เตหะราน
เตหะราน (/tɛəˈræn, -ˈrɑːn, ˌteɪ-/; เปอร์เซีย: تهران Tehrān [tehˈɾɒːn] ( ฟังเสียง)) เป็นนครในจังหวัดเตหะราน และเมืองหลวงของประเทศอิหร่าน มีประชากรราว 8.7 ล้านคนในเขตนครเตหะราน และราว 15 ล้านคนหากรวมเตหะรานและปริมณฑล ถือเป็นเมืองที่มีประชากรมากที่สุดของประเทศอิหร่านและของเอเชียตะวันตก เตหะรานและปริมณฑลถือเป็นเขตมหานครที่มีประชากรมากที่สุดอันดับสอง ในตะวันออกกลาง รองจากไคโร ประเทศอียิปต์ และเป็นอันดับที่ 24 ของโลก
เตหะราน تهران | |
---|---|
تهران بزرگ | |
ตามเข็มจากบน: หอคอยออซอดี; ซิตีเทียเตอร์; สวนแห่งชาติ; สะพานแตเบียต; ทะเลสาบชีตกอร์; วังโกเลสแตน; สอนเฟร์โดวส์; ทิวนคร | |
พิกัด: 35°41′21″N 51°23′20″E / 35.68917°N 51.38889°E | |
ประเทศ | อิหร่าน |
จังหวัด | จังหวัดเตหะราน |
เทศมณฑล | เตหะราน เรย์ เชมีรอนอต |
อำเภอ | กลาง |
การปกครอง | |
• นายกเทศมนตรี | แอลีเรซอ ซอคอนี |
• ประธานสภานคร | เมฮ์ดี แชมรอน |
พื้นที่[1] | |
• เขตเมือง | 615 ตร.กม. (237 ตร.ไมล์) |
• รวมปริมณฑล | 2,235 ตร.กม. (863 ตร.ไมล์) |
ความสูง[2] | 900 ถึง 1,830 เมตร (2,952 ถึง 6,003 ฟุต) |
ประชากร | |
• ความหนาแน่น | 11,800 คน/ตร.กม. (31,000 คน/ตร.ไมล์) |
• เขตเมือง | 12,893,706[3] คน |
• รวมปริมณฑล | 16,000,378[4] คน |
• อันดับประชากรในประเทศอิหร่าน | อันดับที่ 1 |
เขตเวลา | UTC+03:30 (เวลามาตรฐานอิหร่าน) |
• ฤดูร้อน (เวลาออมแสง) | UTC+04:30 (เวลาออมแสงอิหร่าน) |
รหัสพื้นที่ | (+98) 021 |
ภูมิอากาศ | BSk |
เว็บไซต์ | www.tehran.ir |
เตหะรานถูกเลือกให้เป็นเมืองหลวงของอิหร่านครั้งแรกโดยออฆอ โมฮัมมัด ข่าน แคแจร์ แห่งราชวงศ์แคแจร์ ในปี 1786 อันเป็นผลจากที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ของอิหร่านที่ใกล้กับคอเคซัสซึ่งในเวลานั้นถูกตัดขาดจากอิหร่านด้วยสงครามกับรัสเซีย เมืองหลวงของอิหร่านมีการเปลี่ยนไปหลายครั้ง และเตหะรานเป็นเมืองหลวงที่ 32 ของเปอร์เซีย ในทศวรรษ 1920 ได้เริ่มมีการทุบทำลายและก่อสร้างเมืองขึ้นใหม่ขนานใหญ่ เตหะรานกลายมาเป็นจุดหมายปลายทางของการอพยพประชากรขนาดใหญ่จากพื้นที่อื่น ๆ ของอิหร่าน นับตั้งแต่ศตวรรษที่ 20 เป็นต้นมา[6]
สถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์มากมายในเตหะราน เช่น วังโกเลสตาน, วังซอแดแบด และ วังเนียแวแรน จุดหมายตาสำคัญของเตหะรานที่สร้างในยุคหลัง ๆ เช่น หอคอยออซอดีที่สร้างขึ้นโดยชาฮ์ในปี 1971 ในโอกาสครบรอบ 2,500 ปีของจักรวรรดิเปอร์เซีย, หอคอยมีลอด ซึ่งเป็นหอคอยที่สูงที่สุดในโลกอันดับที่หก สร้างเสร็จในปี 2007 และ สะพานแตเบียต ซึ่งสร้างเสร็จในปี 2014[7]
