เหรียญปราบฮ่อ

เหรียญปราบฮ่อ เป็นสร้างในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ใช้อักษรย่อ ร.ป.ฮ. โปรดเกล้าฯ เป็นเหรียญราชอิสริยาภรณ์ขึ้นเพื่อเป็นบำเหน็จความดีความชอบแก่ผู้ไปราชการสงครามปราบฮ่อเมื่อปีพ.ศ. 2427

เหรียญปราบฮ่อ
มอบโดย พระมหากษัตริย์สยาม
อักษรย่อ	ร.ป.ฮ.
ประเภท	เหรียญราชอิสริยาภรณ์ประเภทบำเหน็จความกล้าหาญ
วันสถาปนา	พ.ศ. 2427
ประเทศ	ราชอาณาจักรสยาม
จำนวนสำรับ	ไม่จำกัดจำนวน
แพรแถบ
ผู้สมควรได้รับ	ผู้ไปราชการสงครามปราบฮ่อ
สถานะ	พ้นสมัยพระราชทาน
ผู้สถาปนา	พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ล้มเลิก	พ.ศ. 2449
สถิติการมอบ
รายแรก	พระยาพหลพลพยุหเสนา 21 กันยายน พ.ศ. 2427
รายล่าสุด	หม่อมราชวงศ์เล็ก 6 กันยายน พ.ศ. 2449
ลำดับเกียรติ
สูงกว่า	เหรียญราชนิยม
รองมา	เหรียญงานพระราชสงครามทวีปยุโรป

ลักษณะ

เป็นเหรียญเงินรูปกลม ด้านหน้าเป็นพระบรมฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระพักตร์เสี้ยว ผินพระพักตร์ไปทางซ้าย มีพวงมาลัยรองรับ เบื้องบนเป็นแถวอักษรตามแนวขอบเหรียญเป็นข้อความ "จุฬาลงกรณ บรมราชาธิราช" ด้านหลังเป็นรูปพระสยามเทวาธิราชทรงช้างถือพระแสงของ้าว มีควาญอยู่ท้ายช้างคนหนึ่ง รองรับด้วยกลุ่มแพรแถบ เบื้องบนของรูปนั้นมีอักษรตามแนวขอบเหรียญเป็นข้อความ "ปราบฮ่อ ๑๒๓๙ ๑๒๔๗ ๑๒๔๙" เหรียญนี้ใช้ห้อยกับแพรแถบสีดำริมสีเหลือง ขนาดกว้าง 2.5 เซนติเมตร ที่แพรแถบประดับเข็มบอกปีจุลศักราชที่มีการปราบฮ่อ ได้แก่ "๑๒๓๙" (พ.ศ. 2420) "๑๒๔๗" (พ.ศ. 2428) และ "๑๒๔๙" (พ.ศ. 2430) ใช้ประดับที่อกเสื้อเบื้องซ้าย เข็มปีจุลศักราชที่ประดับบนแพรแถบจะประดับให้สำหรับผู้ที่ไปราชการสงครามปราบฮ่อแต่ละคราว ๆ ไป เหรียญนี้ไม่มีการกำหนดอัตราการพระราชทาน ผู้ได้รับพระราชทานเหรียญนี้จะไม่ได้รับประกาศนียบัตรกำกับ แต่จะได้รับการประกาศชื่อลงในราชกิจจานุเบกษา ปัจจุบันเหรียญนี้พ้นสมัยการพระราชทานแล้ว

การผลิตเหรียญ

รัฐบาลสยามได้ว่าจ้างให้บริษัทบีกริมแอนด์โกผลิตเหรียญปราบฮ่อที่ประเทศเยอรมนี โดยมีจำนวนผลิตเพียง 500 เหรียญ เมื่อปี พ.ศ. 2436 และได้จัดส่งมายังประเทศสยามในปีถัดมา และได้เริ่มพระราชทานแจกเป็นระยะ ๆ โดยเริ่มพระราชทานครั้งแรกเมื่อวันที่ 21 กันยายน พ.ศ. 2441 จำนวน 49 คน