เกาะกง (เขมร: កោះកុង) เดิมไทยเรียก ปัจจันตคิรีเขตร[2] บ้างสะกดว่า ปัตจันตคีรีเขตร์ หรือ ประจันต์คิรีเขตต์[3] เป็นจังหวัดหนึ่งที่มีพื้นที่ติดชายฝั่งทะเลของประเทศกัมพูชา ตั้งอยู่บริเวณภาคตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศ ทิศเหนือติดกับจังหวัดโพธิสัตว์ ทิศตะวันออกติดกับจังหวัดกำปงสปือ ทิศตะวันออกเฉียงใต้ติดกับจังหวัดพระสีหนุ ทิศตะวันตกติดกับจังหวัดตราดของประเทศไทย และทิศใต้ติดกับอ่าวไทย

จังหวัดเกาะกง

ខេត្តកោះកុង
เรือประมงในอ่าวไทย
เรือประมงในอ่าวไทย
แผนที่ของจังหวัดเกาะกง
แผนที่ของจังหวัดเกาะกง
พิกัด: 11°23′57″N 103°29′41″E / 11.39917°N 103.49472°E / 11.39917; 103.49472
ประเทศ กัมพูชา
เมืองหลักเขมรภูมินทร์
การปกครอง
 • ผู้ว่าราชการมิถุนา ภู่ทอง
พื้นที่
 • ทั้งหมด11,160 ตร.กม. (4,310 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (พ.ศ. 2551)[1]
 • ทั้งหมด139,722 คน
 • ความหนาแน่น13 คน/ตร.กม. (32 คน/ตร.ไมล์)
เขตเวลาUTC+07
รหัสโทรศัพท์+855
รหัส ISO 3166KH-9
อำเภอ8
ตำบล33
หมู่บ้าน133

จังหวัดเกาะกงมีเมืองหลักคือเมืองเขมรภูมินทร์[4] ซึ่งได้พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุได้พระราชทานนาม[5] แต่ไม่เป็นที่นิยมเรียก ทั้งนี้ประชาชนส่วนใหญ่นิยมเรียกเมืองหลักนี้ว่า "กรุง (เมือง) เกาะกง"[6] (ក្រុងកោះកុង)

ประวัติ

แก้

ชาวเกาะกงทั้งที่มีเชื้อสายเขมรและไทยเรียกเมืองหลักนี้ว่า เกาะกง ซึ่งทั้งคำว่าเกาะและกงมีความหมายตรงตัวว่า "เกาะ" ต่อมาเมื่อช่วงที่เกาะกงอยู่ภายใต้อิทธิพลของกรุงสยาม รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานนามเมืองแห่งนี้ว่า ปัจจันตคิรีเขตร[2] ซึ่งมีความหมายว่า "ปลายเขตแดนที่ภูเขา" และตั้งนามเมืองให้คล้องกับเมืองประจวบคีรีขันธ์ (เดิมชื่อ บางนางรมย์) ซึ่งเมืองทั้งสองตั้งอยู่ในแนวรุ้งเดียวกัน[7] ดังปรากฏไว้ความว่า[8]

"...ขุนสารประเสริฐรับพระบรมราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณา โปรดเกล้าฯ สั่งว่า เมืองบางนางรมย์นั้นโปรดเกล้าฯ ให้เรียกเมืองประจวบคีรีขันธ์ กับที่เกาะกงนั้น โปรดเกล้าฯ ให้เรียกว่า เมืองปัจจันตคิรีเขตร ให้กรมวัง หมายไปยังกรมพระกลาโหม กรมท่า กรมพระศุภรัต สัสดีซ้ายขวา ให้เรียกชื่อเมืองทั้ง ๒ ให้ถูกตามแบบรับสั่ง"

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระยาวิไชยชลธี ผู้ว่าราชการเมืองปัจจันตคิรีเขตรได้สร้างโรงเรียนปัจจันตพิทยาคาร ตั้งอยู่ภายในวัดปัจจันตนคราราม ตำบลแหลมด่าน เมืองปัจจันตคิรีเขตร[9]

แต่เดิมที่ทำการเมืองเกาะกงตั้งอยู่ที่เกาะเสก็ดและขึ้นต่อจังหวัดกำปอต ต่อมาในปี พ.ศ. 2502 ได้มีการสร้างที่ทำการเมืองใหม่ที่เสาธงแล้วเสร็จ จึงได้แยกเกาะกงออกมาตั้งเป็นจังหวัดใหม่[6]

การแบ่งเขตการปกครอง

แก้

จังหวัดเกาะกงแบ่งเป็น 7 อำเภอ (สฺรุก) 33 ตำบล และ 131 หมู่บ้าน เกาะกงถือเป็นจังหวัดขนาดเล็กที่มีประชากรอาศัยอยู่ 23,168 หลังคาเรือน และมีประชากรจำนวนทั้งสิ้น 132,106 คน