ที่มาของชื่อ
แก้ชื่อเมืองเตะหรานนั้นประกอบมาจากคำสองคำ คำแรกคือ "Tah" อันมีความหมายถึง จุดจบ จุดต่ำสุด กับอีกคำหนึ่งนั้นก็คือ "Ran" อันมีความหมายว่า หุบเขา ชื่อของเตหะรานจึงมีความหมายว่า เมืองที่อยู่ปลายตีนเขา อันมาจากสภาพที่ตั้งของเมือง ที่ตั้งอยู่บริเวณตีนเขาของกลุ่มเทือกเขาแอลโบร์ซ
ประวัติศาสตร์
แก้เตหะรานเป็นเพียงแค่ชุมชนเล็ก ๆ ในเขตเมืองเรห์ ซึ่งมีการตั้งหลักถิ่นฐานมาตั้งแต่คราวจักรวรรดินูเบีย เดิมเมืองนี้ไม่ได้มีบทบาทสำคัญอะไรเท่าไหร่ และเป็นแค่เพียงเมืองเล็ก ๆที่อยู่ใต้เขตอิทธิพลของของเมืองเรห์ที่มีอำนาจมากและมีขนาดใหญ่ในตอนนั้น ด้วยความที่เมืองเรห์เป็นเมืองที่ใหญ่ และค่อนข้างจะเจริญรุ่งเรืองอยู่พอสมควร ทำให้เมืองเรห์เป็นจุดหมายปลายทางของชาวอาหรับในการเข้ามาค้าขาย หรือมาตั้งถิ่นฐานบนพื้นแผ่นดินชาวเปอร์เซีย
ความรุ่งเรืองของเมืองเรห์ทำให้เมืองเป็นเป้าถูกโจมตีหลายครั้ง จากหลายกลุ่มชาติพันธุ์ไม่ว่าจะเป็นพวกเซลจุก พวกเติร์ก และพวกควาราซเมียน เพื่อแย่งชิงดินแดน แต่ไม่มีครั้งไหนที่ทำให้เมืองพินาศได้เท่ากับการรุกรานของพวกมองโกลในศตวรรษที่ 13 การโจมตีของพวกมองโกลนำไปสู่การปล้นสะดม เผาทำลายเมือง และการสังหารหมู่ชาวเมือง ว่ากันว่าจำนวนประชากรนับกว่า 500,000 คนภายในเมืองเรห์ เหลือเพียงไม่กี่แสนคนในช่วงที่มองโกลรุกราน และเพราะความเสียหายที่เกิดขึ้นกับเมือง ทำให้ผู้คนที่เหลือรอดอยู่เลือกที่จะย้ายขึ้นเหนือไปอยู่ที่เตหะรานที่อยู่ใกล้เคียงกัน ทำให้ชุมชนเล็ก ๆของเตหะรานค่อย ๆขยายตัวขึ้นมา โดยในช่วงปี 1404 บันทึกของคณะทูตชาวกัสติยาที่นำโดย รอย กอนซาเลส เดอ คัลวาโย (Ruy González de Clavijo) ก็ได้เดินทางผ่านเมืองเตหะราน ซึ่งบันทึกว่าไว้ว่ามีบ้านเรือนปลูกขึ้นราว 3000 หลังคาเรือน
เมืองเตหะรานกลับมามีบทบาทสำคัญมากขึ้นสมัยราชวงศ์กอญัร เมื่อพระเจ้าชาห์อัคกาห์ โมฮัมหมัด (Agha Mohammad Qajar) ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์กอญัรได้ทรงย้ายเมืองหลวงขึ้นจากอิสฟาฮานขึ้นเหนือไปที่เตหะราน เมืองเล็ก ๆ แห่งหนึ่งทางตอนเหนือ ด้วยเหตุผลทางด้านความมั่นคงเพื่อหนีห่างจากกลุ่มขุนนางที่ยังคงมั่นคงในราชวงศ์เก่า รวมทั้งกลุ่มขุนนางพื้นถิ่นเดิม ด้วยความที่เตหะรานนั้นเป็นเมืองเล็ก ๆ ที่ขาดแคลนสาธารณูปโภคต่าง ๆ จึงเป็นโอกาสดีที่ทางพระเจ้าชาห์อัคกาห์ โมฮัมหมัดจะได้ตั้งตัวขึ้นมา และลดการต่อต้านของทั้งขุนนางและประชาชน ที่สำคัญเมืองแห่งนี้ยังอยู่ใกล้กับบริเวณเทือกเขาคอเคซัสและพื้นที่อาร์เซไบจาน ซึ่งเป็นพื้นที่่ความขัดแย้งที่กำลังปะทุขึ้นมาระหว่างเปอร์เซีย-รัสเซีย ในอนาคตอันสั้น
