อภิชนาธิปไตย

อภิชนาธิปไตย (อังกฤษ: aristocracy) เป็นระบอบการปกครองที่อำนาจอยู่ในมือของชนชั้นปกครองกลุ่มเล็ก ๆ ซึ่งมีอภิสิทธิ์ เรียกว่า กลุ่มอภิชน (aristocracy)[1]

ในด้านศัพทมูลนั้น คำว่า "aristocracy" ในภาษาอังกฤษ มาจาก "aristokratia" ในภาษากรีก หมายถึง "การปกครองโดยผู้ที่ดีที่สุด" (rule of the best)[2] ทั้งนี้ เพราะในเวลาที่คำนี้ถือกำเนิดขึ้นในกรีซโบราณ ชาวกรีกมองว่า "อภิชนาธิปไตย" หมายถึงการปกครองโดยพลเมืองที่มีคุณสมบัติดีที่สุด และมักใช้เปรียบเทียบว่าแตกต่างจากระบอบราชาธิปไตย (การปกครองโดยคนคนเดียว) ในลักษณะที่เห็นว่า "อภิชนาธิปไตย" ดีกว่า ผู้ใช้คำ "อภิชนาธิปไตย" เป็นคนแรก คือ แอริสตอเติล และเพลโต โดยใช้เรียกระบบที่พลเมืองกลุ่มที่ดีที่สุดได้รับเลือกผ่านกระบวนการอันถี่ถ้วนให้ขึ้นเป็นผู้ปกครอง และมีการห้ามสืบทอดตำแหน่งผ่านทางตระกูล เว้นแต่ลูกหลานของผู้ปกครองนั้นแสดงให้เห็นว่า ปฏิบัติงานได้ดีเลิศ และมีคุณลักษณะที่ดีสมจะเป็นผู้ปกครองได้เมื่อเทียบกับพลเมืองคนอื่น ๆ ในหน่วยการเมืองเดียวกัน[3][4][5] ส่วนการปกครองที่มีการสืบทอดตำแหน่งผ่านทางตระกูลนั้น มองกันว่า เกี่ยวข้องกับระบอบคณาธิปไตยมากกว่า ซึ่งเป็นรูปแบบที่ฉ้อฉลของอภิชนาธิปไตย เพราะถึงแม้การปกครองอยู่ในมือของคณะบุคคล แต่ก็ไม่ใช่กลุ่มบุคคลที่ดีที่สุด ปรัชญาเมธีหลายคน เช่น แอริสตอเติล เพลโต โสกราตีส และเซโนโฟน เห็นว่า อภิชนาธิปไตย ซึ่งเป็นรูปแบบในอุดมคติของการปกครองโดยคนจำนวนน้อยนั้น โดยสภาพแล้วดีกว่าประชาธิปไตย ซึ่งเป็นรูปแบบในอุดมคติของการปกครองโดยคนจำนวนมาก แต่ก็เห็นว่า คณาธิปไตย ซึ่งเป็นรูปแบบที่ฉ้อฉลของอภิชนาธิปไตยนั้น เลวร้ายกว่ากฎหมู่ ซึ่งเป็นรูปแบบที่ฉ้อฉลของประชาธิปไตย[3][4][5][6][7]

ในยุคปัจจุบัน "อภิชนาธิปไตย" มักใช้หมายถึง การปกครองโดยกลุ่มคนที่มีอภิสิทธิ์ (กลุ่มอภิชน) และมักใช้เปรียบเทียบว่าแตกต่างจากระบอบประชาธิปไตย[1]

อ้างอิงแก้ไข

  1. 1.0 1.1 "Aristocracy". Oxford English Dictionary. December 1989. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 29, 2011. สืบค้นเมื่อ December 22, 2009.
  2. A Greek–English Lexicon, Henry George Liddell, Robert Scott, Henry Stuart Jones, Roderick McKenzie (editors). "ἀριστο-κρᾰτία, ἡ, A, rule of the best, aristocracy, ἀ. σώφρων Th.3.82, cf. Henoch.5.17, Isyll.1, etc.; the rule of the rich, Pl.Plt.301a. II ideal constitution, rule of the best, Artist. Pol.1293b1 sqq., EN1160a33, Pl.Mx.238c, 238d, Plb.6.4.3." http://logeion.uchicago.edu/%E1%BC%80%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B1
  3. 3.0 3.1 Aristotle. Politics.
  4. 4.0 4.1 Plato. The Republic.
  5. 5.0 5.1 Plato. The Statesman.
  6. Xenophon. The Polity of the Athenians and the Lacedaemonians.
  7. Plutarch. "The Life of Lycurgus". The Parallel Lives of the Noble Greeks and Romans.