คาร์บอนมอนอกไซด์
คาร์บอนมอนอกไซด์ มีสูตรทางเคมี "CO" เป็นก๊าซที่ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่มีรส แต่มีความเป็นอันตรายอย่างร้ายแรงต่อระบบลำเลียงเลือด โมเลกุลประกอบไปด้วยคาร์บอนหนึ่งอะตอมและออกซิเจนหนึ่งอะตอมเชื่อมกันด้วยพันธะโควาเลนต์ อาจจัดได้ว่าเป็นสารประกอบแอนไฮไดรด์อย่างหนึ่งของกรดฟอร์มิก
| |||
ชื่อ | |||
---|---|---|---|
IUPAC name
Carbon monoxide
| |||
ชื่ออื่น
Carbonic oxide gas
Carbon protoxide Oxide of carbon Protoxide of carbon Carbonous oxide Carbonous acid gas Carbon(II) oxide Breath of carbon Oxygenated carbon Carbate Carbonyl Water gas Hydrocarbon gas Fuel gas Rauchgas Carbonic inflammable air Heavy inflammable air White damp Fire Damp Powder Gas Illuminating gas Dowson gas Mond gas Power gas Producer gas Blast furnace gas Coal gas Phlogiston Car gas | |||
เลขทะเบียน | |||
3D model (JSmol)
|
|||
3587264 | |||
ChEBI | |||
ChEMBL | |||
เคมสไปเดอร์ | |||
ECHA InfoCard | 100.010.118 | ||
EC Number |
| ||
421 | |||
KEGG | |||
MeSH | Carbon+monoxide | ||
ผับเคม CID
|
|||
RTECS number |
| ||
UNII | |||
UN number | 1016 | ||
CompTox Dashboard (EPA)
|
|||
| |||
| |||
คุณสมบัติ | |||
CO | |||
มวลโมเลกุล | 28.010 g·mol−1 | ||
ลักษณะทางกายภาพ | ไม่มีสี | ||
กลิ่น | ไม่มีกลิ่น | ||
ความหนาแน่น |
| ||
จุดหลอมเหลว | −205.02 องศาเซลเซียส (−337.04 องศาฟาเรนไฮต์; 68.13 เคลวิน) | ||
จุดเดือด | −191.5 องศาเซลเซียส (−312.7 องศาฟาเรนไฮต์; 81.6 เคลวิน) | ||
27.6 mg/L (25 °C) | |||
ความสามารถละลายได้ | ละลายได้ในคลอโรฟอร์ม, กรดแอซีติก, ethyl acetate, เอทานอล, ammonium hydroxide, เบนซีน | ||
1.04 atm·m3/mol | |||
−9.8·10−6 cm3/mol | |||
ดัชนีหักเหแสง (nD)
|
1.0003364 | ||
0.122 D | |||
อุณหเคมี | |||
ความจุความร้อน (C)
|
29.1 J/(K·mol) | ||
Std molar
entropy (S⦵298) |
197.7 J/(K·mol) | ||
Std enthalpy of
formation (ΔfH⦵298) |
−110.5 kJ/mol | ||
Std enthalpy of
combustion (ΔcH⦵298) |
−283.0 kJ/mol | ||
เภสัชวิทยา | |||
V04CX08 (WHO) | |||
ความอันตราย | |||
อาชีวอนามัยและความปลอดภัย (OHS/OSH): | |||
อันตรายหลัก
|
Poisonous by inhalation[1] | ||
GHS labelling: | |||
อันตราย | |||
H220, H331, H360, H372, H420 | |||
P201, P202, P210, P251, P260, P261, P264, P270, P281, P304+P340, P308+P313, P311, P314, P321, P377, P381, P403, P403+P233, P405, P501 | |||
NFPA 704 (fire diamond) | |||
จุดวาบไฟ | −191 องศาเซลเซียส (−311.8 องศาฟาเรนไฮต์; 82.1 เคลวิน) | ||
609 องศาเซลเซียส (1,128 องศาฟาเรนไฮต์; 882 เคลวิน) | |||
ขีดจำกัดการระเบิด | 12.5–74.2% | ||
ปริมาณหรือความเข้มข้น (LD, LC): | |||
LC50 (median concentration)
|
| ||
LCLo (lowest published)
|
| ||
NIOSH (US health exposure limits):[1] | |||
PEL (Permissible)
|
TWA 50 ppm (55 mg/m3) | ||
REL (Recommended)
|
| ||
IDLH (Immediate danger)
|
1200 ppm | ||
เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (SDS) | ICSC 0023 | ||
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน | |||
แอนไอออนอื่น ๆ
|
Carbon monosulfide | ||
แคทไอออนอื่น ๆ
|
Silicon monoxide Germanium monoxide Tin(II) oxide เลด(II) ออกไซด์ | ||
คาร์บอนออกไซด์ที่เกี่ยวข้อง
|
คาร์บอนไดออกไซด์ คาร์บอนซับออกไซค์ Oxocarbons | ||
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa
|
แก๊สคาร์บอนมอนอกไซด์เกิดจากการเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์ของสารประกอบคาร์บอน โดยเฉพาะเครื่องยนต์สันดาปภายใน คาร์บอนมอนออกไซด์จะเกิดได้มากเมื่อออกซิเจนไม่เพียงพอในการสันดาป คาร์บอนมอนอกไซด์สามารถใช้เป็นเชื้อเพลิงได้ เผาไหม้ในอากาศจะเกิดเปลวเพลิงสีน้ำเงินและให้คาร์บอนไดออกไซด์ออกมา แม้ว่าจะมีความเป็นพิษอย่างร้ายแรงคาร์บอนมอนออกไซด์ก็มีประโยชน์ในโลกปัจจุบันอย่างมากเพราะเป็นสารตั้งต้นในการผลิตผลิตภัณฑ์อย่างอื่นนานาชนิด เช่น จากรถ บุหรี่ เป็นต้น
อ้างอิง
แก้- ↑ 1.0 1.1 NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0105". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ↑ 2.0 2.1 "Carbon monoxide". Immediately Dangerous to Life and Health Concentrations (IDLH). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ↑ Richard, Pohanish (2012). Sittig's Handbook of Toxic and Hazardous Chemicals and Carcinogens (2 ed.). Elsevier. p. 572. ISBN 978-1-4377-7869-4. สืบค้นเมื่อ 5 September 2015.
- ↑ "Carbon Monoxide - CAMEO Chemicals". cameochemicals.noaa.gov. US NOAA Office of Response and Restoration.
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ คาร์บอนมอนอกไซด์
- Global map of carbon monoxide distribution
- Explanation of the structure
- International Chemical Safety Card 0023
- CDC NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards: Carbon monoxide—National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH), US Centers for Disease Control and Prevention (CDC)
- External MSDS data sheet
- Carbon Monoxide Detector Placement
- Microscale Gas Chemistry Experiments with Carbon Monoxide
- "Instant insight: Don't blame the messenger". Chemical Biology (11: Research News). 18 October 2007. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 28 October 2007. สืบค้นเมื่อ 27 October 2019.
Outlining the physiology of carbon monoxide from the Royal Society of Chemistry.