เส้นแบ่ง (มุทราศาสตร์)

คำปลุกขวัญ ประคองข้าง ประคองข้าง เครื่องยอด แพรประดับ พู่ประดับ หมวกเกราะ จุลมงกุฎ พื้นตรา / ผิวตรา เรขลักษณ์ แบ่ง / เส้นแบ่ง เครื่องหมาย โล่ อิสริยาภรณ์ ฐานรอง คำขวัญ/คติพจน์ องค์ประกอบของตราอาร์ม (ดูรายละเอียดในนิยามของตรา)

เส้นแบ่ง (อังกฤษ: Line) ในมุทราศาสตร์ “เส้นแบ่ง” เป็นองค์ประกอบหนึ่งที่ใช้ในการแบ่งโล่ (division of the field) และการสร้างลายตรา (variations of the field) และ เครื่องหมาย (charges) ที่ใช้ในมุทราศาสตร์ ที่ตามปกติจะเป็นเส้นตรง แต่อาจจะมีหลายรูปหลายแบบ (การกำหนดชนิดของ “เส้นแบ่ง” บางครั้งต้องเป็นไปอย่างระมัดระวังระหว่างเส้นแบ่งตามธรรมเนียมที่ใช้กันมาและเส้นแบ่งที่แปลกออกไป[1] เก็บถาวร 2008-10-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน และการแยกระหว่าง “เส้นแบ่ง” และ “เครื่องหมาย” เช่นในนิยาม “a mount [or triple mount] in base” (“เนิน [หรือเนินสามเนิน] ตอนล่าง”) หรือโดยเฉพาะในมุทราศาสตร์เยอรมันที่ใช้หยักเชิงเทินจากกำแพงเมืองในการเป็น “เส้นแบ่ง” หรือ “เครื่องหมาย”)

ในสกอตแลนด์การใช้เส้นแบ่งมักจะใช้ในการแต่งเติมขอบโล่ (หรือเรขลักษณ์อื่นๆ) เพื่อให้ทำให้ตราเป็นเอกลักษณ์ (cadency) จากตราของประมุขเจ้าของตราอาร์มหลัก

เส้นแบ่งกลุ่มต่างๆ

ลักษณะ	ลักษณะ	ตัวอย่าง	Blazon / นิยาม และ คำอธิบาย
Indented	Dancetty		หยักจั่ว และ หยักแหลม (Indented และ dancetty) มีลักษณะเป็นเส้นซิกแซกเหมือนหยักสามเหลี่ยม ที่ยอดแหลมเรียงตรงกัน ส่วนหยักแหลมมีจำนวนน้อยกว่าหยักจั่ว เช่นในตราของ Ergué Gabéric (ซ้าย)
Wavy	Nebuly		หยักคลื่น และ หยักปูด (Wavy และ nebuly) มีลักษณะโค้งเหมือนคลื่นที่มักจะใช้เป็นสัญลักษณ์ของน้ำ แม่น้ำ หรือทะเล ส่วนหยักปูดคล้ายคลื่นและส่วนโค้งบานออกไปมากกว่า ที่มักจะใช้เป็นสัญลักษณ์ของเมฆ ในการสร้างตราอาร์มสมัยแรงเส้นแบ่งสองเส้นนี้มิได้แยกจากกัน ตัวอย่างของตราที่มีหยักปูดก็ได้แก่ตราของฮาสแบร์เก็นในเยอรมนี
Engrailed	Invected		หยักโค้งนูน และ หยักโค้งเว้า (Engrailed และ invected) หยักโค้งนูนมีลักษณะเป็นโค้งครึ่งวงกลมเรียงต่อกัน หยักโค้งเว้ามีลักษณะเป็นเว้าครึ่งวงกลมเรียงต่อกัน เช่นในตราของดยุคแห่งเบร์รี (ซ้าย) ที่นิยามว่ามี ขอบโล่หยักโค้งนูนสีแดง
Embattled	Raguly		หยักเชิงเทิน และ หยักเชิงเทินแปรรูป (Embattled) มีลักษณะเหมือนหยักบนเชิงเทินบนกำแพงเมืองหรือกำแพงปราสาทที่มีด้วยกันหลายแบบเช่นหยักเชิงเทินทแยงซ้ายของ Mézières-en-Gâtinais ในฝรั่งเศส
Enarched	Party per chevron		หยักเดี่ยว (Embowed) มีลักษณะหยักหรือโค้งเดียวบนโล่ เช่นในตราอาร์มของมาร์ค ฟิลลิปส์

ตัวอย่างแสดงเส้นแบ่งชนิดต่างๆ

แต่ละเส้นแบ่งตามตัวอย่างข้างล่างก็จะนิยามว่า “Per fess _______ argent and gules” (“แบ่งขวาง _______ สีเงินและสีแดง” (นิยามสีท่อนบนก่อนท่อนล่าง))

• 
  “engrailed”
  “หยักโค้งเว้า”
• 
  “invected”
  “หยักโค้งนูน”
• 
  “embattled”
  “หยักเชิงเทิน”
• 
  “wavy”
  “หยักคลื่น”
• 
  “nebuly”
  “หยักปูด”
• 
  “fir-tree topped”
  “หยักต้นสน”
• 
  “fir-twigged”
  “หยักกิ่งสน”
• 
  “indented”
  “หยักจั่ว”
• 
  “dancetty”
  “หยักแหลม”
• 
  “indented”
  “หยักแหลมลึก”
• 
  “enarched”
  “แบ่งโค้ง”
• 
  “per chevron”
  “แบ่งจั่ว”
• 
  “trefly-counter-trefly”
  “หยักจิกดอกจิก”
• 
  “??”
  “หยักกางเขน”
• 
  “potenty”
  “หยักตาปู”
• 
• 
  “??”
  “หยักข้าวหลามตัด”
• 
  “??”
  “หยักโพดำ”
• 
• 
  “indented pommetty”
  “หยักแหลมยอดปุ่ม”
• 
  “??”
  “หยักเปลว”
• 
  “embattled grady”
  “หยักเชิงเทินหลั่น”
• 
  “rayonny”
  “หยักเปลวเล็ก”
• 
  “dovetailed”
  “หยักหางนกพิราบ”
• 
  “bevilled”
  “หยักขยักแหลม”
• 
  “??”
  “หยักเชิงเทินงอ”
• 
  “raguly”
  “หยักเชิงเทินเอียงซ้าย”
• 
  “nebuly”
  “หยักหัวใจ”
• 
  “??”
  “หยักเปลวสลับแหลม”
• 
  “urdy”
  “หยักเชิงเทินยอดแหลม”
• 
  “??”
  “หยักขยักแหลมบันได”

อ้างอิง

• Fox-Davies, Arthur Charles (1986, first published 1904). The Art of Heraldry: An Encyclopedia of Armory London: Bloomsbury Books.
• Fox-Davies, Arthur Charles (1909). A Complete Guide to Heraldry. New York: Dodge Pub. Co. ISBN 0517266431. LCCN 09-0

ดูเพิ่ม

• ตราอาร์ม
• นิยามของตรา
• มุทราศาสตร์
• เรขลักษณ์ในมุทราศาสตร์
• เครื่องอิสริยาภรณ์
• สัญลักษณ์