บั๊ญดุ๊ก (เวียดนาม: bánh đúc) หรือในประเทศไทยที่อำเภอคลองใหญ่ จังหวัดตราด เรียกกันว่า ขนมบันดุก หรือบันดุ๊ก[1] เป็นอาหารเวียดนามประเภทบั๊ญ (bánh, เค้ก) บั๊ญดุ๊กมี 2 ประเภทหลัก ๆ คือ ในเวียดนามทางเหนือแป้งจะมีสีขาว และทางใต้จะมีสีเขียว

บั๊ญดุ๊ก
อาหารเวียดนามภาคเหนือ บั๊ญดุ๊กทิต (bánh đúc thịt) ประกอบด้วย บั๊ญดุ๊ก และหมูบดในน้ำสต๊อก
ประเภทบั๊ญ (เค้ก)
แหล่งกำเนิดเวียดนาม
ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ในเวียดนามภาคเหนือ

แก้

ในภาคเหนือของเวียดนาม บั๊ญดุ๊กเป็นอาหารที่ทำจากแป้งข้าวเจ้าหรือแป้งข้าวโพด มีสีขาว มีเนื้อสัมผัสที่นุ่มนวลและกลิ่นหอมอ่อน ๆ ทั่วไปแล้วรับประทานเป็นอาหารคาว โดยโรยหน้าด้วยเครื่อง เช่น หมูบด, กุ้งย่าง (tôm chấy), หัวหอมทอด, งา, เกลือ, ถั่วลิสง, น้ำมะนาว และซีอิ๊วหรือน้ำปลา อาจจะรับประทานเป็นอาหารจานเดียว หรืออาจเสิร์ฟร้อนพร้อมกับเนื้อตุ๋นหรือเห็ด

ในประเทศเวียดนาม บั๊ญดุ๊กเป็นที่นิยม[2] มีขายตามร้านเล็ก ๆ ทั่วไป และหาซื้อรับประทานได้ตลอดทั้งวัน

ในเวียดนามภาคใต้

แก้
 
บั๊ญดุ๊กของเวียดนามตอนใต้มีสีเขียวจากใบเตยหอม โรยหน้าด้วยน้ำเชื่อมกะทิและงา

ในเวียดนามตอนใต้ บั๊ญดุ๊กเป็นขนมหวานที่ทำจากแป้งข้าวเจ้า โดยแป้งอยู่ในรูปก้อนสี่เหลี่ยมที่มักจะมีสีเขียวซึ่งได้มาจากเตยหอม (Pandanus amaryllifolius) ปรุงโดยการต้มแป้งกับน้ำปูนใส (อัตราส่วนน้ำ 1 ลิตร กับปูนขาว 10 กรัม)[2] และน้ำใบเตยแล้วปล่อยให้เย็นและแข็งตัวเป็นแผ่นคล้ายเยลลี่ แล้วจึงนำมาหั่นเป็นก้อน โรยหน้าด้วยน้ำกระทิ, น้ำเชื่อม และถั่วลิสงป่น

บั๊ญดุ๊กชนิดต่าง ๆ

แก้

ตัวอย่างเช่น:

  • บั๊ญดุ๊กบตก่าว (Bánh đúc bột gạo) - ทำจากแป้งข้าวเจ้า
  • บั๊ญดุ๊กเกินด๊าเกิ๋มถัก (Bánh đúc gân đá cẫm thạch) - มีลายเส้นสีคล้ายหินอ่อน
  • บั๊ญดุ๊กก่าว (Bánh đúc gạo) - ทำจากแป้งข้าวกล้อง
  • บั๊ญดุ๊กควายโมน (Bánh đúc khoai môn) - ทำจากเผือก
  • บั๊ญดุ๊กหมั่น (Bánh đúc mặn) - ใส่เกลือลงในแป้ง
  • บั๊ญดุ๊กเหมี่ยนจุง (Bánh đúc miền trung) - พบในภาคกลางของเวียดนาม
  • บั๊ญดุ๊กโง (Bánh đúc ngô) - ทำจากข้าวโพด
  • บั๊ญดุ๊กหน่ม (Bánh đúc nộm) - สลัดบั๊ญดุ๊ก
  • บั๊ญดุ๊กน๊อง (Bánh đúc nóng) - บั๊ญดุ๊กร้อน (คล้ายก๋วยจั๊บ)
  • บั๊ญดุ๊กเนื้อกเสื่อ (Bánh đúc nước dừa) - ราดด้วยน้ำกะทิ
  • บั๊ญดุ๊กเนื้อกโก๊ตเสื่อ (Bánh đúc nước cốt dừa) - ใส่น้ำมะพร้าว
  • บั๊ญดุ๊กโซต (Bánh đúc sốt) - บั๊ญดุ๊กนึ่งเสิร์ฟร้อน
  • บั๊ญดุ๊กซัญ (Bánh đúc xanh) - บั๊ญดุ๊กสีเขียว ได้จากน้ำใบเตย

ในวัฒนธรรม

แก้

คนเวียดนามมีคำกล่าวที่ว่า

Mấy đời bánh đúc có xương, mấy đời dì ghẻ lại thương con chồng

ความหมายคือ "ไม่เคยพบกระดูกในบั๊ญดุ๊ก เช่นเดียวกับที่ไม่เคยพบแม่เลี้ยงรักลูกติดของสามี" โคลงบทนี้ใช้เพื่อเปรียบเปรยถึงสิ่งต่าง ๆ ที่มีโอกาสเกิดขึ้นได้ยาก

ดูเพิ่ม

แก้

อ้างอิง

แก้
  1. "บันดุก ขนมหวานพื้นเมืองตราด". มิวเซียมไทยแลนด์.
  2. 2.0 2.1 Cẩm Tuyết, บ.ก. (26 มิถุนายน 2004). "Bánh đúc" (ภาษาเวียดนาม). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 15 กันยายน 2008. สืบค้นเมื่อ 30 กันยายน 2008.

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้