ไฮโพโทรคอยด์ (อังกฤษ: hypotrochoid) คือเส้นโค้งชนิดหนึ่ง สร้างขึ้นจากจุดจุดหนึ่งบนรูปวงกลม ซึ่งอาจอยู่บนเส้นรอบวง ข้างในวง หรือข้างนอกวงก็ได้ แล้วกลิ้งรูปวงกลมพร้อมกับจุดนั้นไปตามขอบ ด้านใน ของรูปวงกลมอีกรูปหนึ่งซึ่งอยู่กับที่ จากรอยเคลื่อนที่ของจุดนั้นจะทำให้ได้เส้นโค้งคล้ายรูปดาว รูปวงรี ดอกไม้ หรือขดสปริงหันออก ไฮโพโทรคอยด์จัดว่าเป็นรูเลตต์ชนิดหนึ่ง

ไฮโพโทรคอยด์ (เส้นสีแดง) เมื่อ d < r
ไฮโพโทรคอยด์ (เส้นสีแดง) เมื่อ d > r

สมการ

แก้

ไฮโพโทรคอยด์ซึ่งสร้างขึ้นโดยรูปวงกลมรัศมี r หน่วย โดยจุดอ้างอิงอยู่ห่างจากจุดศูนย์กลางเท่ากับ d หน่วย ที่กลิ้งรอบรูปวงกลมรัศมี R หน่วย มีสมการอิงตัวแปรเสริมดังนี้

 
 

กรณีพิเศษของไฮโพโทรคอยด์คือ

การนำไปใช้

แก้

ของเล่นที่ชื่อว่าสไปโรกราฟ (Spyrograph) สามารถวาดรูปเอพิโทรคอยด์และไฮโพโทรคอยด์

อ้างอิง

แก้
  • J. Dennis Lawrence (1972). A catalog of special plane curves. Dover Publications. pp. 165–168. ISBN 0-486-60288-5.

ดูเพิ่ม

แก้

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้