จังหวัดบามียัน
บามียัน (ดารี/ปาทาน: ولایت بامیان) เป็นจังหวัดหนึ่งของประเทศอัฟกานิสถาน มีเมืองหลักคือบามียันตามชื่อจังหวัด มีประชากรราว 495,557 คน[4]
จังหวัดบามียัน بامیان | |
|---|---|
 พระพุทธรูปแห่งบามียัน ในจังหวัดบามียัน | |
 ที่ตั้งของจังหวัดบามียันในประเทศอัฟกานิสถาน | |
| พิกัด (เมืองหลัก): 34°45′N 67°15′E / 34.75°N 67.25°E | |
| ประเทศ |  อัฟกานิสถาน |
| เมืองหลัก | บามียัน |
| การปกครอง | |
| • ผู้ว่าราชการ | อับดุลละฮ์ ซาร์ฮาดี[1] |
| พื้นที่[2] | |
| • ทั้งหมด | 18,029.2 ตร.กม. (6,961.1 ตร.ไมล์) |
| ประชากร (2021)[3] | |
| • ทั้งหมด | 504,312 คน |
| • ความหนาแน่น | 28 คน/ตร.กม. (72 คน/ตร.ไมล์) |
| เขตเวลา | UTC+4:30 (เวลาอัฟกานิสถาน) |
| รหัส ISO 3166 | AF-BAM |
| ภาษาหลัก | ดารี (ฮาซารากี) |
ประวัติ แก้
ในอดีตพื้นที่จังหวัดบามียันถูกปกครองโดยจักรวรรดิมีดซ์ (Medes) ก่อนตกอยู่ในการปกครองของจักรวรรดิอะคีเมนิด (Achaemenid) ต่อมาในปี 330 ปีก่อนคริสต์ศักราช พระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราชได้เข้ายึดบริเวณนี้แต่ได้ละทิ้งไป ภายหลังจักรวรรดิเซลูซิดจึงเข้ามาปกครองต่อ ขณะนั้นพื้นที่ทางตอนใต้ของเทือกเขาฮินดูกูซ ได้มีการเผยแผ่ศาสนาพุทธจากราชวงศ์เมารยะเข้ามา จึงมีการตั้งอารามพุทธศาสนาที่บามียัน ว่ากันว่าชื่อ บามียัน มาจากคำว่า "วรมายานา" (varmayana) ที่แปลว่าสีในภาษาสันสกฤต ด้วยเหตุนี้จึงมีการก่อสร้างพระพุทธรูปขึ้นที่นี่จำนวนมาก และได้มีการแกะสลักขึ้นบนหน้าผาโดนเด่นสององค์ ขนานนามว่า พระพุทธรูปแห่งบามียัน ที่อายุเก่าแก่กว่า 1,500 ปี ตั้งอยู่ในบริเวณโบราณสถาน ที่ต่อมารัฐบาลกลุ่มตอลิบานได้ระเบิดทำลายเสียหายทั้งองค์ด้วยเหตุผลทางศาสนา เมื่อปี ค.ศ. 2001 สร้างความสูญเสียครั้งใหญ่ให้แก่วงการอนุรักษ์โบราณสถานไปทั่วโลก
ช่วงศตวรรษที่ 7 มีชาวอาหรับคนแรกเดินทางเข้ามาปกครองคาบูลชาหิ (Kabul Shahi) ก่อนถูกพิชิตในนามศาสนาอิสลามของจักรวรรดิซัฟฟาริดในศตวรรษที่ 9 ต่อมาได้ถูกปกครองโดยจักรวรรดิกัซนาวิด (Ghaznavids) รัฐสุลต่านกูริด (Ghurid) และถูกพิชิตโดยชาวมองโกลในศตวรรษที่ 13 ปกครองโดยอาร์กุน ข่าน แห่งอิลข่าน (Ilkhanate) ก่อนตกเป็นของจักรวรรดิตีมูร์ และจักรวรรดิโมกุล ตามลำดับ
ปี ค.ศ. 1709 จักรวรรดิโฮตากี (Hotaki) ที่ปกครองกันดาฮาร์ได้พ่ายแพ้แก่จักรวรรดิซาฟาวิด (Safavid) บามียานอยู่ภายใต้การปกครองของจักรวรรดิโมกุล จนกระทั่งอะฮ์มัด ชาห์ ดุรรานี (Ahmad Shah Durrani) ได้ก่อตั้งจักรวรรดิดุรรานี (Durrani) ที่ต่อมาได้พัฒนาเปลี่ยนแปลงเป็นประเทศอัฟกานิสถาน จากการเปลี่ยนแปลงในช่วงปี ค.ศ. 1980 ถึงกลางปี 1990 อัฟกานิสถานถูกควบคุมโดยฮิซบ์ อี วะฮ์ดัต (Hizb-i-wahdat) นำโดยอับดุล อาลี มาซารี (Abdul Ali Mazari) จนในปี ค.ศ. 1995 ถูกเข้าควบคุมและปกครองโดยรัฐบาลตอลิบาน ก่อนถูกโค่นล้มโดยกองทัพสหรัฐอเมริกาเมื่อปี ค.ศ. 2001
ภูมิศาสตร์ แก้
