สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพ

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพ (พ.ศ. 2313 — 7 สิงหาคม พ.ศ. 2351) เป็นพระราชธิดาพระองค์ที่ 5 ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ประสูติแต่สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี เป็นพระโสทรกนิษฐภคินีในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระองค์ประสูติในรัชสมัยกรุงธนบุรี เมื่อปีขาล โทศก จุลศักราช 1132 ตรงกับ พ.ศ. 2313 มีนามเดิมว่า "แจ่ม" [1] ในรัชกาลที่ 1 ทรงสถาปนาขึ้นเป็น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้า และทรงกรมเป็น กรมขุนศรีสุนทรเทพ[2]

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพ
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอชั้นที่ 1
กรมหลวงศรีสุนทรเทพ
ประสูติพ.ศ. 2313
สิ้นพระชนม์7 สิงหาคม พ.ศ. 2351 (38 ปี)
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
พระมารดาสมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 1 เมื่อวันอาทิตย์ เดือน 9 แรม 1 ค่ำ ปีมะโรง สัมฤทธิศก จุลศักราช 1170 ตรงกับวันที่ 7 สิงหาคม พ.ศ. 2351 สิริพระชนมายุ 38 พรรษา ได้รับพระราชทานพระโกศทองใหญ่ทรงพระศพ (แต่พงศาวดารบางเล่มระบุว่า ได้รับพระราชทานพระโกศไม้สิบสอง) ในการพระศพครั้งนั้นพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทรงพระภูษาลายพื้นขาวทุกวัน ดำรัสว่า "ลูกคนนี้รักมากต้องนุ่งขาวให้" ครั้นเสร็จการพระศพแล้ว โปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนพระอัฐิขึ้นเป็นกรมหลวงศรีสุนทรเทพ[3]

พระอิสริยยศ แก้

ธรรมเนียมพระยศของ
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพ
การทูลใต้ฝ่าพระบาท
การแทนตนข้าพระพุทธเจ้า
การขานรับพ่ะย่ะค่ะ/เพคะ
  • แจ่ม
  • สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนศรีสุนทรเทพ
  • สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพ
  • สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพ (พระนามหลังการสิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 2)
  • สมเด็จพระบรมอัยยิกาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพ (พระนามหลังการสิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 5)
  • สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพ

พงศาวลี แก้

อ้างอิง แก้

เชิงอรรถ
  1. ในหนังสือชุมนุมพระบรมราโชบาย ในรัชกาลที่ 4 ออกพระนามว่า "เจ้าฟ้าหญิงแจ่มกระจ่างฟ้า"
  2. ๓. ประดิษฐานพระราชวงศ์
  3. ๑๓๒. เจ้าฟ้ากรมขุนศรีสุนทรเทพสิ้นพระชนม์
บรรณานุกรม
  • เล็ก พงษ์สมัครไทย. พระญาติ ราชสกุลกรุงรัตนโกสินทร์. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์ข้าวฟ่าง, พ.ศ. 2549. 160 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-9687-35-3
  • เจ้าพระยาทิพากรวงศ์ (ขำ บุนนาค) (11 สิงหาคม 2531). "พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๑". ห้องสมุดดิจิทัลวชิรญาณ. สืบค้นเมื่อ 11 กุมภาพันธ์ 2567. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  • ธำรงศักดิ์ อายุวัฒนะ. ราชสกุลจักรีวงศ์ และราชสกุลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2544. 490 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-222-648-2