การย้ายมาปักหลักที่เตหะราน ทำให้ราชวงศ์กอญัรต้องพัฒนาเมืองหลวงขึ้นมาใหม่ เพราะแต่เดิมเตหะรานนั้นไม่มีอะไรเลย โดยทางราชำสำนักใช้เวลาร่วมกว่า 50 ปี ในการเนรมิตเมืองใหม่ขึ้นมา กำแพงเมืองแปดเหลี่ยมถูกสร้างขึ้นรอบเมืองอย่างสมมาตร ย่านการค้าและชุมชนขยายตัวไปทั่วเมืองและกระจายขยายออกไป ในเวลานั้นประชากรในเมืองขยายตัวเพิ่มขึ้น จนมีเกือบ 80,000 ครัวเรือนอาศัยอยู่ในเขตเมืองเตหะราน
ภายใต้อำนาจราชวงศ์ปาห์ราวี
แก้หลังจากความวุ่นวายทางการเมืองหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองสู่การมีระบบสภาและการเลือกตั้ง สภาความมั่นคงแห่งอาณาจักรก็ได้มีการแต่งตั้งเรซา ชาห์ ขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์ใหม่แห่งราชวงศ์ปาห์ราวี การขึ้นมามีอำนาจของราชวงศ์ปาห์ราวีนอกจากจะรวมศูนย์อำนาจเข้าสู่ศูนย์กลางอีกครั้งแล้ว ยังสร้างความเปลี่ยนแปลงขนานใหญ่ให้กับเตหะรานที่เป็นเมืองหลวงอีกต่างหาก
ในช่วงทศวรรษ 1920-1930 พระเจ้าชาห์เรซา ปาห์ราวี ทรงเริ่มวางแผนเมกะโปรเจกต์ขนานใหญ่ในการปรับปรุงภูมิทัศน์ของเมืองใหม่ ทั้งการบูรณะอาคารสถานที่ราชการและวังต่าง ๆ ให้อยู่ในรูปลักษณ์ของศิลปกรรมแบบคลาสสิคเปอร์เซีย พื้นที่ภายในพระราชวังโกเลสถาน โรงละครแห่งชาติ หรือจัตุรัสกลางเมือง ทุกอย่างถูกเพิ่มศิลปกรรมแบบเปอร์เซียเข้าไป เช่นเดียวกับกลุ่มอาคารราชการสมัยใหม่ที่ถูกสร้างขึ้นมาใหม่ อย่างธนาคารกลาง สถานีตำรวจ หรือว่าค่ายทหารเอง ก็จะถูกสร้างขึ้นมาด้วยศิลปกรรมแบบคลาสสิกเปอร์เซีย ในขณะเดียวกันตามแผนการพัฒนาเมืองยังมีการตัดถนนขนาดใหญ่ขึ้นรอบเมือง เพื่อสร้างพื้นที่สาธารณะและลานอเนกประสงค์ให้ประชาชนใช้งาน และการตัดถนนนั้นได้ทำให้พื้นที่ของตลาดขนาดใหญ่ที่สุดในเมืองอย่าง แกรนด์ บาซซาร์ ต้องหายไปกว่าครึ่ง
การพัฒนาเมืองในครั้งนี้ พระเจ้าชาห์หวังให้เตหะรานมีความเจริญเทียบเท่ากับทางตะวันตก ที่เต็มไปด้วยจัตุรัสและพื้นที่โล่งให้คนมาเดินเล่น แต่ในขณะเดียวกันก็ยังคงรักษากลื่นอายของความเป็นเปอร์เซียเอาไว้
ระหว่างช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เตหะรานเป็นพื้นที่กลางในการพบปะคุยกันของผู้นำกลุ่มสัมพันธมิตร ได้แก่วินสตัน เชอร์ชิล นายกรัฐมนตรีสหราชอาณาจักร แฟลงคิน ดี.โรสต์เวลล์ ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา และโจเซฟ สตาลิน ผู้นำสูงสุดของสหภาพโซเวียต
-
จัตุรัส Tupkhane ในปี 1911
