Nepenthes peltata

สปีชีส์ของพืช
Nepenthes peltata
หม้อล่างของ Nepenthes peltata
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร: พืช (Plantae)
หมวด: Magnoliophyta
ชั้น: Magnoliopsida
อันดับ: Caryophyllales
วงศ์: Nepenthaceae
สกุล: Nepenthes
สปีชีส์: N.  peltata
ชื่อทวินาม
Nepenthes peltata
Sh.Kurata (2008)

Nepenthes peltata (ภาษาละติน: peltatus = โล่ขนาดเล็ก หมายถึงสายดิ่งที่ต่อออกมาจากใต้ใบแบบก้นปิด[1]) เป็นหม้อข้าวหม้อแกงลิงถิ่นเดียวจากเทือกเขาสูงของภูเขาฮามีกีวีตัน (Hamiguitan) เกาะมินดาเนาในประเทศฟิลิปปินส์[2][1] มีลักษณะพิเศษคือสายดิ่งต่อจากใบแบบก้นปิดและสิ่งปกคลุมเห็นได้ชัด มีหม้อทรงรูปไข่ สันและต่อมน้ำต้อยใต้ฝา[2]

ประวัติทางพฤกษศาสตร์ แก้

Nepenthes peltata ถูกจัดจำแนกอย่างเป็นทางการโดยไซเกะโอะ คุระตะ (En:Shigeo Kurata) ในปี ค.ศ. 2008 รายละเอียดอยู่ใน Journal of the Insectivorous Plant Society (Japan)[2] ตัวอย่าง Koshikawa 44 ถูกกำหนดให้เป็นตัวอย่างต้นแบบแรก และถูกเก็บรักษาอยู่ที่หอพรรณไม้ของภาควิชาพฤกษศาสตร์ของมหาวิทยาลัยเกียวโต (KYO) ในเกียวโต ประเทศญี่ปุ่น[3] ตัวอย่างถูกเก็บมาจากเทือกเขาฮามีกีวีตัน (Hamiguitan) และภายหลังถูกนำมาปลูกเลี้ยงไว้ที่สวนพฤกษศาสตร์นันโซะ (Nanso)[3]

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ แก้

Nepenthes peltata เป็นไม้เลื้อยไต่ ทั่วไปสูงประมาณ 1 ม.ถึงแม้ว่าลำต้นจะยาวถึง 3 ม.ก็ตาม หม้อข้าวหม้อแกงลิงไม่สร้างลำต้นแบบเลื้อยไต่[1]

 
หม้อใบกระจุก แสดงถึงสายดิ่งแทรกบนใบแบบก้นปิด

แผ่นใบรูปขอบขนาน ยาว 50 ซม.กว้าง 9 ซม. ปลายมล ขณะที่ฐานหดแหลมสู่ก้านใบ มีร่องเล็กตามยาว ยาว 7 ซม.ในพืชที่โตเต็มที่ ต้นไม้เมื่อยังเล็กอาจจะมีใบแบบไร้ก้าน ใต้ใบมีสีแดงเข้มซึ่งตัดกันกับผิวบนที่มีสีเขียวเข้ม ขอบใบอาจโค้งขึ้น สายดิ่งแบบก้นปิด แทรงห่างจากปลายใบประมาณ 27 มม.[1]

หม้อใบกระจุกและหม้อล่างมีหลายรูปแบบ ตั้งแต่ทรงรีถึงรูปโถหรือรูปไข่ มีขนาดใหญ่ สูง 28 ซม.กว้าง 16 ซม. มีปีกคู่ (กว้าง ≤10 มม.) กับตะเข็บยาว 9 มม.ตลอดผิวด้านบนของหม้อ เพอริสโตมเป็นทรงกระบอกกว้าง 2 ซม.มีสัน สูง 1.5 มม.ห่างกัน 2 มม.ต่อสัน หรือเป็นฟันหยักแหลมสูง 1 มม. ฝาเป็นรูปไข่ถึงรูปรี ยาว 8 ซม.กว้าง 6 ซม. บางครั้งมีสันสามเหลี่ยมใต้ฝา มีต่อมน้ำต้อยขนาดใหญ่ กว้าง 3 มม.กระจายอยู่ด้วย มีเดือยเดี่ยว (ยาว ≤12 มม.) ใกล้กับฐานฝา.[1]

หม้อบนของ N. peltata ไม่เคยมีใครสังเกตเห็น อาจเป็นเพราะหาดูได้ยากหรือไม่มีเลยก็ได้ คาดว่าหม้อข้าวหม้อแกงลิงชนิดนี้จะผลิตหม้อบนเมื่ออยู่ในที่ร่มมากหรือใช้เพื่อเลื้อยไต่ เหมือนกับ N. deaniana และ N. mira[1]

Nepenthes peltata มีช่อดอกแบบกระจะ ยาว 75 ซม.ในช่อดอดเพศผู้หนา 3.5 ซม.ในเพศเมียหนา 6.5 ซม. ก้านช่อดอกยาว 46 ซม.กว้าง 9 มม. ขณะที่แกนกลางยาว 20 ซม. ก้านดอกย่อยส่วนมากมีสองดอก มีใบประดับ (ยาว ≤7 มม.) ส่วนฐานไม่แตกกิ่งยาว 3 มม. ขณะที่ส่วนแตกกิ่งยาว 14 มม. กลีบรวมรูปไข่ยาว 4 มม.ปลายแหลม ผลยาวประมาณ 20 มม. เมล็ดยาวประมาณ 4 มม.[1]

   
Nepenthes peltata แสดงให้เห็นถึงความหลากหลายของหม้อในรูปทรงและสีสัน

สิ่งปกคลุมเป็นขนสีน้ำตาลยาว ปรากฏในลำต้น สายดิ่ง ก้านใบ ใต้แผ่นใบ ส่วนบนหม้อและผิวบนของใบอาจมีหร็อมแหร็มหรือไม่มี[1]

อ้างอิง แก้

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 McPherson, S.R. 2009. Pitcher Plants of the Old World. Redfern Natural History Productions Ltd., Poole.
  2. 2.0 2.1 2.2 Kurata, S. 2008. Nepenthes peltata (Nepenthaceae), a new species of pitcher plant from the Philippines. Journal of the Insectivorous Plant Society (Japan) 59(1): 12–17.
  3. 3.0 3.1 Schlauer, J. N.d. Nepenthes peltata เก็บถาวร 2019-09-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Carnivorous Plant Database.

แหล่งข้อมูลอื่น แก้