ผลไม้ (อีสาน: หมากไม้, บักไม้, ถิ่นเหนือ: หน่วยไม้) หมายถึง ผลที่เกิดจากการขยายพันธุ์โดยอาศัยเพศของพืชบางชนิด ซึ่งมนุษย์สามารถกินได้ และส่วนมากจะไม่ทำเป็นอาหารคาว ตัวอย่างผลไม้ เช่น ส้ม แอปเปิ้ล กล้วย มะม่วง ทุเรียน รวมถึง มะเขือเทศ ที่สามารถจัดได้ว่าเป็นทั้งผักและผลไม้

แผงขายผลไม้

คำว่า ผลไม้ มาจากการประสมของคำว่า ผล และ ไม้ คำนี้จึงสามารถอธิบายได้ว่า สิ่งที่เป็นผลผลิตที่เกิดขึ้นจากสิ่งมีชีวิตจำพวกพืช โดยลักษณะรวมๆ จะมีรูปทรงคล้ายทรงกลมหรือทรงรี ซึ่งอาจมีความแตกต่างกันบ้างตามสายพันธุ์ โดยปกติผลไม้จะต้องมีเปลือกหรือมีสิ่งที่ห่อหุ้มเนื้อที่อยู่ข้างใน ซึ่งมักจะถูกนำไปเป็นอาหารโดยมนุษย์หรือสัตว์

ในส่วนของการเจริญเติบโต สามารถขยายพันธุ์ได้โดยดอก เมล็ด หรือ อื่นๆ ซึ่งผลไม้ที่ออกมานี้ตอนแรกจะมีขนาดเล็กและมักจะไม่ค่อยถูกนำมากินโดยมนุษย์ แต่เมื่อเติบโตจนสุกงอม จะมีลักษณะที่แตกต่างไปจากเดิม คือ เปลี่ยนจากสีเขียวเป็นสีเหือง มีกลิ่นหอม และรสหวาน เป็นต้น จนสามารถนำมากินหรือประกอบอาหาร ส่วนมากมักจะเป็นอาหารหวาน

ถ้าผลไม้สุกงอมเต็มที่จะมีลักษณะที่ก่อให้เกิดประโยชน์ได้น้อยลง เช่น เน่าเสีย บูด ขึ้นรา เป็นต้น และจะหลุดร่วงจากต้นลงสู่พื้นดินหรือพื้นน้ำ กลายเป็นอาหารให้แก่ห่วงโซ่อาหารลำดับถัดไป เช่น แบคทีเรีย จุรินทรีย์ จนกลายเป็นอินทรียธาตุหรืออนินทรียธาตุ หมุนเวียนเป็นวัฏจักรต่อไป

การที่จะบอกได้ว่าเป็นผลไม้อะไรนั้น จำเป็นต้องมีสิ่งบ่งชี้อื่น ๆ ประกอบหลายอย่าง เช่น เปลือกมีลักษณะเป็นหนามและแข็ง เนื้อข้างในสีเหลือง หมายถึง ทุเรียน เป็นต้น

ผลไม้ในความหมายพฤกษศาสตร์กับผลไม้ในความหมายทั่วไป

แก้

ผลไม้ในความหมายทั่วไป หมายถึง ผลไม้ที่สามารถกิน โดยไม่ต้องนำไปปรุงในครัวก่อนแต่มีรสชาติที่ดี ซึ่งอาจจะต้องปอกเปลือกก่อนกิน ดังนั้นอาหารหลายชนิดจึงเป็นผลไม้ในเชิงพฤกษศาสตร์แต่กลับถูกจัดว่าเป็นผักในเชิงการทำครัว. อันได้แก่ผลของพืชจำพวกฟัก (เช่น ฟักทอง แฟง และ แตงกวา), มะเขือเทศ, ถั่วลันเตา, ถั่วฝักยาว, ข้าวโพด, พริกหยวก, เครื่องเทศ.[1]

โดยผลไม้ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก คือ ผลของมะพร้าวทะเล (Lodoicea maldivica) ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดหนักได้ถึง 20 กิโลกรัม[2]

ผลผลิต

แก้

อินเดีย เป็นผู้ผลิตผลไม้รายใหญ่ที่สุดของโลก ตามมาด้วย เวียดนาม และจีน

ผู้ผลิตผลไม้สดสิบอันดับแรกของโลก — 2548
ประเทศ มูลค่าการผลิต (หน่วย $1000) หมายเหตุ ผลิตผล (ตัน) หมายเหตุ
  อินเดีย 1,052,766 C 6,600,000 F
  เวียดนาม 438,652 C 2,750,000 F
  จีน 271,167 C 1,790,000 F
  อินโดนีเซีย 255,216 C 1,600,000 F
  ไนจีเรีย 223,314 C 1,400,000 F
  อิหร่าน 223,314 C 1,400,000 F
  พม่า 183,436 C 1,150,000 F
  ปาปัวนิวกินี 129,203 C 810,000 F
  เนปาล 82,945 C 520,000 F
  เกาหลีเหนือ 78,160 C 490,000 F
ไม่มีหมายเหตุ = ตัวเลขอย่างเป็นทางการ, F = ค่าประมาณของ FAO, * = ตัวเลขอย่างไม่เป็นทางการ, C = ตัวเลขจากการคำนวณ;

มูลค่าการผลิตคิดตามฐานราคาผลไม้ระหว่างประเทศในปี 2542 - 2543
อ้างถึง: Food And Agricultural Organization of United Nations: Economic And Social Department: The Statistical Devision

ฟิลิปปินส์ เป็นผู้ผลิตผลไม้สดเขตร้อนรายใหญ่ที่สุดของโลก ตามมาด้วย อินโดนีเซีย และอินเดีย

ผู้ผลิตผลไม้สดเขตร้อนสิบอันดับแรกของโลก — 2548
ประเทศ มูลค่าการผลิต (หน่วย $1000) หมายเหตุ ผลิตผล (ตัน) หมายเหตุ
  ฟิลิปปินส์ 389,164 C 3,400,000 F
  อินโดนีเซีย 377,718 C 3,300,000 F
  อินเดีย 335,368 C 2,930,000 F
  จีน 177,413 C 2,164,000 F
  โคลอมเบีย 131,629 C 1,150,000 F
  ไทย 83,556 C 730,000 F
  ปากีสถาน 60,893 C 532,000 F
  บราซิล 55,513 C 485,000 F
  บังกลาเทศ 31,934 C 279,000 F
  เม็กซิโก 28,615 C 250,000 F
ไม่มีหมายเหตุ = ตัวเลขอย่างเป็นทางการ, F = ค่าประมาณของ FAO, * = ตัวเลขอย่างไม่เป็นทางการ, C = ตัวเลขจากการคำนวณ;

มูลค่าการผลิตคิดตามฐานราคาผลไม้ระหว่างประเทศในปี 2542 - 2543[3]

อ้างอิง

แก้
  1. McGee. On Food and Cooking. pp. Chapter 6: A Survey of Common Vegetables.
  2. ปฏิบัติการกู้ชีพ มะพร้าวทะเล, คอลัมน์ V.I.P. (Very Important Plant) โดย กิตติพงษ์ จารุธาณินทร์ หน้า 118-127 นิตยสาร Aquarium Biz ฉบับที่ 22 ปีที่ 2: เมษายน 2012
  3. Food And Agricultural Organization of United Nations: Economic And Social Department: The Statistical Devision

ดูเพิ่ม

แก้