-
ท้องถนนใกล้ ๆ กับจัตุรัสทาลิลี่ ในปี 1930
-
อาคารในมหาวิทยาลัยเตหะรานในปี 1939
-
National ธนาคารกลางอิหร่าน
-
การประชุมเตหะราน การพบปะกันของสามผู้นำชาติสัมพันธมิตรในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2
-
อาคารรัฐสภาหลังเก่าในปี 1956
-
ถนนเฟอร์ดอซีในปี 1960
-
ถนน Keshavarz Boulevard ในปี 1970
-
ถนน Karimkhan Street ในปี 1977
ในช่วงทศวรรษที่ 1950-1960 เตหะรานเต็มไปด้วยโครงการสิ่งก่อสร้างจนาดใหญ่ที่แสดงถึงความทะเยอทะยานในการพัฒนาเมือง อย่างไรก็ตามเตหะรานก็เผชิญกับปัญหาไม่ต่างอะไรจากเมืองหลวงของประเทศกำลังพัฒนาทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นปัญหาประชาชนแออัดจากการเข้ามาของผู้คนในชนบทสู่เมืองหลวง ปัญหามลพิษทางอากาศจากพายุทราย ปัญหาเกี่ยวกับน้ำ ปัญหาเกี่ยวกับโครงสร้างพื้นฐาน นอกจากนี้ยังมีปัญหาทางเศรษฐกิจที่สร้างความเหลื่อมล้ำภายในเมืองที่มาจากภาคธุรกิจน้ำมันเป็นแกนหลักของประเทศ และปัญหาเหล่านั้นยิ่งตอกย้ำงมากในนโยบายการปฏิรูปที่ดินของพระเจ้าชาห์อีก
ภูมิอากาศ
แก้ข้อมูลภูมิอากาศของTehran | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
เดือน | ม.ค. | ก.พ. | มี.ค. | เม.ย. | พ.ค. | มิ.ย. | ก.ค. | ส.ค. | ก.ย. | ต.ค. | พ.ย. | ธ.ค. | ทั้งปี |
อุณหภูมิสูงสุดที่เคยบันทึก °C (°F) | 19.6 (67.3) |
23 (73) |
28 (82) |
32.4 (90.3) |
37 (99) |
41 (106) |
43 (109) |
42 (108) |
38 (100) |
33.4 (92.1) |
26 (79) |
21 (70) |
43 (109) |
อุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ย °C (°F) | 7.9 (46.2) |
10.4 (50.7) |
15.4 (59.7) |
22.1 (71.8) |
27.9 (82.2) |
33.9 (93) |
36.6 (97.9) |
35.6 (96.1) |
31.6 (88.9) |
24.4 (75.9) |
16.2 (61.2) |
10 (50) |
22.7 (72.9) |
อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ย °C (°F) | -1 (30) |
1 (34) |
5 (41) |
12 (54) |
16 (61) |
22 (72) |
26 (79) |
24 (75) |
21 (70) |
14 (57) |
7 (45) |
2 (36) |
12 (54) |
อุณหภูมิต่ำสุดที่เคยบันทึก °C (°F) | -15 (5) |
-13 (9) |
-8 (18) |
-4 (25) |
2.4 (36.3) |
5 (41) |
14 (57) |
13 (55) |
9 (48) |
2.8 (37) |
-7 (19) |
-13 (9) |
−15 (5) |
หยาดน้ำฟ้า มม (นิ้ว) | 34.6 (1.362) |
32.2 (1.268) |
40.8 (1.606) |
30.7 (1.209) |
15.4 (0.606) |
3 (0.12) |
2.3 (0.091) |
1.8 (0.071) |
1.1 (0.043) |
10.9 (0.429) |
26 (1.02) |
34 (1.34) |
232.8 (9.165) |
