เจ้าอุปราช (มหาพรหม)

ราชโอรสในเจ้าผู้ครองนครฝ่ายเหนือ

เจ้าอุปราช (หนานมหาพรหม ณ น่าน) เจ้าอุปราชนครเมืองน่าน มีพระนามเดิมว่า เจ้าหนานมหาพรหม ณ น่าน (พ.ศ. 2370 - พ.ศ. 2430) เป็นราชโอรสองค์โตในเจ้าอนันตวรฤทธิเดช เจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 62 ประสูติแต่แม่เจ้าสุนันทาอัครเทวี (ชายาที่ 1) ทรงเป็นพระเชษฐาร่วมเจ้ามารดาในพระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดช เจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 63

เจ้าอุปราชมหาพรหม
เจ้าอุปราชนครเมืองน่าน
เจ้าอุปราชแห่งนครเมืองน่าน
ดำรงตำแหน่งพ.ศ. 2399 - พ.ศ. 2430
ระยะเวลา31 ปี
ก่อนหน้าพระยาอุปราช (เจ้ามหาวงษ์)
ถัดไปเจ้าอุปราช (เจ้าสุริยะ ณ น่าน)
เกิดพ.ศ. 2370
ถึงอนิจกรรม17 มกราคม พ.ศ. 2430 (60 ปี)
ราชสกุลณ น่าน
ราชวงศ์ติ๋นมหาวงศ์
เจ้าบิดาเจ้าอนันตวรฤทธิเดช
เจ้ามารดาแม่เจ้าสุนันทาอัครเทวี

พระประวัติ แก้

เจ้าอุปราช (เจ้าหนานมหาพรหม ณ น่าน) เจ้าอุปราชนครเมืองน่าน มีพระนามเดิมว่า เจ้าหนานมหาพรหม ประสูติเมื่อปี พ.ศ. 2370 เป็นราชโอรสองค์ใหญ่ในเจ้าอนันตวรฤทธิเดชเจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 62 ประสูติแต่แม่เจ้าสุนันทาอรรคราชเทวี (พระชายาที่ 1) มีพระอนุชาและพระขนิษฐาร่วมเจ้ามารดา 6 องค์ มีรายพระนามตามลำดับดังนี้

  1. เจ้ามหาพรหม ภายหลังเป็น เจ้าอุปราชนครเมืองน่าน
  2. เจ้าสุริยะ ภายหลังเป็น พระเจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 63
  3. เจ้าสิทธิสาร ภายหลังเป็น เจ้าอุปราชนครเมืองน่าน
  4. เจ้าบุญรังสี ภายหลังเป็น เจ้าราชบุตรนครเมืองน่าน
  5. เจ้านางหมอกแก้ว ณ น่าน
  6. เจ้านางคำทิพ ณ น่าน

พิราลัย แก้

พิราลัย

 ณ วัน ๔ เดือน ๒ แรม ๑๓ ค่ำ ปีกุน นพศก ๑๒๔๙ (วันเสาร์ ที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2430) ศุภอักษรข้าพพระพุทธเจ้า เจ้าอนันตวรฤทธิเดช เจ้านครเมืองน่าน เจ้าสุริยวงษ เจ้านายบุตรหลานพระยาแสนท้าวนครเมืองน่าน ปฎิบัติมายัง พณฯ อรรคมหาเสนาธิบดินทร์ นรินทรามาตย์ ผู้ภักดีบำเรอพระบาท ได้ทราบ
 ขอได้นำขึ้นกราบบังคมทูลพระกรุณาแด่ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงทราบใต้ฝ่าลอองธุลีพระบาท ด้วย ณวัน ๗ เดือน ๑๒ แรม ๙ ค่ำ ปีกุน นพศก ๑๒๔๙ (วันเสาร์ ที่ 13 สิงหาคม พ.ศ. 2430) เวลาเช้า เจ้าอุปราชนครเมืองน่าน เกิดโรคประจุบัน เนื้อตัวเย็นกระด้าง พูดไม่ได้ รับประทานน้ำยาก็ไม่ได้วันหนึ่ง
 ครั้นถึงเวลาย่ำรุ่ง เจ้าอุปราชถึงแก่อนิจกรรม ข้าพระพุทธเจ้าได้พร้อมกับพระยาพิไชยชาญฤทธิ ข้าหลวง เจ้านายบุตรหลานท้าวพระยานครเมืองน่าน ได้เอาศพเจ้าอุปราชใส่หีบไว้ตามอย่างธรรมเนียมมาแต่ก่อนแล้ว กราบเรียนปฎิบัติมาได้ทราบ [1]

พระราชทานเพลิงศพ

 ณ วัน ๖ เดือน ๔ แรม ๖ ค่ำ (วันเสาร์ ที่ 3 มีนาคม พ.ศ. 2431) พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานหีบศิลาน่าเพลิงไปพระราชทานเพลิงศพ เจ้าอุปราชนครเมืองน่าน 1 สำรับ กับพระราชทานของไทยทาน ผ้าไตร 10 ไตร เงินเฟื้อง 640 เฟื้อง ผ้าขาว 10 พับ ร่ม 100 คัน รองเท้า 100 คู่ [2]

ราชตระกูล แก้

เพิ่มเติม แก้

ก่อนหน้า เจ้าอุปราช (มหาพรหม) ถัดไป
พระยาอุปราช (เจ้ามหาวงศ์) พระยาอุปราช เมืองน่าน   เจ้าอุปราช นครเมืองน่าน
(พ.ศ. 2399 - พ.ศ. 2431)
  เจ้าอุปราช (เจ้าสุริยะ)เจ้าอุปราช นครเมืองน่าน

อ้างอิง แก้

  1. ศุภอักษรเมืองน่าน (เจ้านครเมืองน่าน และพวกมีหนังสือขอให้นำความกราบบังคมทูลฯ ทรงทราบการถึงอนิจกรรมของเจ้าอุปราชนครเมืองน่าน) เล่มที่ ๕ ตอนที่ ๑๐ วันที่ ๐๙ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๓๑ หน้า ๘๐
  2. พระราชทานหีบศิลาน่าเพลิง เล่ม ๕ ตอนที่ ๕๒ หน้า ๔๕๘ วันที่ ๑๔ พฤษภาคม ๒๔๓๑