พระเจ้าฟีลิปที่ 4 แห่งฝรั่งเศส
พระเจ้าฟีลิปที่ 4 แห่งฝรั่งเศส (อังกฤษ: Philip IV of France [1] หรือ Philip the Fair หรือ ฝรั่งเศส: Philip le Bel) (เมษายน–มิถุนายน ค.ศ. 1268 - 29 พฤศจิกายน ค.ศ. 1314) ทรงเป็นพระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศสแห่งราชวงศ์กาเปเตียง ผู้ทรงครองราชบัลลังก์ฝรั่งเศสระหว่างวันที่ 5 ตุลาคม ค.ศ. 1285 จนเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 29 พฤศจิกายน ค.ศ. 1314 และเนื่องจากทรงอภิเสกสมรสกับสมเด็จพระราชินีโจนที่ 1 แห่งนาวาร์ ทำให้ทรงเป็นพระเจ้าฟีลิปที่ 1 แห่งราชอาณาจักรนาวาร์ และเคานท์แห่งชองปาญด้วย
พระเจ้าฟีลิปที่ 4 | |
---|---|
พระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศส | |
ครองราชย์ | 5 ตุลาคม ค.ศ. 1285 - 29 พฤศจิกายน ค.ศ. 1314 |
ราชาภิเษก | 6 มกราคม ค.ศ. 1286 |
ก่อนหน้า | ฟีลิปที่ 3 |
รัชกาลถัดไป | หลุยส์ที่ 10 |
| |
ครองราชย์ | 16 สิงหาคม ค.ศ. 1284 – 4 เมษายน ค.ศ. 1305 |
ก่อนหน้า | ฌานที่ 1 |
ถัดไป | หลุยส์ที่ 1 |
ผู้ร่วมในราชสมบัติ | ฌานที่ 1 |
พระราชสมภพ | เมษายน–มิถุนายน ค.ศ. 1268 พระราชวังฟองแตงโบล ในประเทศฝรั่งเศส |
สวรรคต | 29 พฤศจิกายน ค.ศ. 1314 พระราชวังฟองแตงโบล ในประเทศฝรั่งเศส |
พระอัครมเหสี | สมเด็จพระราชนีนาถฌานที่ 1 แห่งนาวาร์ |
พระราชบุตร | พระเจ้าหลุยส์ที่ 10 แห่งฝรั่งเศส พระเจ้าฟีลิปที่ 5 แห่งฝรั่งเศส พระเจ้าชาร์ลส์ที่ 4 แห่งฝรั่งเศส อิสซาเบลลาแห่งฝรั่งเศส สมเด็จพระราชินีแห่งอังกฤษ |
ราชวงศ์ | กาเปเตียง |
พระราชบิดา | พระเจ้าฟีลิปที่ 3 แห่งฝรั่งเศส |
พระราชมารดา | อิสซาเบลลาแห่งอารากอน สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส |
พระเจ้าฟีลิปที่ 4 เสด็จพระราชสมภพเมื่อราวเดือนเมษายนถึงเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1268 ที่พระราชวังฟองแตงโบลในประเทศฝรั่งเศส พระองค์เป็นพระราชโอรสในพระเจ้าฟีลิปที่ 3 แห่งฝรั่งเศสและ พระราชินีอิสซาเบลลา
พระเจ้าฟีลิปที่ 4 ทรงได้รับพระนามว่า “le Bel” เพราะมีพระโฉมงาม แต่แท้จริงพระองค์เป็นพระมหากษัตริย์ที่ทะเยอทะยานและมีความชาญฉลาดในการปกครอง รัชสมัยของพระองค์เป็นรัชสมัยของการเริ่มรวมอำนาจเข้าสู่ส่วนกลางของฝรั่งเศส จากที่เคยเป็นสังคมแบบขุนศึกศักดินามาก่อน พระเจ้าฟีลิปปกครองโดยอาศัยข้าราชบริพารที่มีทักษะความสามารถสูง เช่น กิโยม เดอ โนกาเร (Guillaume de Nogaret) แทนที่จะอาศัยขุนศึกบารอน พระองค์แสวงหาความเด็ดขาดในอำนาจของสถาบันกษัตริย์โดยการใช้สงครามกดดันขุนศึกใต้ปกครอง และจำกัดการใช้วิธีปกครองแบบศักดินา นอกจากนี้พระองค์ยังขวนขวายให้พระประยูรญาติของพระองค์ได้ครองราชบัลลังก์ในประเทศต่าง ๆ ทั่วยุโรป ความทะเยอทะยานนี้ทำให้พระองค์ทรงมีอิทธิพลในการเมืองระหว่างประเทศสูง และภายใต้รัชสมัยของพระองค์ฝรั่งเศสได้ขยายดินแดนออกไปทางตะวันออกผ่านการรวบรวมเอาพื้นที่ปกครองศักดินา (fief) ที่กระจัดกระจายกันเข้ามาไว้ในอาณัติ การแสวงหาอำนาจที่เด็ดขาดของราชบัลลังก์ทำให้พระองค์พยายามเข้าควบคุมสถาบันสงฆ์ในฝรั่งเศสและนำไปสู่ความขัดแย้งกับสมเด็จพระสันตะปาปาบอนิเฟซที่ 8 (Pope Boniface VIII) เหตุการณ์นี้นำไปสู่สมณสมัยอาวีญง ซึ่งเป็นช่วงที่พระสันตปาปาทรงประทับอยู่ ณ เมืองอาวีญง ราชอาณาจักรฝรั่งเศส แทยที่จะเป็นกรุงโรม
ความขัดแย้งทางทหารที่รู้จักกันดีที่สุดในรัชสมัยของพระเจ้าฟีลิปที่ 4 คือสงครามกับพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 1 แห่งอังกฤษ ในช่วงเดียวกันนี้พระองค์ยังได้เข้าเป็นพันธมิตรกับราชอาณาจักรสกอตแลนด์ ซึ่งเริ่มในรัชสมัยของจอห์น บัลลิออลเพื่อต่อต้านแผนการรุกรานฝรั่งเศสของพระเจ้ากรุงอังกฤษ