จังหวัดบามียัน ตั้งอยู่ในหุบเขาบามียัน ซึ่งมีแม่น้ำหล่อเลี้ยงประชาชน ด้านหนึ่งเป็นเขา ด้านหนึ่งเป็นหน้าผาสูงชันสลักเป็นพระยืน สภาพแวดล้อมของหุบเขา รายล้อมไปด้วยความแห้งแล้ง แต่ที่แห่งนี้อุดมไปด้วยทุ่งหญ้าและน้ำ ปัจจุบันเมืองบามียัน ใช่แต่เป็นสถานที่สำคัญที่เกี่ยวข้องกับการสู้รบเท่านั้น แต่มีความสำคัญเพราะเป็นสถานที่ที่มีโบราณสถานอีกทั้งโบราณวัตถุและร่องรอยประวัติศาสตร์ทางสังคมและศาสนาจำนวนมากอีกแห่งหนึ่ง ที่กลุ่มนักอนุรักษ์วัตถุทางโบราณคดีในปัจจุบันให้ความสนใจ[5]
ประชากร แก้
ใน ค.ศ. 2020 ประชากรทั้งหมดในจังหวัดบามียันมีราว 495,557 คน[4] เกือบทั้งหมดเป็นชาวแฮซอเร แต่ยังมีชาวทาจิกจำนวนน้อยอาศัยในบริเวณนี้ด้วย
อำเภอ แก้
นี่คือรายชื่ออำเภอใน ค.ศ. 2021–โดยมีที่อยู่อาศัยประมาณ 22 แห่ง:
| อำเภอ | เมืองหลัก | ประชากร[6] | พื้นที่ |
|---|---|---|---|
| บามียัน | บามียัน | 96,610 | |
| คาฮ์มาร์ด | คาฮ์มาร์ด | 41,774 | 1298 |
| ปันจาบ | ปันจาบ | 78,404 | 1891 |
| ซัยฆาน | ซัยฆาน | 27,576 | 1777 |
| ชีบาร์ | ชีบาร์ | 33,930 | 1265 |
| วารัส | วารัส | 125,447 | 2988 |
| แยคอว์แลงก์ | แยคอว์แลงก์ | 70,023 | 6917 |
| แยคอว์แลงก์ อันดับ 2 | 30,551 |
ดูเพิ่ม แก้
อ้างอิง แก้
- ↑ "د نږدې شلو ولایاتو لپاره نوي والیان او امنیې قوماندانان وټاکل شول". 7 November 2021.
- ↑ "Independent Directorate of Local Governance". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-25. สืบค้นเมื่อ 2021-11-25.
- ↑ "Estimated Population of Afghanistan 2021-22" (PDF). National Statistic and Information Authority (NSIA). April 2021. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-06-24. สืบค้นเมื่อ June 21, 2021.
- ↑ 4.0 4.1 "Estimated Population of Afghanistan 2020-21" (PDF). Islamic Republic of Afghanistan, National Statistics and Information Authority. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-08-19. สืบค้นเมื่อ 6 June 2021.
- ↑ ข่าวจากกลุ่มรณรงค์ป้องกันการรุกรานเมืองโบราณและวัตถุทางประวัติศาสตร์ในประเทศอัฟกานิสถาน(SavingMesAynak)
- ↑ "Estimated Population of Afghanistan 2021-22" (PDF). National Statistic and Information Authority (NSIA). April 2021. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-06-24. สืบค้นเมื่อ June 21, 2021.
แหล่งข้อมูลอื่น แก้
- Bamyan Province - Naval Postgraduate School
- Bamyan Province by the Institute for the Study of War (ISW)
- Bamyan Development Community Portal for cultural heritage management of Bamyan
- Afghanistan Information Management Services - Bamyan Province
- Bamyan Tourism - Official site
 | บทความประเทศ ดินแดน หรือเขตการปกครองนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |