เอสปา (/ˈɛsˌpɑː/ es-pah; เกาหลี에스파; อาร์อาร์eseupa; เอ็มอาร์esŭp'a, หรือตัวพิมพ์เล็กทั้งหมด æspa) เป็นเกิร์ลกรุปเกาหลีใต้ ก่อตั้งโดยเอสเอ็มเอนเตอร์เทนเมนต์ ประกอบด้วยสมาชิกจำนวนสี่คนคือ คารีนา, จีเซล, วินเทอร์ และหนิงหนิง วงเป็นที่รู้จักในแนวคิดเมตาเวิร์สและแนวเพลงไฮเปอร์ป็อปในเคป็อป[1][2][3]

เอสปา
เอสปาในเดือนกุมภาพันธ์ 2024
จากซ้ายไปขวา: หนิงหนิง, วินเทอร์, คารีนา และจีเซล
ข้อมูลพื้นฐาน
ที่เกิดโซล ประเทศเกาหลีใต้
แนวเพลง
ช่วงปีค.ศ. 2020 (2020)–ปัจจุบัน
ค่ายเพลง
สมาชิกของเอสเอ็มทาวน์
สมาชิก
เว็บไซต์aespa.com

เอสปาเปิดตัวเมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน 2020 ด้วยซิงเกิล "แบล็กแมมบา" มิวสิกวิดีโอของเพลงนี้มียอดวิวสูงสุดของวิดีโอเปิดตัวของกลุ่มเคป็อปใน 24 ชั่วโมง และซิงเกิลที่สองของพวกเธอ "เน็กซ์เลเวล" วางจำหน่ายในเดือนพฤษภาคม 2021 เพลงนี้ประสบความสำเร็จในเชิงพาณิชย์อย่างกว้างขวางโดยขึ้นสูงสุดที่อันดับสองในเซอร์เคิลดิจิทัลชาร์ต และได้รับรางวัลแดซัง[a] รวมถึงรางวัลเพลงแห่งปีจากงานโคเรียนมิวสิกอะวอดส์ ครั้งที่ 19 ในเดือนตุลาคมเอสปาได้ปล่อยอีพีแรกในชื่อ ซาเวจ และซิงเกิลนำในชื่อเดียวกัน อีพีกลายเป็นอัลบั้มเปิดตัวของเกิร์ลกรุปเคป็อปที่ติดชาร์ตบิลบอร์ด 200ที่อันดับที่ 20 เพลงขึ้นเป็นอันดับสองในเกาหลีใต้และเป็นเพลงที่ติดท็อป 40 เพลงแรกในบิลบอร์ด โกลบอล 200

ในเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 2022 พวกเธอได้ปล่อยอีพีชุดที่สองเกิลส์ซึ่งทำลายสถิติอัลบั้มที่ขายดีที่สุดโดยเกิร์ลกรุปเคป็อปในประวัติศาสตร์และกลายเป็นอัลบั้มแรกที่ขายได้หนึ่งล้านชุดในสัปดาห์แรกของการเปิดตัว นอกจากนี้ยังเปิดตัวอันดับที่สามบนชาร์ต บิลบอร์ด 200 ซึ่งถือเป็นอัลบั้มแรกของพวกเธอที่ติดท็อปสิบในสหรัฐอเมริกา อีพีที่สาม มายเวิลด์ วางจำหน่ายในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 2023 มียอดขายมากกว่าสองล้านชุดและกลายเป็นอัลบั้มที่สองที่ติดท็อปสิบในบิลบอร์ด 200 ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 2024 วงได้ปล่อยสตูดิโออัลบั้มชุดแรกในชื่อ อาร์มาเกดดอน ซิงเกิลนำที่ประสบความสำเร็จในเชิงพาณิชย์อย่าง "ซูเปอร์โนวา" ซึ่งกลายเป็นเพลงอันดับหนึ่งเพลงแรกของวงใน เซอร์เคิลดิจิทัลชาร์ต และเพลงฮิตติดท็อปสิบเพลงแรกในBillboard Global Excl. U.S.

ชื่อ

แก้

ชื่อกลุ่ม เอสปา (Aespa) ผสมอักษรย่อภาษาอังกฤษของคำว่า "avatar" และ "experience" (Avatar X Experience) เข้ากับคำภาษาอังกฤษว่า "aspect" ซึ่งแปลว่า "สองด้าน" และเป็นสัญลักษณ์ของแนวคิด "การพบกับตัวตนอื่นและสัมผัสกับโลกใหม่"[4]

ประวัติ

แก้

2016–2019: กิจกรรมก่อนเปิดตัว

แก้
 
โลโก้ทางการของเอสปา

หนิงหนิงได้รับคำแนะนำให้เป็นสมาชิกทีมฝึกหัดก่อนเดบิวต์ของ เอสเอ็มรุกกีส์ เมื่อวันที่ 19 กันยายน 2016 โดยเป็นส่วนหนึ่งของทีม และเธอได้ปรากฏตัวในรายการ Rookies Princess: Who's the Best? ส่วนของรายการ My SMT ในปีนั้นและได้บันทึกภาพคัฟเวอร์สำหรับรายการโทรทัศน์แอนิเมชันเกาหลี Shining Star ในปี 2017[5]

คารีนา ได้ปรากฏตัวในมิวสิกวิดีโอเพลง "Want" ของแทมินในเดือนกุมภาพันธ์ 2019 และได้แสดงร่วมกับเขาในรายการเพลงหลายรายการในสัปดาห์ต่อมา[6] และคารีนายังได้ร่วมงานกับเพื่อนร่วมค่ายอย่างไคในงานโชว์เคสเสมือนจริงที่ร่วมมือกันระหว่าง ฮุนได และ เอสเอ็มเอนเตอร์เทนเมนต์ ในชื่อ— The All-New Tucson, Beyond DRIVE[7]

โลโก้ของเอสปาได้ปรากฏขึ้นในตอนท้ายของมิวสิกวิดีโอเพลง "One (Monster & Infinity)" ของวงซูเปอร์เอ็ม[8]

2020–2021: บทนำ การเปิดตัว "เน็กซ์เลเวล", และ ซาเวจ

แก้

เมื่อวันที่ 26 ตุลาคม เอสเอ็มประกาศว่าจะเปิดตัวเกิร์ลกรุปวงใหม่ ซึ่งเป็นวงแรกนับตั้งแต่การเปิดตัววงเรดเวลเวต เมื่อ ค.ศ. 2014 และไอดอลกรุปวงแรกนับตั้งแต่เปิดตัววงเอ็นซีที ในปี ค.ศ. 2016[9][10] ชื่อและสมาชิกได้รับการเปิดเผยทีละคนเริ่มตั้งแต่วันที่ 27 ตุลาคม (ตามลำดับ: วินเทอร์, คารีนา, หนิงหนิง และจีเซล)[11] อี ซู-มัน ผู้ก่อตั้งเอสเอ็มอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับแนวคิดของเอสปาในเวทีงาน World Cultural Industry Forum ปี 2020 เมื่อวันที่ 28 ตุลาคม[12] วิดีโอตัวอย่างของสมาชิก 4 คน เผยแพร่เมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน[13] และในวันเดียวกันนั้น ต้นสังกัดได้ประกาศว่าเอสปาจะปล่อยซิงเกิลเปิดตัวของพวกเธอในชื่อ "แบล็กแมมบา" ในวันที่ 17 พฤศจิกายน[14] วงได้เปิดตัวและแสดงซิงเกิลเปิดตัวครั้งแรกในรายการมิวสิกแบงก์ ทางช่องเคบีเอส 2 เมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายน เพื่อทำการแสดงเพลง"แบล็กแมมบา"[15] และได้รับชัยชนะครั้งแรกในรายการอินกีกาโย ทางช่องเอสบีเอส เมื่อวันที่ 17 มกราคม ค.ศ. 2021[16]

เมื่อวันที่ 29 มกราคม ค.ศ. 2021 เอสเอ็มเอนเตอร์เทนเมนต์ ประกาศว่าเอสปาจะทำการปล่อยเพลงรีเมค "ฟอร์เอเวอร์" เป็นซิงเกิลที่ผลิตโดย ยู ย็อง-จิน ของอัลบั้มวันหยุดฤดูหนาวปี 2000 ของ เอสเอ็มเอนเตอร์เทนเมนต์ ในSMTOWN.com[17] เพลงในเวอร์ชันของเอสปาเป็นแนวเพลงจังหวะบัลลาดพร้อมเสียงกีตาร์อะคูสติก อันเป็นที่โดดเด่นเนื้อเพลงที่ไพเราะและอบอุ่นเกี่ยวกับการให้คำมั่นสัญญากับคนที่รักตลอดไป[18] วางจำหน่ายเมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ์[19]

เมื่อวันที่ 4 พฤษภาคม ค.ศ. 2021 เอสเอ็มเอนเตอร์เทนเมนต์ประกาศว่าเอสปาจะทำการปล่อยซิงเกิลใหม่ "เน็กซ์เลเวล" โดยเป็นแนวเพลง แดนซ์ และ ฮิปฮอป การแร็พที่"แข็งแรง" เบสที่ "มีพลัง" และ "เสียงร้องอันทรงพลัง"[20][21] วางจำหน่ายเมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม[22] เปิดตัวบนชาร์ต แกออนดิจิทัลชาร์ต อันดับที่ 9 สูงสุดอันดับ 2 กลายเป็นเพลงฮิตห้าอันดับแรกในเกาหลีใต้[23] "เน็กซ์เลเวล" กลายเป็นเพลงที่สามของเอสปาที่ติดชาร์ตใน บิลบอร์ด เวิลด์ดิจิทัลซองส์ ขึ้นสูงสุดที่อันดับ 3[24] ในวันที่ 22 กรกฎาคม ค.ศ. 2021 เอสปาได้ประกาศว่าได้เซ็นสัญญากับ Creative Artists Agency เพื่อทำกิจกรรมในอนาคตที่สหรัฐอเมริกา[25][26] เมื่อวันที่ 10 กันยายน ได้มีการประกาศว่า "เน็กซ์เลเวล" เวอร์ชันรีมิกซ์จะวางจำหน่ายในวันที่ 14 กันยายน พร้อมกับมิวสิกวิดีโอ visualizer ของ "Next Level (IMLAY Remix)"[27]