จำนวนชั่วโมงที่มีแดด | 166.6 | 172.7 | 210.9 | 267.0 | 287.8 | 348.2 | 366.4 | 351.4 | 327.4 | 278.6 | 147.4 | 141.2 | 3,065.6 |
แหล่งที่มา: [8] |
เมืองพี่น้อง
แก้ภาพปริทัศน์
แก้อ้างอิง
แก้- ↑ "City of Tehran Statisticalyearbook" (PDF). เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-04-13. สืบค้นเมื่อ 2021-04-13.
- ↑ Tehran, Environment & Geography เก็บถาวร 2015-11-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Tehran.ir.
- ↑ "Statistical Center of Iran > Home" (PDF). เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-04-13. สืบค้นเมื่อ 2021-04-13.
- ↑ "Major Agglomerations of the World - Population Statistics and Maps". citypopulation.de. 2018-09-13. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-09-13.
- ↑ Urban population: Data for Tehran County. ~97.5% of county population live in Tehran city
Metro population: Estimate on base of census data, includes central part of Tehran province and Karaj County and Fardis from Alborz province - ↑ "Tehran (Iran) : Introduction – Britannica Online Encyclopedia". Encyclopædia Britannica. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-03-30. สืบค้นเมื่อ 2012-05-21.
- ↑ "Tabiat Pedestrian Bridge / Diba Tensile Architecture". ArchDaily. November 17, 2014. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 23, 2015. สืบค้นเมื่อ October 12, 2015.
- ↑ TEHRAN MEHRABAD weather summary (1951). I.R OF IRAN METEOROLOGICAL ORGANIZATION (IRIMO)
- ↑ "Тверская 13" 4.12.04. el.mos.ru (in Russian)
- ↑ [1][ลิงก์เสีย]
- ↑ Goldkorn, Jeremy. "Tehran-Beijing direct flights?". Danwei.org. สืบค้นเมื่อ 2012-05-21.
- ↑ "Gulf Region". Dfa.gov.za. สืบค้นเมื่อ 2012-05-21.
- ↑ "Sister Cities of Manila". City Government of Manila. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-08-06. สืบค้นเมื่อ 2009-09-02.
- ↑ "Каталог организаций — Минский городской исполнительный комитет". Minsk.gov.by. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-05-25. สืบค้นเมื่อ 2010-09-25.
- ↑ "Tehran, Havana named sister cities". Payvand.com. 2006-11-22. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-04-11. สืบค้นเมื่อ 2011-03-15.
- ↑ "Special Features: Dubai's sister cities". Dubai City Guide. สืบค้นเมื่อ 2012-05-21.