รัฐซาบะฮ์
ซาบะฮ์[20] หรือ ซาบาห์[20] (มลายู: Sabah, ออกเสียง [saˈbah]) เป็นรัฐในประเทศมาเลเซียที่ตั้งอยู่บนเกาะบอร์เนียวตอนเหนือ ในภูมิภาคมาเลเซียตะวันออก ซาบะฮ์มีชายแดนทางตะวันตกเฉียงใต้ดิดกับรัฐซาราวักของประเทศมาเลเซีย และทางใต้ติดกับจังหวัดกาลีมันตันเหนือของประเทศอินโดนีเซีย ดินแดนสหพันธ์ลาบวนตั้งอยู่บนเกาะไม่ห่างจากชายฝั่งรัฐ รัฐซาบะฮ์มีชายแดนทางทะเลทางตะวันตกติดกับเวียดนามและทางเหนือและตะวันออกติดกับฟิลิปปินส์ เมืองหลักของรัฐคือโกตากีนาบาลู ศูนย์กลางเศรษฐกิจของรัฐ และที่ตั้งรัฐบาลรัฐซาบะฮ์ เมืองสำคัญในรัฐนี้ได้แก่ซันดากันและตาเวา จากสำมะโน ค.ศ. 2015 รัฐนี้มีประชากร 3,543,500 คน[21] และมีการประมาณการใน ค.ศ. 2019 ที่มากกว่า 3.9 ล้านคน
รัฐซาบะฮ์ Negeri Sabah | |
---|---|
สมญา: | |
คำขวัญ: | |
เพลง: ซาบะฮ์ตานะฮ์ไอร์กู[4] ซาบะฮ์ บ้านเกิดของข้า | |
พิกัด: 5°15′N 117°0′E / 5.250°N 117.000°E | |
ประเทศ | มาเลเซีย |
ก่อตั้งภายใต้จักรวรรดิบรูไน | คริสต์ศตวรรษที่ 15 |
บอร์เนียวเหนือของบริติช | 1882 |
ญี่ปุ่นรุกราน | 1942 |
บริติชคราวน์โคโลนี | 15 กรกฎาคม 1946 |
มีอำนาจปกครองตนเอง | 31 สิงหาคม 1963[5][6][7][8] |
เข้าร่วมกับมาเลเซีย[9] | 16 กันยายน 1963[10] |
เมืองหลัก (และเมืองใหญ่สุด) | โกตากีนาบาลู |
เขตการปกครอง | |
การปกครอง | |
• องค์กร | สภานิติบัญญัติแห่งรัฐซาบะฮ์ |
• ผู้ว่าราชการ | จูฮาร์ มาฮีรุดดิน |
• หัวหน้ารัฐมนตรี | ฮาจีจี นูร์ (GRS–PN–BERSATU) |
พื้นที่[11] | |
• ทั้งหมด | 73,904 ตร.กม. (28,534 ตร.ไมล์) |
ความสูงจุดสูงสุด (เขากีนาบาลู) | 4,095 เมตร (13,435 ฟุต) |
ประชากร (2018)[11] | |
• ทั้งหมด | 3,900,000 (อันดับที่ 2) คน |
• ความหนาแน่น | 52 คน/ตร.กม. (130 คน/ตร.ไมล์) |
ประชากร (2010)[12] | |
• กลุ่มชาติพันธุ์ |
|
• ภาษาย่อย | บอร์เนียว • มลายูซาบะฮ์ • กาดาซัน-ดูซุน • แคะ ภาษาชนกลุ่มน้อยอื่น ๆ |
ดัชนี | |
• เอชดีไอ (2019) | 0.710 (สูง) (อันดับที่ 15)[13] |
• TFR (2019) | 1.4[11] |
• จีดีพี (2019) | 85,647 ล้านริงกิต[11] |
เขตเวลา | UTC+8 (เวลามาตรฐานมาเลเซีย[14]) |
รหัสไปรษณีย์ | 88xxx[15] ถึง 91xxx[16] |
รหัสโทรศัพท์ | 087 (อำเภอตอนใน) 088 (โกตากีนาบาลูกับกูดัต) 089 (ลาฮัดดาตู, ซันดากัน และตาเวา)[17] |
รหัส ISO 3166 | H (MY-12, 47–49)[18] |
ทะเบียนพาหนะ | SA, SAA, SAB, SAC, SY (ชายฝั่งตะวันตก) SB (บิวฟอร์ต) SD (ลาฮัดดาตู) SK (กูดัต) SS, SSA, SM (ซันดากัน) ST, STA, SW (ตาเวา) SU (เกอนีเงา)[19] |
ชื่อเดิม | บอร์เนียวเหนือ |
ภาษาราชการ | |
การจราจร | ซ้ายมือ |
แรงดันไฟฟ้า | 230 โวลต์, 50 เฮิร์ซ |
สกุลเงิน | ริงกิตมาเลเซีย (RM/MYR) |
เว็บไซต์ | เว็บไซต์ทางการ |
ประวัติ
แก้ในช่วงแรกระบบการเมืองยังไม่ค่อยชัดเจนนัก จะเด่นเฉพาะพวกอิบัน และพวกที่อาศัยอยู่ตามชายฝั่งทะเล และได้รับอิทธิพลของศาสนาอิสลามเข้ามาทำให้เริ่มมีระบบแบบแผนในการดำเนินของกลุ่มที่รับมา ส่วนพวกที่อยู่ตอนในนั้นก็ยังไม่มีการแบ่ง เป็นชนชั้นปกครอง ประชาชน และทาส การได้รับอิทธิพลจากรัฐบรูไน ซึ่งมีระบบการปกครองแบบมีสุลต่าน และการเข้ามาของชาติอาณานิคมหลังจากนั้นก็เกิดระบบการปกครองที่เริ่มชัดเจนขึ้น โดยอังกฤษได้ให้อำนาจ หัวหน้าของชุมชนปกครองอย่างอิสระ แต่ให้อยู่ภายใต้การดูแลของอังกฤษ
ความสัมพันธ์นานาชาติ
แก้รัฐซาบะฮ์มีความสัมพันธ์เป็นรัฐ/จังหวัดพี่น้องกับมณฑลเจียงซีในประเทศจีน[22][23][24] และจังหวัดราชบุรีในประเทศไทย[25]
อ้างอิง
แก้- ↑ "Mengenai Sabah" [About Sabah] (ภาษามาเลย์). Sabah State Government. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 May 2016. สืบค้นเมื่อ 19 May 2016.