 
เอสปาในปี ค.ศ. 2021

เมื่อวันที่ 14 กันยายน ค.ศ. 2021 เอสเอ็มได้ประกาศว่าเอสปาจะปล่อยอีพีแรกในชื่อ ซาเวจ อัลบั้มพร้อมด้วยหกแทร็ก รวมถึงเพลงนำในชื่อเดียวกัน[28] วางจำหน่ายเมื่อวันที่ 5 ตุลาคม โดยได้รับเสียงวิจารณ์ชื่นชมและประสบความสำเร็จในเชิงพาณิชย์[29][30] เพลงนี้ยังรวมอยู่ในรายการสิ้นปีหลายรายการ เช่น10 อันดับเพลงเคป็อปที่ดีที่สุดของ เอ็นเอ็มอี และ ไทม์[31][32] วันที่ 15 ตุลาคม 10 วันหลังจากปล่อย iChart ของเอสปาได้ประกาศperfect all-killครั้งแรกของวง เนื่องจากเพลง "ซาเวจ" ขึ้นสู่อันดับหนึ่งในส่วนประกอบเรียลไทม์ รายวัน และรายสัปดาห์ของชาร์ตในประเทศ — iChart, เมลอน, จีนี, FLO, บักส์, และ Vibe — กลายเป็นศิลปินเคป๊อป "เจเนอเรชันสี่" วงแรกที่ทำได้[33][34] เพลงนี้ได้รับรางวัลในรายการเพลง แปดรายการรวมถึงการชนะสามรายการที่ติดต่อกันในรายการ อินกียาโย ซึ่งทำให้ได้รับรางวัล"ทริปเปิลคราวน์" และซาเวจสามารถขึ้นชาร์ต บิลบอร์ด 200 สูงสุดอันดับที่ 20 พร้อมกับเปิดตัวในแกออนอัลบั้มชาร์ต[35] ซาเวจ ขายได้ทั้งหมด 788,959 ชุดและครองสถิติอัลบั้มเปิดตัวที่มียอดขายสูงสุดของ เอสเอ็มเอนเตอร์เทนเมนต์ จนกระทั่ง Perfume ของ เอ็นซีทีโทแจจ็อง ทำลายสถิติไป ในเดือน พฤษภาคม 2023[36][37]

เมื่อวันที่ 13 ตุลาคม เอสปา ถูกรวมอยู่ในรายชื่อ Ones to Watch 2021 ของนิตยสาร พีเพิลในฐานะ "Rising Star"[38] ในวันที่ 25 พฤศจิกายน กลุ่มได้แสดงบนขบวนแห่เพื่อเฉลิมฉลอง women in STEM ที่ Macy's Thanksgiving Day Parade ครั้งที่ 95 ทำให้พวกเธอเป็นเกิร์ลกรุปเกาหลีวงแรกที่แสดงในขบวนพาเหรด[39] ในวันที่ 2 ธันวาคม พวกเธอได้รับรางวัล แดซัง สาขา (Stage of the Year) เป็นครั้งแรกในงานเอเชียอาร์ติสต์อะวอดส์[40] สองวันต่อมา ในวันที่ 4 ธันวาคม วงได้รับรางวัลแดซัง สาขา (Record of the Year) เป็นครั้งที่สองในงานเมลอนมิวสิกอะวอดส์ 2021[41]

เมื่อวันที่ 4 พฤศจิกายน มีการประกาศว่าเอสปาจะปล่อยเพลงรีเมค "ดรีมส์คัมทรู" ของวง เอส.อี.เอส วางจำหน่ายเมื่อวันที่ 20 ธันวาคม สำหรับ เอสเอ็มรีมาสเตอร์โปรเจกต์ และเป็นซิงเกิลนำของอัลบั้มเอสเอ็มทาวน์ 2021 Winter SM Town: SMCU Express[42] มิวสิกวิดีโอกำกับโดย Lucid Colour ออกแบบท่าเต้นและกำกับภาพโดยโบอา[43] เพลงนี้ขึ้นสูงสุดที่อันดับ 8 ใน แกออนดิจิทัลชาร์ต และอันดับที่ 7 ในบิลบอร์ด เวิลด์ดิจิทัลซองส์[44][45]

ในวันที่ 26 ธันวาคม คารีนา และ วินเทอร์ ได้ถูกเปิดเผยว่าเป็นสมาชิกของวงก็อตเดอะบีต[46] และเปิดตัวด้วยซิงเกิล "Step Back" เมื่อวันที่ 3 มกราคม ค.ศ. 2022[47]

2022: โคเชลลา, ขยายสู่สากล, และ เกิลส์

แก้

เมื่อวันที่ 8 มกราคม วงได้รับรางวัลศิลปินแห่งปีจากงาน โกลเดนดิสก์อะวอดส์ ครั้งที่ 36[48] ในวันที่ 1 มีนาคม พวกเธอได้รับรางวัลเพลงแห่งปีในเพลง "เน็กซ์เลเวล" จากงานโคเรียนมิวสิกอะวอดส์ ครั้งที่ 19[49] เมื่อวันที่ 19 เมษายน 2022 มีการประกาศว่าเอสปาจะขึ้นแสดงที่ โคเชลลา ในวันที่ 23 เมษายน กลายเป็นเกิร์ลกรุปเคป็อปวงที่สามที่จะแสดงในเทศกาลนี้ พวกเธอได้แสดงเป็นส่วนหนึ่งของ 88rising Head in the Clouds Forever ในช่วงสัปดาห์ที่สองของเทศการดนตรีประจำปี รายชื่อเพลงของพวกเธอได้แก่ "ซาเวจ" "เน็กซ์เลเวล" "แบล็กแมมบา" และเพลงเวอร์ชันภาษาอังกฤษที่ยังไม่ได้เผยแพร่ในชื่อ "ไลฟส์ทูช็อต" ซึ่งได้รับการเปิดเผยว่ามาจากอีพีที่กำลังจะมีขึ้นในตอนนั้น[50][51] เมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม วงยังได้รวมอยู่ในรายชื่อรุ่นต่อไปของนิตยสาร ไทม์ และยังได้ระบุไว้ว่า เอสปา "เป็นนักทดลองแต่สำคัญในวงการเพลง โดยทำหน้าที่เป็นสะพานเชื่อมระหว่างความเป็นจริงและเสมือน"[52][53][54] ในเดือนเดียวกัน วินเทอร์ และ หนิงหนิง ได้ร้องเพลงประกอบละครเรื่อง เวลาสีฟ้าหม่น ทางช่องทีวีเอ็น ด้วยซิงเกิล "Once Again" ซิงเกิลนี้เปิดตัวอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม[55] ในวันที่ 27 พฤษภาคม วงได้อยู่ใน 30 Under 30 ของ Forbes อีกด้วย[56]

เมื่อวันที่ 1 มิถุนายน ค.ศ. 2022 เอสเอ็มเอนเตอร์เทนเมนต์ ได้ประกาศว่าเอสปาได้เซ็นสัญญากับ วอร์เนอร์ และยังประกาศอีกว่าเอสปาจะทำการปล่อยอีพีที่สอง เกิลส์ ในวันที่ 8 กรกฎาคม โดยจะมีทั้งหมดเก้าเพลง รวมถึงเพลงนำใน ชื่อเดียวกัน สองซิงเกิลแรกได้แก่ "แบล็กแมมบา" "ฟอร์เอเวอร์" และ "ดรีมส์คัมทรู" ที่เปิดตัวไปก่อนหน้านี้โดยเป็นส่วนหนึ่งของอัลบั้ม 2021 Winter SMTOWN: SMCU Express ในเดือนธันวาคม2021 อีกสองเพลงของอัลบั้มเกิลส์ "อิลลูชัน" และ "ไลฟส์ทูช็อต" (เวอร์ชันอังกฤษ) วางจำหน่ายในวันที่ 1 และ 24 มิถุนายนตามลำดับ[57][58] ยอดสั่งซื้อล่วงหน้าของ เกิลส์ เปิดตัวเกิน 1,610,000 ชุด ซึ่งเป็นตัวเลขสูงสุดสำหรับอัลบั้มเกิร์ลกรุปเคป็อปในตอนนั้น[59] เปิดตัวอันดับที่หนึ่งในเซอร์เคิลอัลบั้มชาร์ตด้วยยอดขาย 1,426,487 ชุด และได้รับการรับรองจากMillion โดย สมาคมลิขสิทธิ์เพลงเกาหลี (KMCA)[60] ในชาร์ต บิลบอร์ด 200 เกิลส์เปิดตัวที่อันดับสามด้วยยอดขาย 56,000 หน่วยเทียบเท่าอัลบั้ม กับยอดขายอัลบั้มรวม 53,000 ทำให้เป็นอัลบั้มที่มียอดขายสูงสุดประจำสัปดาห์[61]

 
เอสปาในเดือนพฤศจิกายน 2022 ที่ Acqua di Parma เปิดร้านป๊อปอัพ

เอสเอ็มเอนเตอร์เทนเมนต์ ประกาศว่างานแสดงโชว์ในญี่ปุ่นครั้งแรกของกลุ่มชื่อ: aespa Japan Premium Showcase 2022 ~SYNK~ ซึ่งจะจัดขึ้นในวันที่ 6 และ 7 สิงหาคมที่ Pia Arena MM ในโยโกฮามะ[62] วันที่ 7 มิถุนายน มีการประกาศว่าเอสปาจะจัดงานโชว์เคสครั้งที่สอง โดยครั้งแรกในสหรัฐอเมริกา ชื่อว่า: aespa Showcase SYNK in LA! ในวันที่ 26 มิถุนายน ที่ยูทูบเธียเตอร์[63] ในวันที่ 14 มิถุนายน มีการประกาศเพิ่มรอบการแสดงเพิ่มสำหรับวันที่ 27 มิถุนายน หลังจากที่ตั๋วสำหรับวันที่ 26 มิถุนายนขายหมด[64] กลุ่มได้รับการเสนอชื่อให้เป็นศิลปิน แอปเปิลมิวสิก: อัปเน็กซ์ ในเดือนมิถุนายน[65]

เมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม เอสปาได้กล่าวสุทรพจน์พร้อมกับการแสดงที่ ยูเอ็นHigh-level Political Forum on Sustainable Development[66] เมื่อวันที่ 8 กรกฎาคม เอสปาได้แสดงในรายการ กู๊ด มอร์นิ่ง อเมริกา Summer Concert Series ที่ เซ็นทรัลพาร์ก ซึ่งเป็นการแสดงครั้งแรกของเพลง"เกิลส์"[67] ในวันที่ 23 ตุลาคม เอสปาได้ทำการแสดงแบบเสมือนจริงให้กับCrocs เพื่อฉลองครบรอบ 20 ปีของพวกเขาในวิดีโอเกมโรบล็อกซ์[68] ดึงผู้เข้าร่วมสูงสุดเป็นอันดับสองในคอนเสิร์ต โรบล็อกซ์ ครั้งเดียว โดยมีการเข้าชม 2.5 ล้านครั้ง การแสดงยังกระตุ้นการเข้าชม Crocs World ใน โรบล็อกซ์ กว่า 2.3 ล้านครั้ง[69] วันที่ 14 ธันวาคม กลุ่มได้ปล่อยซิงเกิล"บิวตีฟูลคริสต์มาส" ร่วมกับเพื่อนร่วมค่ายอย่างเรดเวลเวต สำหรับอัลบั้ม 2022 Winter SM Town: SMCU Palace[70]

เมื่อวันที่ 28 ธันวาคม เอสปาได้เปิดตัวรายการวาไรตีโชว์ครั้งแรกของพวกเธอในชื่อ Synk Road ซึ่งเป็นบันทึกการเดินทางของพวกเธอไปยัง พย็องชัง ใน จังหวัดคังว็อน ตลอดรายการ สมาชิกได้รับมอบหมายให้ค้นหาการ์ด 'ae-key' ที่ซ่อนอยู่ ซึ่งได้มาจากภารกิจและเกมต่างๆ เพื่อที่จะทำ Synk Road ที่มีชื่อเดียวกันนี้ให้'สำเร็จ'[71] รายการนี้เผยแพร่บนแพลตฟอร์มสตรีมมิง Wavve และ Kocowa มีความยาว 12 ตอน สิ้นสุดในวันที่ 2 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2023 โดยมีการประกาศซีซันที่สองในตอนสุดท้าย

2023: คอนเสิร์ตครั้งแรก มายเวิลด์ และ ดรามา

แก้

ในวันที่ 25 และ 26 กุมภาพันธ์ พวกเธอได้จัดคอนเสิร์ตครั้งแรก ซิงก์: ไฮเปอร์ไลน์ ที่จัมซิลอารีนาในโซลประเทศเกาหลีใต้[72] เมื่อวันที่ 7 มีนาคม กลุ่มได้ทำการประกาศว่าจะขึ้นแสดงที่Outside Lands Music and Arts Festival ในซานฟรานซิสโก แคลิฟอร์เนียทำให้พวกเธอเป็นกลุ่มเคป็อปกลุ่มแรกที่ขึ้นแสดงในเทศกาลนี้[73] ตั้งแต่เดือนมีนาคมถึง เมษายนเอสปา ยังคงทัวร์คอนเสิร์ต ซิงก์: ไฮเปอร์ไลน์ในญี่ปุ่น โดยรวมรวมผู้ชมได้ทั้งหมด 110,000 คนจาก 10 รอบการแสดงที่ขายหมดทั่วโอซากะ, โตเกียว, ไซตามะ, และ ไอจิ[74] ระหว่างการแสดงคอนเสิร์ตที่สนามกีฬาในร่มแห่งชาติโยโยงิในโตเกียว มีการประกาศว่ากลุ่มจะกลับมาในวันที่ 5 และ 6 สิงหาคมสำหรับคอนเสิร์ตพิเศษสองวันที่โตเกียวโดม ทำให้พวกเธอเป็นศิลปินเคป็อป "เจเนอเรชันสี่" ที่เร็วที่สุดในการจัดคอนเสิร์ตเดี่ยวที่สนามกีฬาแห่งนี้[75][76]

ในวันที่ 29 มีนาคม เอสเอ็ม ได้ประกาศว่าเอสปาจะปล่อยซิงเกิลใหม่ที่ชื่อว่า "Hold On Tight" ซึ่งเป็นแนวเพลงเทคโนที่ "น่าติดตาม" สำหรับเพลงประกอบภาพยนตร์ของApple Original Film เตตริส ซิงเกิลเปิดตัวอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 31 มีนาคม[77]

เมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม เอสปาได้เปิดตัวอีพีที่สาม มายเวิลด์ และซิงเกิล "เวลคัมทูมายเวิลด์" วางจำหน่ายล่วงหน้าในวันที่ 2 พฤษภาคม และซิงเกิลนำอย่าง "สไปซี" ที่เปิดตัวพร้อมกับอีพี มายเวิลด์ เปิดตัวอันดับหนึ่งในเซอร์เคิลอัลบั้มชาร์ตด้วยยยอดขาย 1,420,178 ชุด[78] สองสัปดาห์หลังจากวางจำหน่าย อัลบั้มนี้กลายเป็น "a double million-seller" โดยขายได้ 2,011,388 ชุด และกลายเป็นอัลบั้มที่สองของเกิร์ลกรุปหญิงชาวเกาหลีที่ขายได้มากกว่า 2 ล้านชุด[79] อัลบั้มได้รับการรับรอง 2× Million โดย สมาคมลิขสิทธิ์เพลงเกาหลี เมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม[80] ในสหรัฐอเมริกามายเวิลด์เปิดตัวที่อันดับเก้าในชาร์ต บิลบอร์ด 200 ด้วยยอดขาย 40,000 หน่วยเทียบเท่าอัลบั้ม โดยมีการสตรีมแบบออนดีมานด์ 1.33 ล้านครั้ง และ 39,000 pure album sales กลายเป็นรายการ 10 อันดับแรกและอันดับสองของพวกเธอ[81]

 
เอสปาในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 2023

เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม เอสเอ็มเอนเตอร์เทนเมนท์ประกาศว่าทัวร์จะดำเนินต่อด้วยการแสดงในจาการ์ตาประเทศอินโดนีเซีย ในวันที่ 24 มิถุนายน[82] วันที่ 19 พฤษภาคม มีการประกาศเพิ่มอีก 14 รอบ โดยเพิ่มทัวร์ไปยังอเมริกาเหนือ อเมริกาใต้ และยุโรป[83]

เมื่อวันที่ 23 พฤษภาคม เอสปาได้เข้าร่วม เทศกาลภาพยนตร์กานปี 2023 ในฐานะทูตของแบรนด์เครื่องประดับสวิสโชพาร์ด พวกเธอได้เข้าร่วมงาน เลี้ยงอาหารค่ำและเลิฟปาร์ตี้ประจำปี ของโชพาร์ด ซึ่งจัดแสดงคอลเลคชันโอต์กูตูร์ชุดแรกของแคโรไลน์ เชอฟเฟอลประธานร่วมและผู้อำนวยการฝ่ายศิลป์ของโชพาร์ด[84] วันรุ่งขึ้นเอสปาเข้าร่วมพรมแดงเพื่อฉายภาพยนตร์ La Passion de Dodin Bouffant และจัดแสดงคอลเลกชั่นเครื่องประดับใหม่ของแบรนด์Red Carpet Collection[85][86] วันที่ 8 มิถุนายน เอสปาได้ขว้างลูกแรกให้กับทีม นิวยอร์ก แยงกีส์ กับทีม ชิคาโก ไวท์ ซอกซ์ ที่แยงกีส์ สเตเดี้ยม[87]

เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน ค.ศ. 2023 มีการประกาศว่ากลุ่มได้ขึ้นแสดงในเทศกาลดนตรี Governors Ball Music Festival ประจำปีในนิวยอร์กซิตี ทำให้พวกเขาเป็นกลุ่มเคป็อปกลุ่มแรกที่เข้าร่วมในเทศกาลนี้ จีเซล ไม่สามารถแสดงร่วมกับกลุ่มได้เนื่องจากปัญหาด้านสุขภาพ[88] เซ็ตลิสต์ Gov Ball ของกลุ่มได้รับการตอบรับอย่างดีจากทั้งแฟน ๆ และนักวิจารณ์โดย Simon Vozick-Levinson จาก โรลลิงสโตน ได้บอกว่าทำให้การแสดง"น่าตื่นเต้น" และ Starr Bowenbank จาก บิลบอร์ด สังเกตว่า "การแสดงบนเวทีและแคตตาล็อกของเอสมีจุดแข็งเพื่อขึ้นเวทีหลักในเทศกาลดนตรี"[89][90]

เมื่อวันที่ 27 กรกฎาคม เอสปาได้ประกาศว่าจะปล่อยซิงเกิลภาษาอังกฤษในชื่อ "เบตเตอร์ทิงส์" ซึ่งเป็นแนวเพลง "minimal up-tempo dance" จะเปิดตัวในวันที่ 18 สิงหาคม การโปรโมตรวมถึงซิตคอมซีรีส์ทางเว็บความยาว 3 ตอน เบตเตอร์ทิงส์ โดยตอนแรกอัปโหลดเมื่อวันที่ 7 สิงหาคม[91] หนิงหนิงปรากฏตัวในซิทคอมเพียงบางส่วนเท่านั้นเนื่องจากปัญหาสุขภาพของเธอในขณะที่ถ่ายทำ เอสปาจะแสดงซิงเกิลนี้เป็นครั้งแรกในวันที่ 13 สิงหาคม ที่ คริปโต.คอม อารีนา ใน ลอสแอนเจลิส สำหรับการแสดงครั้งแรกในสหรัฐอเมริกาของทัวร์ ซิงก์: ไฮเปอร์ไลน์[92]

วันที่ 23 สิงหาคม เอสปาได้ปล่อยซิงเกิล "วีโก" เป็นซิงเกิลที่เป็นเพลงเปิดสำหรับอนิเมะPokémon: Liko and Roy's Departureในฉบับภาษาเกาหลี ซึ่งเริ่มออกอากาศในวันเดียวกัน ซิงเกิลนี้มีเนื้อเพลงเกี่ยวกับตัวละครเอกคนใหม่ ลิโกะ และ รอย การค้นพบสิ่งที่ 'ล้ำค่า' และการเติบโตผ่านการผจญภัย[93]

วันที่ 6 ตุลาคม เอสปาได้ทำการปล่อยซิงเกิล "ซูมซูม" เป็นเพลงเปิดสำหรับอนิเมะเบย์เบลดเอ็กซ์[94] เมื่อวันที่ 10 ตุลาคม เอสปาได้ประกาศว่าพวกเธอจะปล่อยอีพีที่สี่ในชื่อ ดรามา ในวันที่ 10 พฤศจิกายนอีพีนี้จะมีหกเพลงรวมถึงซิงเกิลนำในชื่อเดียวกัน[95]

วันที่ 11 พฤศจิกายน ค.ศ. 2023 ได้รับยืนยันว่าวินเทอร์จะเป็นส่วนหนึ่งของซิงเกิลพิเศษที่ร่วมงานกันในเพลง "Nobody" ร่วมกับโซย็อน จากวงไอเดิล และลิซ จากวงไอฟ์ วางจำหน่ายเมื่อ 16 พฤศจิกายน[96]

2024–ปัจจุบัน: ทัวร์คอนเสิร์ตครั้งที่สอง และ อาร์มาเกดดอน

แก้

เมื่อวันที่ 9 มกราคม ค.ศ. 2024 เอสเอ็มได้ประกาศว่าวงจะทำการปล่อยเพลงรีเมคในเพลง "ริเกร็ตออฟเดอะไทมส์" ซึ่งเป็นซิงเกิลของวงซอแทจีแอนด์บอยส์และเปิดตัวในวันที่ 15 มกราคม[97] วันที่ 19 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2024 มีการประกาศว่ากลุ่มจะเริ่มทัวร์ครั้งที่สองในชื่อ ซิงก์: พาราเรลไลน์ โดยจะเริ่มที่โซลในวันที่ 29 และ 30 มิถุนายน[98]

วันที่ 21 เมษายน มีการประกาศว่าเอสปาจะปล่อยสตูดิโออัลบั้มชุดแรกชื่อ อาร์มาเกดดอน ในวันที่ 27 พฤษภาคม อัลบั้มจะนำโดยเพลงหลัก 2 เพลง "ซูเปอร์โนวา" และจะปล่อยล่วงหน้าในวันที่ 13 พฤษภาคม และ "อาร์มาเกดดอน" ซึ่งจะปล่อยออกมาพร้อมกันทั้งอัลบั้ม[99]

สมาชิก

แก้

ผลงานเพลง

แก้

ผลงานการแสดง

แก้

รายการเว็บ

แก้
ปี ชื่อ อ้างอิง
2022 Synk Road [107]
2023 เบตเตอร์ทิงส์ [91]
Who Visit the Villa? [108]
2024 Aesparty [109]

ผลงานวิดีโอ

แก้

มิวสิกวิดีโอ

แก้
ชื่อเพลง ปี ผู้กำกับ อ้างอิง
"Black Mamba" 2020 Oui Kim [110]
"Forever" (약속) 2021 Yoo Sung-kyun
(Sunny Visual)
[111]
"Next Level" Jo Beom-jin (Paranoid Paradigm) [112]
"Next Level (Habstrakt Remix)" ไม่ทราบ [113]
"Savage" 725 (SL8 Visual Lab) [114]
"Dreams Come True" Seo Dong-hyeok, Jason Kim
(FLIPEVIL)
[115]
"Life's Too Short" (English Version) 2022 Segaji Video
(Kim Hyun-soo)
[116]
"Girls" Oui Kim [117]
"Girls (Brllnt Remix)" ไม่ทราบ [118]
"Beautiful Christmas"
(กับเรดเวลเวต)
[119]
"Welcome to My World" 2023 Bang Jae-yeob [120]
"Spicy" 725 (SL8 Visual Lab) [121]
"Better Things" Jan' Qui [122]
"Spicy (Nitepunk Remix)" ไม่ทราบ [123]
"Better Things" (æ-aespa Version) [124]
"Drama" Samson
(Highqualityfish)
[125]
"Regret of the Times" (2024 aespa Remake Ver.) 2024 eehosoo
(cpbeq)
[126]
"Get Goin'"
(กับFraggle Rock)
ไม่ทราบ [127]
"Supernova" Ha Jung-hoon
(Hattrick)
[128]
"Armageddon" Rima Yoon, DJ Jang
(Rigend Film)
[129]
"Live My Life" Lee Ho-jae, Lee Jae-hyun
(Studio SURPLUS)
[130]
"Hot Mess" Lafic [131]

วิดีโออื่นๆ

แก้
ชื่อ ปี ผู้กำกับ อ้างอิง
"My, Karina" 2020 hamjae [88 GH] [132]
"Synk, æspa" 051/Heung [133]
"Synk, Winter" [134]
"Synk, Giselle" [135]
"Synk, Ningning" 051 [136]
"Synk, Karina" [137]
"'Black Mamba' The Debut Stage" Lim Sung-kwan [138]
"'Forever' (약속) The Performance Stage (Cozy Winter Cabin Ver.)" 2021 ไม่ทราบ [139]
"'Forever' (약속) The Performance Stage (Glitter Snowball Ver.)" [140]
"'Forever' (약속) The Performance Stage (Romantic Street Ver.)" [141]
"ep1. 'Black Mamba' – SM Culture Universe" Son Tae-heung and Min Heo [142]
"'Next Level' The Performance Stage #1" ไม่ทราบ [143]
"'Next Level' The Performance Stage #2" [144]
"'Next Level' The Performance Stage #3" [145]
"'Savage' The Performance Stage #1" [146]
"'Savage' The Performance Stage #2" [147]
"ep2. 'Next Level' – SM Culture Universe" 2022 Son Tae-heung [148]
"'Girls' The Performance Stage #1" SMTOWN Dreammaker [149]
"'Girls' The Performance Stage #2" [150]
"ep.3 'Girls (Don't you know I'm a Savage?)' - SM Culture Universe" 2023 Son Tae-heung [151]
"'My World' Intro" Lee Joon-mo [152]
"'I'm Unhappy' Track Video" Byul Yun [153]
"'Salty & Sweet' Track Video" Lafic [154]
"'Thirsty' Track Video" Jinooya Makes [155]

คอนเสิร์ตและทัวร์

แก้
Headlining tours

โชว์เคส

แก้
โชว์เคสเอสปา "Synk"
วันที่ เมือง ประเทศ สถานที่ ความจุ
26 มิถุนายน 2022 อิงเกิลวูด[A] สหรัฐ ยูทูบเธียเตอร์ 10,000[156]
27 มิถุนายน 2022
6 สิงหาคม 2022 โยโกฮามะ[B] ญี่ปุ่น Pia Arena MM[157] 40,000[158]
7 สิงหาคม 2022

การเข้าร่วมคอนเสิร์ต

แก้

เทศกาลดนตรี

แก้

รางวัลและการเสนอชื่อ

แก้

หมายเหตุ

แก้
  1. Titled "Aespa Showcase Synk in LA"
  2. Titled "Aespa Japan Premium Showcase 2022 ~Synk~"

อ้างอิง

แก้
  1. "Aespa: Representatives of the Metaverse Era". L'Officiel Singapore (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 13, 2023. สืบค้นเมื่อ May 13, 2023.
  2. "How K-Pop Group aespa Is Making the Metaverse Their Home". Time (ภาษาอังกฤษ). May 11, 2022. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 24, 2022. สืบค้นเมื่อ May 13, 2023.
  3. "Blackpink, Aespa, NewJeans: The Evolution of K-Pop Girl Groups". The New York Times (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). January 26, 2023. ISSN 0362-4331. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 13, 2023. สืบค้นเมื่อ May 13, 2023.
  4. Lee Min-ji (November 2, 2020). "SM Entertainment's new girl group to debut on Nov. 17". Yonhap News Agency. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ August 30, 2021.
  5. Lee Yoo-min (September 20, 2016). "SM루키즈, 중국 출신 새 멤버 2인 공개 '기대'" [SM Rookies unveils two new Chinese members 'Expectation']. TV Daily (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ August 30, 2021.
  6. Kim Soo-young (November 11, 2020). "'SM 신인' 에스파, 카리나 아바타 티저 공개 ... 점까지 유지민 판박이" ['SM Rookie' Aespa, Karina Avatar Teaser Revealed ... Yoo Ji-min to the point] (ภาษาเกาหลี). Hankyung. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ August 30, 2021 – โดยทาง Naver.
  7. "Hyundai and SM Entertainment Present 'The All-New Tucson, Beyond DRIVE' Innovative Virtual Showcase for Hot New SUV". HYUNDAI MOTORS (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 26, 2023. สืบค้นเมื่อ June 15, 2023.
  8. Garcia, Cara Emmeline (October 26, 2020). "SM Entertainment announces new girl group, "aespa"". GMA Network (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 16, 2023. สืบค้นเมื่อ June 15, 2023.
  9. Oh Bo-ram (October 24, 2020). "SM 새 걸그룹 '에스파' 내달 데뷔 ... 레드벨벳 이후 6년만" [SM's new girl group 'Aespa' debuts next month ... 6 years since Red Velvet] (ภาษาเกาหลี). Yonhap News Agency. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ August 30, 2021 – โดยทาง Naver.
  10. Jeong Yoo-na (October 26, 2020). "[공식]SM 신인 걸그룹 '에스파' 11월 데뷔 ... NCT 이후 4년만의 신인 출격" [[Official] SM rookie girl group 'AESPA' debuts in November ... The first rookie scramble since NCT in 4 years] (ภาษาเกาหลี). Sports Chosun. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ August 30, 2021 – โดยทาง Naver.
  11. Kim Soo-jeong (October 28, 2020). "유지민, SM 신인 걸그룹 '에스파' 멤버 카리나로 데뷔" [Yoo Ji-min debuts as Karina, member of SM new girl group 'AESPA'] (ภาษาเกาหลี). No Cut News. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ August 30, 2021 – โดยทาง Naver.
  12. "Soo-Man Lee, chairman of SM ENTERTAINMENT GROUP, delivered a speech at the 1st World Cultural Industry Forum as a representative of the Korean cultural community!". SM Entertainment. October 28, 2020. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 17, 2020. สืบค้นเมื่อ November 16, 2020.
  13. aespa 에스파 – SYNK, æspa (Online video). SM Entertainment. November 1, 2020. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 17, 2020. สืบค้นเมื่อ November 16, 2020 – โดยทาง YouTube.
  14. Hwang Mi-hyun (November 2, 2020). "SM 신인 걸그룹 에스파, 17일 데뷔 확정 ... 독특 세계관" [SM's new girl group Aespa, debut on the 17th ... Unique worldview] (ภาษาเกาหลี). News1. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ November 5, 2020 – โดยทาง Naver.
  15. "aespa's "Black Mamba" stage to air for the first time on "Music Bank" on 11/20!". SM Entertainment. November 16, 2020. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ August 30, 2021.
  16. Hwang Hye-jin (January 17, 2021). "'인기가요' SM 에스파, 출연없이 1위 ... (여자)아이들·트레저·유빈 컴백(종합)" ['Inkigayo' SM Aespa, No. 1 without appearing ... (G)Idle, Treasure, and Yubin comeback (total)] (ภาษาเกาหลี). Newsen. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ August 30, 2021 – โดยทาง Naver.
  17. Hwang Jin-hye (January 29, 2021). "에스파, 2월 5일 싱글 'Forever' 깜짝 발매 ... 유영진 곡 리메이크" [Aespa, surprise release of single 'Forever' on February 5th ... Yoo Young-jin's song remake"]. Newsen. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 29, 2021. สืบค้นเมื่อ January 29, 2021 – โดยทาง Naver.
  18. Park Seo-hyun (February 5, 2021). "에스파 신곡 'Forever' 음원·MV 오늘(5일) 공개 ... 따뜻 겨울 감성" [Aespa's new song 'Forever' sound source/MV released today (5th) ... Warm winter emotion] (ภาษาเกาหลี). Herald Pop. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ August 30, 2021 – โดยทาง Naver.
  19. Cho Seung-hyun (February 5, 2021). "에스파, 오늘(5일) 겨울 감성 담은 'Forever' 공개" [Aespa, today (5th) unveiled 'Forever' containing winter emotion] (ภาษาเกาหลี). Seoul Economy Daily. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ August 30, 2021 – โดยทาง Naver.
  20. Hwang Ji-young (May 4, 2021). "[단독] 에스파, 5월 컴백 ... 메타버스 세계관 기대" [[Exclusive] Aespa, expects to comeback in May ... virtual reality worldview expectations] (ภาษาเกาหลี). Ilgan Sports. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 4, 2021. สืบค้นเมื่อ May 4, 2021 – โดยทาง Naver.
  21. "aespa's new song 'Next Level', a hip-hop dance song with a worldview story!". SM Entertainment. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 11, 2021. สืบค้นเมื่อ May 11, 2021.
  22. Seon Mi-kyung (May 6, 2021). "에스파, 5월 17일 컴백 확정 .. 신곡 '넥스트 레벨' 발표[공식]" [Aespa, May 17 comeback confirmed .. New song 'Next Level' released [Official]] (ภาษาเกาหลี). Osen. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 11, 2021. สืบค้นเมื่อ August 30, 2021 – โดยทาง Naver.
  23. "Next Level". Gaon Music Chart. May 23–29, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 3, 2021. สืบค้นเมื่อ December 1, 2021.
  24. Hwang, You-mee (May 26, 2021). "Aespa Enters 3 Billboard Tallies with New Song". The Korea Herald. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 26, 2021. สืบค้นเมื่อ December 1, 2021.
  25. Kim Ji-hye (July 23, 2021). "에스파, 美 최대 에이전시 CAA와 계약 ... 글로벌 슈퍼루키[공식]" [Aespa signed With CAA, America's Largest Agency ... Global Super Rookie [Official]] (ภาษาเกาหลี). Herald Pop. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 24, 2021. สืบค้นเมื่อ July 24, 2021 – โดยทาง Naver.
  26. Tamar Herman (July 23, 2021). "K-pop group Aespa sign with Hollywood talent agency CAA, joining NCT 127 and SuperM, fellow SM Entertainment acts". South China Morning Post. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 24, 2021. สืบค้นเมื่อ July 24, 2021.
  27. Lee, Deok-haeng (September 10, 2021). 'iScreaM' 프로젝트, 에스파 'Next Level' 리믹스 싱글 14일 공개 ['iScreaM' Project, Aespa 'Next Level' Remix Single will be Released on the 14th]. StarNews (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 28, 2021. สืบค้นเมื่อ December 1, 2021.
  28. Moon Wan-sik (September 14, 2021). "에스파, 첫 미니앨범 'Savage' 10월 5일 발매..6곡 수록[공식]" [Aespa, First Mini Album 'Savage' Released on October 5th, 6 Songs Included [Official]] (ภาษาเกาหลี). MT Star News. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 14, 2021. สืบค้นเมื่อ September 14, 2021 – โดยทาง Naver.
  29. Hwang Hye-jin (October 5, 2021). ""쯧쯧쯧쯧" 광야 진출한 에스파, 블랙맘바 짓밟는 'Savage'[들어보고서]" [Aespa, who has advanced into the wilderness, 'Savage' trampling on black mamba [heard of]] (ภาษาเกาหลี). Newsen. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 5, 2021. สืบค้นเมื่อ October 5, 2021 – โดยทาง Naver.
  30. Chin, Carmen (October 7, 2021). "aespa – 'Savage' review: K-pop power rookies stake their claim for greatness with future-facing cyberpunk". NME (ภาษาอังกฤษแบบออสเตรเลีย). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 7, 2021. สืบค้นเมื่อ June 15, 2023.
  31. NME (December 20, 2021). "The 25 best K-pop songs of 2021". NME (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 20, 2021. สืบค้นเมื่อ June 15, 2023.
  32. "The Best K-Pop Songs and Albums of 2021". Time (ภาษาอังกฤษ). December 8, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 9, 2021. สืบค้นเมื่อ June 15, 2023.
  33. "iChart™". www.instiz.net. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 31, 2023. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  34. "[정보/소식] 에스파, 'Savage'로 음원‧음반 차트 올킬…이번 주 음악방송 출격". 인스티즈(instiz) (ภาษาเกาหลี). October 13, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 10, 2023. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  35. Hugh Mclntyre (October 19, 2021). "Aespa Joins Blackpink, Itzy And Twice With Their First Hit Album On The Billboard 200" (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 27, 2021. สืบค้นเมื่อ December 1, 2021 – โดยทาง Forbes.
  36. "에스파 '새비지', 하프 밀리언셀러 등극" [Aespa's 'Savage' becomes a half-million seller]. Sports Kyunghyang (ภาษาเกาหลี). October 21, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 24, 2021. สืบค้นเมื่อ December 1, 2021 – โดยทาง Naver.
  37. Cumulative sales of Savage on Circle Chart:
