลอ, อับฮาเซีย, กูรีอา, อีเมเรที
ชาติพันธุ์จอร์เจีย
จำนวนผู้พูด344,000 คน  (2558)[1]
ตระกูลภาษา
ระบบการเขียนอักษรจอร์เจีย
รหัสภาษา
ISO 639-3xmf

ทางยูเนสโกจัดให้ภาษานี้อยู่ใน "ภาษาใกล้สูญแน่นอน"[2]

ประวัติศาสตร์

แก้

ภาษามิงเกรเลียอยู่ในกลุ่มภาษาคอเคซัสใต้ ใกล้เคียงกับภาษาลาซ ซึ่งเริ่มแตกต่างกันเมื่อราว 500 ปีที่ผ่านมา หลังจากชุมชนของชาวมิงเกรเลียทางเหนือและชาวลาซทางใต้ ถูกแยกออกจากกันเนื่องจากการรุกรานของตุรกี ใกล้เคียงกับภาษาจอร์เจียน้อยและห่างไกลจากภาษาสวาน ภาษามิงเกรเลียไม่สามารถเข้าใจกันได้กับภาษาในกลุ่มเดียวกันเลย แม้จะมีการกล่าวว่าผู้พูดภาษานี้ยังจำคำศัพท์ภาษาลาซได้บ้าง นักภาษาศาสตร์บางคนจัดให้ภาษามิงเกรเลียและภาษาลาซเป็นสำเนียงของภาษาซันซึ่งเป็นภาษาก่อนที่จะแยกออกจากกัน ในทางปฏิบัติ ไม่มีใครพูดภาษาซานแล้ว ผู้พูดภาษามิงเกรเลียยังมีอยู่ราว 100,000–400,000 คน

หนังสือภาษามิงเกรเลียเก่าสุดตีพิมพ์ในพุทธศตวรรษที่ 24 หนังสือพิมพ์ภาษามิงเกรเลียเริ่มตีพิมพ์เมื่อ พ.ศ. 2473–2481 ปัจจุบันมีการพยายามฟื้นฟูการใช้ภาษานี้ เช่นมีการสร้างพจนานุกรมมิงเกรเลีย–จอร์เจีย และมิงเกรเลีย–เยอรมัน

พยัญชนะ

แก้

ภาษามิงเกรเลียเขียนด้วยอักษรจอร์เจีย

จอร์เจีย ทับศัพท์ สัทอักษรสากล
a ɑ
b b
g ɡ
d d
e ɛ
v v
z z
t t
i i
ǩ
l l
m m
n n
y j
o ɔ
ʒ
r r
s s
u u
ƨ ə
p p
k k
ɣ ɣ
q'
ʔ
ş ʃ
ç t͡ʃ
ts / ʒ t͡s
ž d͡z
tz / ǯ t͡sʼ
ç̌ t͡ʃʼ
x x
j d͡ʒ
h h

อ้างอิง

แก้
  1. ภาษามิงเกรเลีย ที่ Ethnologue (19th ed., 2016)
  2. "UNESCO Atlas of the World's Languages in Danger". UNESCO. สืบค้นเมื่อ 4 April 2018.
  • Aleksandre Tsagareli (1880), Megrelskie Etiudi, Analiz Fonetiki Megrelskogo Yazika ("Megrelian Studies — The Analysis of Phonetics of Megrelian Language"). (ในภาษารัสเซีย)
  • Ioseb Kipshidze (1914), Grammatika Mingrel’skogo (Iverskogo) Jazyka ("Grammar of Megrelian (Iverian) Language"). (ในภาษารัสเซีย)
  • Shalva Beridze (1920), Megruli (Iveriuli) Ena ("Megrelian (Iverian) Language"). (ในภาษาจอร์เจีย)
  • Rusudan Amirejibi-Mullen, Nana Danelia and Inga Dundua (2006), kolkhuri (megrul-lazuri) ena (Tbilisi: Universali).
  • Laurence Broers (2012),"'Two Sons of One Mother'. Nested Identities and Centre-Periphery Politics in Post-Soviet Georgia". In Andreas Schonle, Olga Makarova and Jeremy Hicks (eds.), When the Elephant Broke Out of the Zoo. A Festschrift for Donald Rayfield (Stanford Slavic Studies, Volume 39).
  • Otar Kajaia (2001-2002), Georgian-Mingrelian dictionary.
  • Alio Kobalia (2010), Georgian-Mingrelian dictionary.

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้