พระเจ้าจันทรเทพประภาคุณ

พระเจ้าจันทรเทพประภาคุณ มีพระนามเดิมว่า เจ้าจันทราช เป็นเจ้ามหาชีวิตองค์ที่ 10 แห่งราชอาณาจักรล้านช้างร่มขาวหลวงพระบาง ทรงพระราชสมภพ ณ กรุงเทพมหานคร ราชอาณาจักรสยาม เมื่อปี พ.ศ. 2340 ในคราวที่ต้องมาฝึกราชการ (เป็นตัวประกัน) ตั้งแต่สมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ซึ่งอาณาจักรหลวงพระบางขึ้นตรงต่อสยาม[1]

พระเจ้าจันทรเทพประภาคุณ
พระมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรล้านช้างหลวงพระบาง
ครองราชย์23 กันยายน พ.ศ. 2393 – 1 ตุลาคม พ.ศ. 2411
รัชสมัย19 ปี
รัชกาลก่อนหน้าเจ้าสุกเสริม
รัชกาลถัดไปพระเจ้ามหินทรเทพนิภาธร
ประสูติพ.ศ. 2340 หรือ 2342
พิราลัย23 สิงหาคม พ.ศ. 2413 (ชนมายุ 71 ปี)
พระนามเต็ม
พระเจ้าจันทรเทพประภาคุณ ศุภสุนทรธรรมธาดา พระเจ้านครหลวงพระบาง
พระนามเดิม
เจ้าจันทราช
ราชวงศ์ราชวงศ์ล้านช้างหลวงพระบาง
พระราชบิดาเจ้ามันธาตุราช
พระราชมารดาเจ้านางคำมูน

พระราชประวัติ แก้

เจ้าจันทราชเป็นพระโอรสในเจ้ามันธาตุราชกษัตริย์ล้านช้างหลวงพระบางพระองค์ที่ 8 กับเจ้านางคำมูน พระองค์ทรงเป็นพระอนุชาในเจ้าสุกเสริมกษัตริย์ล้านช้างหลวงพระบางพระองค์ก่อน พระองค์ทรงครองราชย์ต่อจากพระเชษฐาตั้งแต่วันที่ 23 กันยายน พ.ศ. 2395 จนกระทั่งถึงแก่พิราลัยเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2414 พระเจ้ามหินทรเทพนิภาธร หรือ "เจ้าอุ่นคำ" พระอนุชาของพระองค์สืบราชสมบัติต่อจากพระองค์ รัชสมัยของพระองค์เป็นช่วงที่ลาวอยู่ภายใต้การปกครองของสยาม

พระองค์ทรงเป็นปฐมบรรพบุรุษของผู้ใช้สกุล จันทราช ซึ่งทายาทหลายสาขาได้อพยพเข้าไปตั้งหลักแหล่งหลายภูมิภาคในสยาม อาทิ อุบลราชธานี นครราชสีมา บึงกาฬ เลย หนองคาย อุดรธานี ร้อยเอ็ด มหาสารคาม เชียงราย เชียงใหม่ ลำปาง เถินบุรี ตาก นครนายก ปราจีนบุรี ฯลฯ

พระองค์มีพระโอรส 4 องค์ คือ เจ้าสุวรรณ เจ้าคำบัว เจ้าคำแสง เจ้ากัญญา และมีพระธิดา 7 องค์ คือ เจ้านางคำป่อง เจ้านางคำด้วง เจ้านางคำแว่น เจ้านางคำผุย เจ้านางคำดี เจ้านางโสภา เจ้านางคำอ้น

พระราชกรณียกิจ แก้

ปี พ.ศ. 2409 ได้รับพระราชโองการมาณพระสุรสีหนาทในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) ให้อัญเชิญพระบาง พระพุทธรูปสำคัญของลาวจากสยามกลับคืนมาประดิษฐานที่หลวงพระบางจนถึงปัจจุบัน

ยกกองกำลังสมทบกองทัพสยามไปตีเมืองเชียงตุงให้มาขึ้นกับสยาม แต่ไม่สำเร็จ

ต้อนรับคณะสำรวจแม่น้ำโขงชาวฝรั่งเศส อองรี มูโอต์ เป็นต้น

อ้างอิง แก้

ก่อนหน้า พระเจ้าจันทรเทพประภาคุณ ถัดไป
เจ้าสุกเสริม    
พระมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรล้านช้างหลวงพระบาง
(23 กันยายน พ.ศ. 2393 – 1 ตุลาคม พ.ศ. 2413)
  พระเจ้ามหินทรเทพนิภาธร


  1. http://www.car.chula.ac.th/rarebook/book/54_277/files/assets/downloads/page0083.pdf