  38. "Introducing PEOPLE's Ones to Watch 2021: Get to Know Hollywood's Rising Stars". People Magazine (ภาษาอังกฤษ). October 13, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 10, 2023. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  39. Nicholas Rice (November 25, 2021). "Everything to Know About aespa — the K-Pop Girl Group from the Macy's Thanksgiving Day Parade" (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 30, 2021. สืบค้นเมื่อ December 1, 2021 – โดยทาง People.
  40. Carmen Chin (December 3, 2021). "BTS, SEVENTEEN, aespa and more win big at the 2021 Asia Artist Awards". NME. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 3, 2021. สืบค้นเมื่อ December 3, 2021.
  41. Kim Ye-na (December 4, 2021). "에스파, 올해의 레코드상 "꿈꿨던 일 이뤄져" [MMA 2021]" [Aespa, Record of the Year Award "A dream come true" [MMA 2021]] (ภาษาเกาหลี). X-sports News. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 5, 2021. สืบค้นเมื่อ December 5, 2021 – โดยทาง Naver.
  42. Gladys Yeo (November 4, 2021). "aespa to unveil remake of S.E.S.'s 'Dreams Come True' next month". NME. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 10, 2021. สืบค้นเมื่อ November 10, 2021.
  43. "aespa Reimagines S.E.S's Hit 'Dreams Come True'". Rolling Stone India. December 20, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 20, 2021. สืบค้นเมื่อ January 6, 2022.
  44. "World Digital Song Sales – The Week of January 1, 2022". Billboard (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). January 1, 2022. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 29, 2021. สืบค้นเมื่อ January 6, 2022.
  45. 2022년 01주차 Digital Chart [2022, Week 1 Digital Chart] (ภาษาเกาหลี). Gaon Music Chart. January 1, 2022. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 6, 2022. สืบค้นเมื่อ January 6, 2022.
  46. Lee Tae-soo (December 27, 2021). "보아·태연·카리나 등 뭉쳤다...SM 여성 유닛 '갓 더 비트' 출범" [BoA, Taeyeon, Karina, etc. have teamed up...SM female unit 'Got the Beat' launched] (ภาษาเกาหลี). Yonhap News Agency. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 27, 2021. สืบค้นเมื่อ December 27, 2021 – โดยทาง Naver.
  47. Ashley Iasimone (January 3, 2022). "Supergroup GOT the Beat Debuts 'Step Back' at Record-Breaking SMTOWN Live Concert" (ภาษาอังกฤษ). Billboard. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 3, 2022. สืบค้นเมื่อ January 3, 2022.
  48. "(KR) Heraldpop: "방탄소년단·아이유, 음반·음원 대상 영예..NCT 127→세븐틴 본상(종합)"". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 8, 2022. สืบค้นเมื่อ July 7, 2022.
  49. Suacillo, Angela Patricia (March 2, 2022). "Here are all the winners from the 19th Korean Music Awards". NME (ภาษาอังกฤษแบบบริติช). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 10, 2023. สืบค้นเมื่อ April 9, 2023.
  50. Kim, Myung-mi (April 19, 2022). 에스파, 美 최대 음악 축제 코첼라 메인 스테이지 공식 초청 [Aespa's Official Invitation to the Main Stage of Coachella, America's Largest Music Festival]. Newsen (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 19, 2022. สืบค้นเมื่อ April 19, 2022.
  51. Benjamin, Jeff (April 20, 2022). "aespa Share Details on Coachella Debut & 'New Music That Will Wow the World': Exclusive". Billboard. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 20, 2022. สืบค้นเมื่อ April 21, 2022.
  52. 기자, 홍혜민. ""K팝 걸그룹 최초"...에스파, 美 타임지 선정 '넥스트 제너레이션 리더스'". n.news.naver.com (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 31, 2022. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  53. "TIME's Next Generation Leaders". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 12, 2022. สืบค้นเมื่อ July 7, 2022.
  54. "How K-Pop Group aespa Is Making the Metaverse Their Home". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 12, 2022. สืบค้นเมื่อ May 12, 2022.
  55. "[단독] 에스파 윈터·닝닝, 이병헌 주연 '우리들의 블루스'로 첫 OST 참여". 언론사 뷰. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 10, 2023. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  56. "Forbes 30 Under 30 Asia 2022: Entertainment & Sports". Forbes. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 25, 2023. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  57. Lee, Seung-hoon (June 1, 2022). SM, '워너 레코드' 손잡았다..에스파 美 시장 본격 진출→7월 미니 2집 발매[공식] [SM, 'Warner Record' joined hands... Aespa enters the US market in earnest → Releases 2nd mini album in July [Official]]. OSEN (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 31, 2022. สืบค้นเมื่อ June 1, 2022.
  58. Lee, Seung-rok (June 1, 2022). "에스파, '도깨비불' 선공개했다" [Aespa pre-released 'Illusion']. Mydaily (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 1, 2022. สืบค้นเมื่อ June 1, 2022.
  59. Jo, Hye-jin (July 8, 2022). "에스파, 미니 2집 선주문만 161만장…'K팝 걸그룹 최고기록' [공식입장]" [aespa's 2nd mini album pre-orders alone, 1.61 million copies ... 'best record for K-pop girl group' [Official position]]. entertain.naver.com (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 8, 2022. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  60. "CIRCLE CHART - 써클차트". circlechart.kr (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 3, 2018. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  61. Caulfield, Keith (July 17, 2022). "Bad Bunny Holds Atop Billboard 200 Chart for Fifth Week With 'Un Verano Sin Ti'". Billboard (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 7, 2022. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  62. "aespa初来日イベント『aespa JAPAN PREMIUM SHOWCASE 2022 〜SYNK〜』 開催決定! | aespa(エスパ)JAPAN OFFICIAL WEBSITE". April 4, 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 4, 2023. สืบค้นเมื่อ June 11, 2023.
  63. Yeo, Gladys (June 7, 2022). "aespa announce one-off concert in Los Angeles for this month". NME (ภาษาอังกฤษแบบบริติช). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 6, 2023. สืบค้นเมื่อ June 11, 2023.
  64. Lee, Jian (June 14, 2022). "aespa adds additional date to its showcase event in Los Angeles". koreajoongangdaily.joins.com (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 30, 2023. สืบค้นเมื่อ June 11, 2023.
  65. "Exclusive Clip: Aespa Talks Coachella Debut For Apple Music "Up Next" Film". Nylon (ภาษาอังกฤษ). June 2022. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 2, 2022. สืบค้นเมื่อ April 9, 2023.
  66. Lee, Jian (July 6, 2022). "Aespa calls for sustainable development to be taken to 'Next Level' at United Nations forum". Korea JoongAng Daily. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 11, 2022. สืบค้นเมื่อ January 28, 2023.
  67. "'Good Morning America' 2022 Summer Concert Series lineup: Demi Lovato, Megan Thee Stallion and more". Good Morning America (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 4, 2023. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  68. "The 20th Anniversary Croc Party is On". www.crocs.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 1, 2023. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  69. Zwieglinska, Zofia (June 5, 2023). "Crocs SVP, CMO Heidi Cooley: 2023 Top Marketers". Glossy (ภาษาอังกฤษ). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 6, 2023. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  70. Seon, Mi-kyung (December 10, 2022). "레드벨벳X에스파 뭉쳤다..SM 겨울 앨범 타이틀곡 14일 선공개" [Red Velvet X aespa united.. SM winter album title song pre-release on the 14th] (ภาษาเกาหลี). Osen. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 10, 2022. สืบค้นเมื่อ December 10, 2022 – โดยทาง Naver.
  71. "에스파 첫 단독 리얼리티…예능 병아리 출동 ('에스파의 싱크로드')". 조선일보 (ภาษาเกาหลี). December 27, 2022. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 28, 2023. สืบค้นเมื่อ June 28, 2023.
  72. Lee, Min-ji (January 20, 2023). "에스파, 2월 25~26일 데뷔 첫 단독 콘서트 개최 [공식]" [Aespa will hold first solo concert since debut on February 25~26 [official]]. Newsen (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 25, 2023. สืบค้นเมื่อ May 19, 2023.
  73. Singh, Surej (March 8, 2023). "Kendrick Lamar, Foo Fighters, Lana Del Rey to headline Outside Lands". NME (ภาษาอังกฤษแบบบริติช). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 9, 2023. สืบค้นเมื่อ April 9, 2023.
  74. "에스파, 日 투어 성황리에 마무리…8월 도쿄돔 입성" [Aespa concludes concert tour with great success... To perform at Tokyo Dome in August]. 언론사 뷰. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 13, 2023. สืบค้นเมื่อ May 13, 2023.
  75. "aespa to hold two solo performances at Tokyo Dome in August". koreajoongangdaily.joins.com (ภาษาอังกฤษ). April 2, 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 13, 2023. สืบค้นเมื่อ May 13, 2023.
  76. 기자, 안태현. "에스파, 데뷔 첫 日 투어 성료…뜨거운 열도 인기 입증". n.news.naver.com (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 13, 2023. สืบค้นเมื่อ May 13, 2023.
