หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร

อำมาตย์โท[1][2] หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร (26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2430[3] - 3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2512) เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป ประสูติแต่หม่อมเอี่ยม ชยางกูร ณ อยุธยา และเป็นพระราชนัดดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร
หม่อมเจ้า ชั้น 4
ประสูติ26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2430
สิ้นชีพตักษัย3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2512 (82 ปี)
ชายาและหม่อมหม่อมเจ้าเฉลียววรรณมาลา ชยางกูร
หม่อมศิลา ชยางกูร ณ อยุธยา
พระบุตร9 คน
ราชสกุลชยางกูร
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป
พระมารดาหม่อมเอี่ยม ชยางกูร ณ อยุธยา
ธรรมเนียมพระยศของ
หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร
การทูลฝ่าพระบาท
การแทนตนกระหม่อม/หม่อมฉัน
การขานรับกระหม่อม/เพคะ

พระประวัติ แก้

หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร ประสูติเมื่อ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2430 ทรงได้รับทุนพระราชทานส่วนพระองค์จาก พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะทรงดำรงพระอิศริยยศสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมาร ไปศึกษาที่ประเทศอังกฤษ เมื่อกลับมาได้เป็นรับราชการเป็นวิศวกรสังกัดกรมทางหลวง

หลังเกิดการเปลี่ยนแปลงการปกครองในปี พ.ศ. 2475 หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ได้ทรงออกจากราชการมาเป็นครูสอนภาษาอังกฤษ[4] ต่อมาทรงถูกกล่าวหาว่ามีส่วนร่วมในเหตุการณ์กบฏบวรเดชในปี พ.ศ. 2476 และถูกจำคุกระยะหนึ่ง[5] เมื่อพ้นโทษแล้วท่านได้กลับเข้ารับราชการในกรมทางหลวงอีกครั้งจนเกษียณอายุราชการ โดยในช่วงประมาณ พ.ศ. 2480-2487 ท่านได้ดำรงตำแหน่งนายช่างกำกับแขวงการทางอำนาจเจริญ และรับผิดชอบในการสร้างทางหลวงแผ่นดินสายอุบลราชธานี-มุกดาหาร-นครพนม ซึ่งต่อมาได้กำหนดให้เป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 212 และรัฐบาลไทยได้ขนานนามถนนเพื่อเป็นเกียรติแก่ท่านว่า "ถนนชยางกูร" เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2493 ในสมัยที่จอมพล ป. พิบูลสงครามเป็นนายกรัฐมนตรี[6][7]

หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร สิ้นชีพตักษัยเมื่อ 3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2512 สิริชันษา 83 ปี[8]

ครอบครัว แก้

หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร เสกสมรสกับ หม่อมเจ้าเฉลียววรรณมาลา ชยางกูร (ราชสกุลเดิม กมลาศน์)

  • หม่อมราชวงศ์เลอชัย ชยางกูร สมรสกับชาวฟิลิปปินส์
    • หม่อมหลวงรัชฎาราศี ชยางกูร
    • หม่อมหลวงราศี ชยางกูร
    • หม่อมหลวงรูสบีมินดา ชยางกูร

ต่อมาเสกสมรสกับ หม่อมศิลา ชยางกูร ณ อยุธยา (สกุลเดิม วสันตพฤกษ์)

  • หม่อมราชวงศ์ขุนพล ชยางกูร
  • หม่อมราชวงศ์ไชยพันธุ์ ชยางกูร
  • หม่อมราชวงศ์ขันธุ์แข่งแข ชยางกูร
  • หม่อมราชวงศ์แก่ชัย ชยางกูร สมรสกับอมรา ชยางกูร ณ อยุธยา (สกุลเดิม รักษาสัจ)
    • หม่อมหลวงพงศ์มหิป ชยางกูร
    • หม่อมหลวงอดิศร ชยางกูร
    • หม่อมหลวงพีระศักดิ์ ชยางกูร
    • หม่อมหลวงสิรินทร ชยางกูร
  • หม่อมราชวงศ์วัยวัฒนา ชยางกูร
    • หม่อมหลวงศิริวัฒนา ชยางกูร
  • หม่อมราชวงศ์สุชาดา มนตรีกุล ณ อยุธยา สมรสกับพงศ์เดช มนตรีกุล ณ อยุธยา
    • สาวสุภาวดี มนตรีกุล ณ อยุธยา
    • วรพงศ์ มนตรีกุล ณ อยุธยา
    • สุรภี มนตรีกุล ณ อยุธยา
    • สุรพร เกตุจินดา
  • หม่อมราชวงศ์สารีบุตร ชยางกูร สมรสกับธนาภา ชยางกูร ณ อยุธยา (สกุลเดิม ขำศิริ)
    • หม่อมหลวงวงศ์วริศ ชยางกูร
    • หม่อมหลวงกีรติสิทธ์ ชยางกูร
  • หม่อมราชวงศ์แสงโสม ชยางกูร สมรสกับพลเรือตรี สุทิน ปูชนีย์
    • กนกวรรณ แช่มประชุม
    • ศักดิ์สิทธิ์ ปูชนีย์
    • ศักดิ์ศิริ ปูชนีย์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ แก้

พงศาวลี แก้

อ้างอิง แก้

  1. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2461/D/11_1.PDF
  2. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2467/D/3315_1.PDF
  3. นราธิปประพันธ์พงศ์, กรมพระ, 2404-2474, ผู้รวบรวม. บาญชีมหามกุฏราชสันตติวงศ์ พุทธศก 2468 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ทรงรวบรวม. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร, พ.ศ. 2468. 167 หน้า.
  4. สมประสงค์ ทรัพย์พาลี. ๑๐๑ จุลจักรี ๑๐๑ ปี จุลจอมเกล้า. กรุงเทพ : [ม.ป.พ.], พิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2555. 154 หน้า. ISBN 9786169092605
  5. ท่านวิเศษศักดิ์ โดย ชัยอนันต์ สมุทวณิช
  6. ประวัติชื่อถนนสายสำคัญของเมืองอุบล คอลัมน์ "อุบลบานเบ่ง/แจ้งขจรไกล" โดย สุวิชช คุณผล วารสารข่าวหอการค้าจังหวัดอุบลราชธานี เดือนพฤศจิกายน 2544
  7. ราชกิจจานุเบกษา. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ตั้งชื่อทางหลวงแผ่นดินและสะพานขนาดใหญ่. เล่ม ๖๗, ตอน ๖๗ ง, ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๙๓, หน้า ๖๓๗๗.
  8. ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-221-818-8
  9. "สำเนาที่เก็บถาวร" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-05-07. สืบค้นเมื่อ 2020-03-14.
  10. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2474/D/181_2.PDF
  11. ราชกิจจานุเบกษา พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๓๐๘๔ หน้า ๔๘, ๑๕ พฤศจิกายน ๒๔๗๔