# ชื่อ อังกฤษ เขมร หน่วยการปกครอง Geocode
1 โบตุมซาโกร์ Botum Sakor បទុមសាគរ
ปทุมสาคร
อำเภอ (สฺรุก, ស្រុក) 0901
2 กิรีซาโกร์ Kiri Sakor គីរីសាគរ
คิรีสาคร
อำเภอ (สฺรุก, ស្រុក) 0902
3 เกาะกง Kaoh Kong កោះកុង
เกาะกุง
อำเภอ (สฺรุก, ស្រុក) 0903
4 เขมรภูมินทร์ (เสาธง)
เดิม: สมัจเมียนเจ็ย
Khemara Phoumin ក្រុងខេមរភូមិន្ទ
กรุงเขมรภูมินทฺ
เดิม: ស្មាច់មានជ័យ
สมาจฺมานฺชัย
เทศบาล (กฺรุง, ក្រុង) 0904
5 ม็วนด็วลเซ็ยมา (ปากคลอง) Mondol Seima មណ្ឌលសីម៉ា
มณฑลสีมา
อำเภอ (สฺรุก, ស្រុក) 0905
6 ซแรอ็อมบิล (นาเกลือ)[10] Srae Ambel ស្រែអំបិល
แสฺรอํบิล
อำเภอ (สฺรุก, ស្រុក) 0906
7 ทมอบัง (หินบัง)[11] Thma Bang ថ្មបាំង
ถฺมบำงฺ
อำเภอ (สฺรุก, ស្រុក) 0907

ประชากร

แก้

จังหวัดเกาะกงมีประชากรทั้งหมดประมาณ 132,106 คน (สถิติปี พ.ศ. 2541) ความหนาแน่นของประชากร 11.8 คนต่อตารางกิโลเมตร โดยประชากรส่วนใหญ่]ร้อยละ 75 เป็นชาวเขมร ที่เหลือร้อยละ 25 เป็นชาวไทยเกาะกง สำหรับเมืองหลักที่มีชาวเกาะกงอาศัยอยู่ถึงร้อยละ 22 ของประชากรทั้งหมดคือ สมัคเมียนเจย ส่วนประชากรอีกร้อยละ 75 ไม่ใช่ชาวพื้นเมืองเกาะกง แต่ย้ายมาจากจังหวัดอื่น ๆ ของกัมพูชา ส่วนใหญ่จะเข้ามาหางานที่ดีกว่าทำที่บริเวณชายแดนไทย-กัมพูชา

คนเชื้อสายไทยในเกาะกงส่วนใหญ่จะอาศัยอยู่ตามหมู่บ้านต่าง ๆ ตามคลองและลุ่มแม่น้ำ เช่น ลุ่มแม่น้ำเกาะปอ, แม่น้ำครางครืน, แม่น้ำตาไต, แม่น้ำบางกระสอบ, แม่น้ำตะปังรุง, แม่น้ำคลองพิพาท, อ่าวเกาะกะปิ, คลองแพรกกษัตริย์, อ่าวยายแสน, อ่าวพลีมาศ, อาหนี และอาจเลยไปถึงนาเกลือ[12]

ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพประมง นอกจากนี้คือธุรกิจท่องเที่ยว รวมทั้งนิคมอุตสาหกรรมอีกจำนวนมากที่ตั้งอยู่ในเกาะกงซึ่งมีสวัสดิการที่ดีและมีความมั่นคงทางอาชีพสูง[13]

อ้างอิง

แก้
  1. "General Population Census of Cambodia 2008 - Provisional population totals" (PDF). National Institute of Statistics, Ministry of Planning. 3 September 2008.
  2. 2.0 2.1 รุ่งมณี เมฆโสภณ. คนสองแผ่นดิน. กรุงเทพ:บ้านพระอาทิตย์, 2551. หน้า 35
  3. รุ่งมณี เมฆโสภณ. คนสองแผ่นดิน. กรุงเทพ:บ้านพระอาทิตย์, 2551, หน้า 37
  4. รุ่งมณี เมฆโสภณ. คนสองแผ่นดิน. กรุงเทพ:บ้านพระอาทิตย์, 2551, หน้า 23
  5. นิติภูมิ นวรัตน์. เขตร์เขมรัฐภูมินทร์. ในเปิดฟ้าส่องโลก, 17 สิงหาคม 2543. เรียกดูเมื่อวันที่ 9 กุมภาพันธ์ 2556
  6. 6.0 6.1 รุ่งมณี เมฆโสภณ. คนสองแผ่นดิน. กรุงเทพฯ : บ้านพระอาทิตย์, 2551, หน้า 86
  7. รุ่งมณี เมฆโสภณ. คนสองแผ่นดิน. กรุงเทพฯ : บ้านพระอาทิตย์, 2551, หน้า 23
  8. ประชุมประกาศรัชกาลที่ 4 พ.ศ. 2394-2400. พระนคร : องค์การการค้าของคุรุสภา, 2503, หน้า 37
  9. สำนักงานเลขาธิการคุรุสภา (2544). ประวัติครู คุรุสภาจัดพิมพ์เนื่องในวันครู 16 มกราคม พ.ศ. 2544 (PDF). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว. p. 10. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2015-03-27.
  10. จังหวัดเกาะกง[ลิงก์เสีย]
  11. ประโยชน์ โยธาภิรมย์. ปัตจันตคีรีเขตร์เกาะกง เมืองแห่งความหลัง. พิมพ์ครั้งที่ 2. พระนครศรีอยุธยา : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา, 2551, หน้า 18
  12. สามก๊กวิว. การพลัดถิ่นของคนเชื้อสายไทยจากเกาะกงสู่ประเทศไทยในยุคเขมรแดง เก็บถาวร 2016-03-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. เรีกยดูเมื่อ 12 มีนาคม 2556
  13. "แรงงานกัมพูชาทะลักทำงานในตราด หลังค่าแรงงานวันละ 300 บาท" (Press release). ASTVผู้จัดการออนไลน์. 9 มกราคม 2556. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-05. สืบค้นเมื่อ 12 กุมภาพันธ์ 2556. {{cite press release}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)

ดูเพิ่ม

แก้

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้