- ↑ "About Sabah". Sabah State Government. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 20 May 2016. สืบค้นเมื่อ 20 May 2016.
- ↑ 3.0 3.1 "The Meaning of the Sabah State Crest". Sabah State Government. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 10 June 2014. สืบค้นเมื่อ 10 June 2014.
- ↑ "Lagu-Lagu Patriotik" [Patriotic Songs] (ภาษามาเลย์). Sabah State Government. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 20 May 2016. สืบค้นเมื่อ 20 May 2016.
- ↑ The Report: Sabah 2011. Oxford Business Group. 2011. pp. 10–143. ISBN 978-1-907065-36-1.
- ↑ "The National Archives DO 169/254 (Constitutional issues in respect of North Borneo and Sarawak on joining the federation)". The National Archives. 1961–1963. สืบค้นเมื่อ 23 April 2015.
- ↑ Philip Mathews (28 February 2014). Chronicle of Malaysia: Fifty Years of Headline News, 1963–2013. Editions Didier Millet. pp. 15–. ISBN 978-967-10617-4-9.
- ↑ Frans Welman (9 March 2017). Borneo Trilogy Volume 1: Sabah. Booksmango. pp. 159–. ISBN 978-616-245-078-5. สืบค้นเมื่อ 28 May 2013.
- ↑ "Malaysia Act 1963 (Chapter 35)" (PDF). The National Archives. United Kingdom legislation. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 14 November 2012. สืบค้นเมื่อ 12 August 2011.
- ↑ the Governments of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, Federation of Malaya, North Borneo, Sarawak and Singapore (1963). Wikisource. . p. 1 – โดยทาง
- ↑ 11.0 11.1 11.2 11.3 "Sabah @ a Glance". Department of Statistics, Malaysia. สืบค้นเมื่อ 29 December 2017.
- ↑ "Total population by ethnic group, administrative district and state, Malaysia" (PDF). Department of Statistics, Malaysia. 2010. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 27 February 2012. สืบค้นเมื่อ 25 February 2016.
- ↑ "Subnational Human Development Index (2.1) [Sabah – Malaysia]". Global Data Lab of Institute for Management Research, Radboud University. สืบค้นเมื่อ 12 November 2018.
- ↑ Helmer Aslaksen (28 June 2012). "Time Zones in Malaysia". Department of Mathematics, Faculty of Science, National University of Singapore. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 21 May 2016. สืบค้นเมื่อ 21 May 2016.
- ↑ "Postal codes in Sabah". cybo.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 August 2016. สืบค้นเมื่อ 12 July 2016.
- ↑ "Postal codes in Semporna". cybo.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 August 2016. สืบค้นเมื่อ 12 July 2016.
- ↑ "Area codes in Sabah". cybo.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 August 2016. สืบค้นเมื่อ 12 July 2016.
- ↑ "State Code". Malaysian National Registration Department. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 May 2017. สืบค้นเมื่อ 19 May 2017.
- ↑ Teh Wei Soon (23 March 2015). "Some Little Known Facts On Malaysian Vehicle Registration Plates". Malaysian Digest. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 8 July 2015. สืบค้นเมื่อ 12 July 2016.
{{cite web}}
: CS1 maint: unfit URL (ลิงก์) - ↑ 20.0 20.1 "ประกาศสำนักงานราชบัณฑิตยสภา เรื่อง กำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 139 (พิเศษ 205 ง). 1 กันยายน 2565.
- ↑ "Population by States and Ethnic Group". Department of Information, Ministry of Communications and Multimedia, Malaysia. 2015. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 February 2016. สืบค้นเมื่อ 12 February 2015.
- ↑ Rodelio Junjun Taucan (21 April 2019). "Shafie Meterai Mou Wujud Wilayah Kembar Dengan Jiangxi, China" [Shafie Seals MoU Forming Sister Territory With Jiangxi, China] (ภาษามาเลย์). Borneo Today. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 27 September 2019. สืบค้นเมื่อ 27 September 2019.
- ↑ "Sabah, Jiangxi sign friendship pact". The Borneo Post. 22 April 2019. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 27 September 2019. สืบค้นเมื่อ 27 September 2019.
- ↑ "Looking to Jiangxi for industrial boost". Bernama. Daily Express. 22 April 2019. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 27 September 2019. สืบค้นเมื่อ 27 September 2019.
- ↑ "คู่ความสัมพันธ์เมืองพี่เมืองน้องระหว่างไทยกับต่างประเทศ (ณ วันที่31พฤษภาคม 2561)" [Sister relations between Thailand and foreign countries (As of 31 May 2018)] (PDF). Foreign Affairs Division Office of the Permanent Secretary Ministry of Interior, Thailand. p. 3. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 27 September 2019. สืบค้นเมื่อ 17 December 2019.
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- เว็บไซต์ทางการ
- Sabah at Sabah Tourism Board
- Laws of Sabah เก็บถาวร 30 พฤษภาคม 2014 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Sabah at Lonely Planet