  77. "에스파, 애플 오리지널 영화 '테트리스' OST 참여..글로벌 대세 행보". n.news.naver.com (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 29, 2023. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  78. "CIRCLE CHART - 써클차트". Circle Chart (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 18, 2023. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  79. Yong-Yun, Cho (May 22, 2023). "aespa's 'My World' becomes double million-seller 2 weeks after release". KoreaJoongAngDaily (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 8, 2023. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  80. "CIRCLE CHART - 써클차트". circlechart.kr (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 9, 2023. สืบค้นเมื่อ August 9, 2023.
  81. Caulfield, Keith (July 10, 2023). "Lil Uzi Vert Scores Third No. 1 Album on Billboard 200 With 'Pink Tape'". Billboard (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 24, 2023. สืบค้นเมื่อ August 8, 2023.
  82. Ziwei, Puah (May 11, 2023). "aespa announce Jakarta stop of 'SYNK: Hyper Line' tour". NME (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 13, 2023. สืบค้นเมื่อ May 13, 2023.
  83. Ziwei, Puah (May 19, 2023). "aespa announce Europe, US legs of 2023 'SYNK: Hyper Line' world tour". NME (ภาษาอังกฤษแบบบริติช). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 19, 2023. สืบค้นเมื่อ May 20, 2023.
  84. "Chopard's Caroline Scheufele Presented Her First Couture Collection in Glittering Style at Cannes". Vogue (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). May 25, 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 3, 2023. สืบค้นเมื่อ August 9, 2023.
  85. Anderson, Daniel (May 1, 2023). "Aespa to be first K-pop group to attend Cannes Film Festival". NextShark (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 13, 2023. สืบค้นเมื่อ May 13, 2023.
  86. Batchelor, Renée (August 8, 2023). "Ice Queens: Chopard Ambassadors aespa Open Up About Cannes And Their Favourite Jewels". Harper's Bazaar Singapore (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 8, 2023. สืบค้นเมื่อ August 8, 2023.
  87. "aespa's WINTER Threw Out The First Pitch At A New York Yankees Game". UPROXX (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). June 9, 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 10, 2023. สืบค้นเมื่อ June 10, 2023.
  88. 지은, 백 (June 7, 2023). "[종합] 에스파 지젤, 美 공연→시구 전면취소 "건강상 문제"". 스포츠조선 (ภาษาคานูรี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 9, 2023. สืบค้นเมื่อ August 9, 2023.
  89. Vozick-Levinson, Simon; Lopez, Julyssa; Gee, Andre; Paul, Larisha (June 12, 2023). "Lizzo Gets Political, Aespa Puts on a Spectacle, King Kendrick Reigns: The 20 Best Things We Saw at Governors Ball 2023". Rolling Stone (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 9, 2023. สืบค้นเมื่อ August 9, 2023.
  90. Bowenbank, Starr (June 11, 2023). "Aespa Makes History With First-Ever Governors Ball Performance: Best Moments". Billboard (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 9, 2023. สืบค้นเมื่อ August 9, 2023.
  91. 91.0 91.1 지, 민경. "에스파, 'Better Things' 시트콤 첫 공개..능청 연기+찐친 케미". entertain.naver.com (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 9, 2023. สืบค้นเมื่อ August 9, 2023.
  92. 경, 선미. "에스파, 13일 美 LA 콘서트서 'Better Things' 무대 최초 공개". n.news.naver.com (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 9, 2023. สืบค้นเมื่อ August 9, 2023.
  93. Yoon, Sang-geun (August 23, 2023). "에스파, 포켓몬스터 OST 부른다..오프닝 테마곡 'We Go'[공식]" [Aespa sings the Pokémon OST..Opening theme song 'We Go' [Official]] (ภาษาเกาหลี). MT Star News. สืบค้นเมื่อ October 14, 2023 – โดยทาง Naver.
  94. Cho, Sung-woon (October 7, 2023). "에스파, 첫 日 디지털 싱글 'Zoom Zoom' 공개" [Aespa releases first Japanese digital single 'Zoom Zoom'] (ภาษาเกาหลี). Sports Donga. สืบค้นเมื่อ October 14, 2023 – โดยทาง Naver.
  95. Park, Soo-in (October 11, 2023). "에스파 11월10일 'Drama'로 컴백, 신드롬 또 일으키나" [Espa's comeback with 'Drama' on November 10th, will it cause another syndrome?] (ภาษาเกาหลี). Herald Pop. สืบค้นเมื่อ October 14, 2023 – โดยทาง Naver.
  96. Park, So-young (November 11, 2023). "에스파 윈터, (여자)아이들 소연x아이브 리즈와 유닛 결성..단언컨대 역대급" [Aespa's Winter, (G)I-DLE's Soyeon and Ive's Liz forms unit...In short, the best ever] (ภาษาเกาหลี). OSEN. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 13, 2023. สืบค้นเมื่อ November 13, 2023 – โดยทาง Naver.
  97. Seo, Jeong-min (January 9, 2024). "에스파, 서태지와 아이들 '시대유감' 리메이크" [Aespa to remake Seo Taiji and Boys' 'Regrettable Times']. The Hankyoreh (ภาษาเกาหลี). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 12, 2024. สืบค้นเมื่อ January 12, 2024.
  98. Ji, Min-kyung (February 19, 2024). "에스파, 두 번째 월드 투어 개최 확정..6월 서울 이어 13개 지역 방문" [Aespa confirms second world tour, visiting 13 regions following Seoul in June] (ภาษาเกาหลี). Osen. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 1, 2024. สืบค้นเมื่อ April 1, 2024 – โดยทาง Naver.
  99. Cho, Yong-jun (April 22, 2024). "aespa to release first full-length album 'Armageddon' in May" (ภาษาอังกฤษ). Korea JoongAng Daily. สืบค้นเมื่อ April 22, 2024.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (ลิงก์)
  100. Kim, Soo-young (October 28, 2020). 'SM 신인' 에스파 두 번째 멤버 카리나…"연습생 유지민?" 시끌 ['SM Rookie' Aespa's second member Karina... "A trainee Yujimin?" Noisy]. Hankyung (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 1, 2021. สืบค้นเมื่อ November 18, 2020.
  101. 101.0 101.1 101.2 101.3 [인터뷰] aespa, 지금 'Black Mamba'로 입덕하면 데뷔팬! : 네이버 포스트 [[Interview] aespa, if you become a fan of 'Black Mamba', debut fan!]. Naver Post (ภาษาเกาหลี). SMTOWN. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 26, 2020. สืบค้นเมื่อ December 26, 2020.
  102. “대박이네요, SM 신인 걸그룹 에스파 리더는 '이 멤버'였네요” ["It's a jackpot, SM rookie girl group aespa leader was 'this member' "]. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 26, 2020. สืบค้นเมื่อ December 26, 2020 – โดยทาง Wikitree.
  103. Chu, Seung-Hyun (October 30, 2020). SM 신인 걸그룹 에스파 지젤 공개, 20세 일본인 래퍼 [SM new girl group Aespa Giselle unveiled, 20-year-old Japanese rapper]. Seoul Economic Daily. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 17, 2020. สืบค้นเมื่อ November 17, 2020.
  104. Kim Soo-young (February 5, 2021). "에스파, 퍼포먼스만? 노래도 잘하네 ... 보컬 매력 극대화 'Forever' [신곡in가요]" [Aespa, performance only? You sing well ... Maximizing vocal charm 'Forever' [New song in song]] (ภาษาเกาหลี). Hankyung. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 5, 2021. สืบค้นเมื่อ February 6, 2021 – โดยทาง Naver.
  105. Chu, Seung-Hyun (October 27, 2020). 'SM 신인' 에스파 첫 번째 멤버 윈터 공개…보컬·댄스 실력 겸비한 19세 ['SM Rookie' Aespa's first member Winter released... 19 years old with vocal and dance skills]. Seoul Economic Daily. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 17, 2020. สืบค้นเมื่อ November 17, 2020.
  106. Chu, Seung-Hyun (November 9, 2020). SM 신예 에스파 닝닝 아바타 공개…매력적인 보컬 눈길 [SM's newest Espaning Ning avatar released... Attractive vocal gaze]. Seoul Economic Daily. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 17, 2020. สืบค้นเมื่อ November 17, 2020.
  107. Kim, Soo-young (November 25, 2022). "에스파 리얼리티가 온다...'싱크로드' 12월 14일 첫 공개" [Aespa reality is coming...'Synk Road' premiered on December 14th] (ภาษาเกาหลี). Korea Economic Daily. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 25, 2022. สืบค้นเมื่อ November 25, 2022 – โดยทาง Naver.
  108. Jo, Sang-eun (November 20, 2023). 에스파가 완성하는 'Drama', 21일부터 세 편 순차 공개 예고 ['Drama' to be Completed by Aespa, Three Episodes Announced to be Released Sequentially Starting from the 21st]. Single List (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 26, 2023. สืบค้นเมื่อ November 26, 2023.
  109. Jang, Woo-young (June 10, 2024). 에스파, 촌캉스→여고 체험기..로망 실현 '에스파티' 공개 [Aespa, village vacation → girls' high school experience..Romance realization 'aesparty' unveiled] (ภาษาเกาหลี). Osen. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 22, 2024. สืบค้นเมื่อ June 22, 2024 – โดยทาง Naver.
  110. "aespa 'Black Mamba' MV". Bright Young Things. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 1, 2021. สืบค้นเมื่อ July 1, 2021.
  111. "Works – Sunnyvisual". Sunnyvisual. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 9, 2021. สืบค้นเมื่อ August 30, 2021.
  112. Next Level - aespa. Jinhyuk Lee. May 25, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ May 25, 2021 – โดยทาง Vimeo.
  113. aespa 에스파 'Next Level (Habstrakt Remix)' MV (Music video). SM Entertainment. September 14, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 5, 2021. สืบค้นเมื่อ September 26, 2021 – โดยทาง YouTube.
  114. SM Entertainment (2021). Savage (photobook). Aespa. South Korea: SM Entertainment; Dreamus. Credits.
  115. SM Entertainment (2021). 2021 Winter SM Town: SMCU Express (photobook). SM Town. South Korea: SM Entertainment; Dreamus. Credits.
