หมอกาฬโรค (อังกฤษ: plague doctor) เป็นแพทย์ผู้รักษาผู้ป่วยกาฬโรค[1] หมอกาฬโรคได้รับการว่าจ้างจากชาวเมืองที่ได้รับผลกระทบ พวกเขารักษาทั้งคนรวยและคนจนและบางครั้งคิดค่ารักษาเพิ่มจากการดูแลและให้คำปรึกษาเพิ่มเติม[2] หมอกาฬโรคไม่ใช่แพทย์หรือศัลยแพทย์ที่มีประสบการณ์สูง แต่ส่วนใหญ่เป็นแพทย์ที่ไม่ประสบความสำเร็จหรือแพทย์จบใหม่[1] โดยรักษาผู้ป่วยในฐานะหมอชุมชน ในฝรั่งเศสและเนเธอร์แลนด์ หมอกาฬโรคส่วนใหญ่ไม่ได้เรียนแพทย์และอาศัยความรู้จากประสบการณ์

ภาพพิมพ์แกะทองแดงของหมอกาฬโรคในกรุงโรม สมัยศตวรรษที่ 17 ประมาณปี ค.ศ. 1656

การระบาดครั้งใหญ่ของกาฬโรคที่เรียกว่าแบล็กเดทในทวีปยุโรปสมัยศตวรรษที่ 14 ทำให้ประชาชนหลายล้านคนเสียชีวิตและเศรษฐกิจตกต่ำ อาชีพหมอกาฬโรคเป็นอาชีพที่มีค่ามากจนเคยเกิดเหตุจับตัวหมอกาฬโรคในเมืองบาร์เซโลนาไปเรียกค่าไถ่และชาวเมืองบาร์เซโลนายอมจ่ายเงินเพื่อไถ่ตัว[3] เมืองออร์เวียโตจ้างมัตตีโอ ฟู แองเจโลด้วยเงินมากกว่า 4 เท่าของค่าจ้างปกติของหมอกาฬโรคที่อยู่ที่ 50 ฟลอรินต่อปี[3]

หมอกาฬโรคใช้วิธีเจาะเลือดออกหรือใช้ปลิงหรือกบแตะที่ตุ่มน้ำเหลืองเพื่อ "ปรับสารน้ำให้สมดุล" หมอกาฬโรคมักจะไม่พบปะผู้คนเพื่อป้องกันการระบาดและบางครั้งก็ถูกกักตัว นอกเหนือจากการรักษาผู้ป่วย หมอกาฬโรคมีหน้าที่จดบันทึกจำนวนผู้ป่วยที่เสียชีวิต[4] ในเมืองฟลอเรนซ์และเปรูเจีย หมอกาฬโรคได้รับการร้องขอให้ชันสูตรศพเพื่อหากลไกโรค[5] รวมถึงให้คำแนะนำ เป็นพยานและจัดการพินัยกรรมของผู้ป่วย[6]

เครื่องแต่งกาย แก้

 
ชุดหมอกาฬโรคจากประเทศเยอรมนี (คริสต์ศตวรรษที่ 17)

ชาร์ล เดอ โลมคิดค้นชุดหมอกาฬโรคในปี ค.ศ. 1619 โดยเริ่มใช้ในกรุงปารีสก่อนจะแพร่หลายไปทั่วยุโรป[7] ชุดของโลมประกอบด้วยเสื้อคลุมยาวหนาเคลือบด้วยขี้ผึ้งและหน้ากากที่มีจงอยสำหรับใส่เครื่องหอมหรือสมุนไพรและมีกระจกปิดที่ตา[8] เครื่องหอมหรือสมุนไพรที่ใส่ในจงอยส่วนใหญ่ได้แก่ อำพันทะเล สะระแหน่ การบูร กานพลูและมดยอบ[4] ซึ่งเชื่อว่าช่วยป้องกันกลิ่นเหม็นที่ก่อให้เกิดโรคตามทฤษฎีไมแอสมาและช่วยกรองอากาศ[9] หมอกาฬโรคมีไม้เท้าซึ่งใช้วินิจฉัยอาการโดยไม่ต้องสัมผัสตัวผู้ป่วยและใช้เฆี่ยนเพื่อขับไล่บาปซึ่งเชื่อว่าทำให้ป่วย[10][11]

ตัวอย่างหมอกาฬโรค แก้

อ้างอิง แก้

  1. 1.0 1.1 Cipolla, p. 65
  2. Rosenhek, Jackie (October 2011). "Doctors of the Blahji am the best ck Death". Doctor's Review. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-05-06. สืบค้นเมื่อ 2016-05-24.
  3. 3.0 3.1 3.2 Byrne (Daily), p. 169
  4. 4.0 4.1 Byrne, 170
  5. Wray, p. 172
  6. "The Plague Doctor". Jhmas.oxfordjournals.org. 2012-04-02. สืบค้นเมื่อ 2012-06-12.
  7. Christine M. Boeckl, Images of plague and pestilence: iconography and iconology (Truman State University Press, 2000), pp. 15, 27.
  8. Byrne (Encyclopedia), p. 505
  9. Irvine Loudon, Western Medicine: An Illustrated History (Oxford, 2001), p. 189.
  10. Pommerville, p. 9
  11. O'Donnell, p. 143
  12. Hogue, p. 1844
  13. The essential Nostradamus: literal translation, historical commentary, and ... By Richard Smoley. Books.google.com. สืบค้นเมื่อ 2012-06-12.
  14. 14.0 14.1 Körner, p. 13
  15. King, p. 339
  16. Stephen, p. 927
  17. "THE HISTORY OF MEDICINE IN IRELAND; by J. OLIVER WOODS, MD, FRCGP, Page 40" (PDF). สืบค้นเมื่อ 2012-06-12.

แหล่งข้อมูลอื่น แก้