  116. @segajivideo (June 24, 2022). "aespa - 'Life's Too Short' MV". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 18, 2023. สืบค้นเมื่อ December 10, 2022 – โดยทาง อินสตาแกรม.
  117. aespa "Girls" / music video (Music video). Oui Kim. July 8, 2022. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 9, 2022. สืบค้นเมื่อ July 9, 2022 – โดยทาง Vimeo.
  118. aespa 에스파 'Girls (Brllnt Remix)' MV (Music video). SM Entertainment. October 21, 2022. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 21, 2022. สืบค้นเมื่อ October 21, 2022 – โดยทาง YouTube.
  119. Red Velvet X aespa 'Beautiful Christmas' MV (Music video). SM Entertainment. December 14, 2022. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 14, 2022. สืบค้นเมื่อ December 25, 2023 – โดยทาง YouTube.
  120. "Aespa – Welcome to My World (feat. Naevis)". BangJaeYeob Film. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 11, 2023. สืบค้นเมื่อ June 22, 2023.
  121. @j.oooooo (May 8, 2023). "aespa 에스파 'Spicy' MV". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 9, 2023. สืบค้นเมื่อ May 8, 2023 – โดยทาง อินสตาแกรม.
  122. "aespa 에스파 'Better Things' MV". August 18, 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 23, 2023. สืบค้นเมื่อ August 23, 2023.
  123. aespa 에스파 'Spicy (Nitepunk Remix)' MV (Music video). SM Entertainment. September 15, 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 6, 2023. สืบค้นเมื่อ September 15, 2023 – โดยทาง YouTube.
  124. aespa 에스파 'Better Things' MV (æ-aespa Ver.) (Music video). SM Entertainment. October 6, 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 6, 2023. สืบค้นเมื่อ October 6, 2023 – โดยทาง YouTube.
  125. @samsonii (November 10, 2023). "aespa - 'Drama' M/V". Instagram. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 20, 2023. สืบค้นเมื่อ November 20, 2023.
  126. @hattrick_kr (May 18, 2024). "aespa 에스파 '시대유감(時代遺憾)' 2024". Vimeo. สืบค้นเมื่อ January 31, 2024.
  127. aespa X Fraggle Rock "Get Goin'" MV (Apple TV+) (Music video). SM Entertainment. March 29, 2024. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 29, 2024. สืบค้นเมื่อ April 1, 2024 – โดยทาง YouTube.
  128. @hattrick_kr (May 18, 2024). "aespa - SUPERNOVA". Instagram. สืบค้นเมื่อ May 16, 2024.
  129. aespa 에스파 'Armageddon' MV (Music video). SM Entertainment. May 27, 2024. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 27, 2024. สืบค้นเมื่อ May 27, 2024 – โดยทาง YouTube.
  130. "aespa 에스파 'Live My Life' MV". June 19, 2024. สืบค้นเมื่อ June 19, 2024.
  131. @lafic (July 2, 2024). "film for aespa directed by me".
  132. "[TRAILER] aespa[에스파] "MY KARINA"". 88 Gymnastic Heroes (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 6, 2023. สืบค้นเมื่อ August 6, 2023.
  133. aespa_HIGHLIGHT. Garnet Pictures. January 7, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ February 7, 2021 – โดยทาง Vimeo.
  134. SM aespa_WINTER. Garnet Pictures. January 7, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ February 7, 2021 – โดยทาง Vimeo.
  135. SM aespa_GISELLE. Garnet Pictures. January 7, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ February 7, 2021 – โดยทาง Vimeo.
  136. SM aespa_NINGNING. Garnet Pictures. November 11, 2020. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ February 7, 2021 – โดยทาง Vimeo.
  137. SM aespa_KARINA. Garnet Pictures. November 11, 2020. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ February 7, 2021 – โดยทาง Vimeo.
  138. [SM AESPA Debut Live Stage]. Adult Kim. January 11, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ February 7, 2021 – โดยทาง Vimeo.
  139. aespa 에스파 'Forever (약속)' The Performance Stage (Cozy Winter Cabin Ver.). SM Entertainment. February 6, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 10, 2021. สืบค้นเมื่อ February 7, 2021 – โดยทาง YouTube.
  140. aespa 에스파 'Forever (약속)' The Performance Stage (Glitter Snowball Ver.). SM Entertainment. February 8, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 10, 2021. สืบค้นเมื่อ February 8, 2021 – โดยทาง YouTube.
  141. aespa 에스파 'Forever (약속)' The Performance Stage (Romantic Street Ver.). SM Entertainment. February 10, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 13, 2021. สืบค้นเมื่อ February 10, 2021 – โดยทาง YouTube.
  142. "aespa 에스파 'ep1. Black Mamba' - SM Culture Universe". 37thDEGREE. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 30, 2021. สืบค้นเมื่อ August 30, 2021.
  143. aespa 에스파 'Next Level' The Performance Stage #1. SM Entertainment. May 20, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 20, 2021. สืบค้นเมื่อ May 20, 2021 – โดยทาง YouTube.
  144. aespa 에스파 'Next Level' The Performance Stage #2. SM Entertainment. May 25, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 25, 2021. สืบค้นเมื่อ May 25, 2021 – โดยทาง YouTube.
  145. aespa 에스파 'Next Level' The Performance Stage #3. SM Entertainment. May 27, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 27, 2021. สืบค้นเมื่อ May 27, 2021 – โดยทาง YouTube.
  146. aespa 에스파 'Savage' The Performance Stage #1. SM Entertainment. October 11, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 21, 2023. สืบค้นเมื่อ January 10, 2023 – โดยทาง YouTube.
  147. aespa 에스파 'Savage' The Performance Stage #2. SM Entertainment. October 17, 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 3, 2023. สืบค้นเมื่อ January 10, 2023 – โดยทาง YouTube.
  148. "aespa 에스파 'ep2. Next Level' - SM Culture Universe". 37thDEGREE. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 13, 2022. สืบค้นเมื่อ July 13, 2022.
  149. "AESPA_GIRLS [Performance Stage #1]". SWISHER. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 6, 2023. สืบค้นเมื่อ August 6, 2023.
  150. "AESPA_GIRLS [Performance Stage #2]". SWISHER. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 6, 2023. สืบค้นเมื่อ August 6, 2023.
  151. aespa 에스파 'ep.3 Girls (Don't you know I'm a Savage?)' - SM Culture Universe. SM Entertainment. February 23, 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 28, 2023. สืบค้นเมื่อ February 28, 2023 – โดยทาง YouTube.
  152. "Entertainment – aespa 'MY WORLD' INTRO". HAESUMOK. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 6, 2023. สืบค้นเมื่อ August 6, 2023.
  153. aespa 에스파 'I'm Unhappy' Track Video (ภาษาเกาหลี). SM Entertainment. May 2, 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 13, 2023. สืบค้นเมื่อ May 13, 2023 – โดยทาง YouTube.
  154. aespa 에스파 'Salty & Sweet' Track Video (ภาษาเกาหลี). SM Entertainment. May 3, 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 4, 2023. สืบค้นเมื่อ May 4, 2023 – โดยทาง YouTube.
  155. @jinooyamakes (May 4, 2023). "aespa 에스파 'Thirsty' Track Video". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 22, 2023. สืบค้นเมื่อ June 22, 2023 – โดยทาง อินสตาแกรม.
  156. Lee, Tae-soo (June 28, 2022). "에스파 미국 LA 쇼케이스서 현지 팬 1만명 환호" [10,000 local fans cheered at Aespa's LA showcase]. Yonhap News Agency (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 28, 2022. สืบค้นเมื่อ June 28, 2022 – โดยทาง Naver.
  157. Hicap, Jonathan (June 7, 2022). "Aespa to hold showcase in LA". Manila Bulletin. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 4, 2022. สืบค้นเมื่อ July 4, 2022.
  158. Yang, Halley (August 8, 2022). "aespa's first Japan showcase saw 40,000 audience members". Korea JoongAng Daily (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 8, 2022. สืบค้นเมื่อ August 8, 2022 – โดยทาง Naver.
  159. Hwang Ji-young (January 1, 2021). "SM타운 라이브, 오늘(1일) 전 세계 무료 중계" [SM Town Live, free broadcast worldwide today (1 day)] (ภาษาเกาหลี). Ilgan Sports. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 1, 2021. สืบค้นเมื่อ January 1, 2021 – โดยทาง Naver.
  160. Hye-jin, Jo (December 23, 2021). "보아→에스파, 'SMTOWN LIVE' 1월 1일 전 세계 무료 중계" [BoA → Aespa, 'SMTOWN LIVE' broadcast free worldwide on January 1]. Naver (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 27, 2021. สืบค้นเมื่อ December 28, 2021.
  161. Lee, Jae-eun (July 12, 2022). "SMTOWN LIVE, 소녀시대→NCT·에스파 출연" [SMTOWN LIVE, Girls' Generation → NCT·Aespa Appearance]. Naver (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 8, 2022. สืบค้นเมื่อ July 15, 2022.
  162. Kim, Jae-won (November 30, 2022). "'SMCU 팰리스' 프로젝트 서막 연다" ['SMTOWN Palace' project raise the curtain]. Naver (ภาษาเกาหลี). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 22, 2022. สืบค้นเมื่อ December 22, 2022.
  163. Bote, Joshua (August 12, 2023). "Aespa makes history at Outside Lands". SFGate. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 6, 2023. สืบค้นเมื่อ October 9, 2023.

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้


อ้างอิงผิดพลาด: มีป้ายระบุ <ref> สำหรับกลุ่มชื่อ "lower-alpha" แต่ไม่พบป้ายระบุ <references group="lower-alpha"/> ที่สอดคล้องกัน