อกุศลมูล
ตริวิษ (สันสกฤต: triviṣa; ทิเบต: dug gsum) หรือ อกุศลมูล (สันสกฤต: akuśala-mūla; บาลี: akusala-mūla) ในศาสนาพุทธสื่อถึงรากกิเลสทั้ง 3 คือ โมหะ, ราคะ และโทสะ[1][2] กิเลสทั้งสามถือเป็นรากของตัณหาและเป็นส่วนที่ก่อให้เกิดทุกข์และการกลับชาติมาเกิด[1][3]
.jpg)
ในศิลปะศาสนาพุทธมักวาดอกุศลมูลที่ตรงกลางภวจักรเป็นไก่โต้ง งู และหมู ซึ่งเป็นตัวแทนราคะ โทสะ และโมหะตามลำดับ[4][5]
รายละเอียด แก้
ในคำสอนศาสนาพุทธ อกุศลมูลเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้สิ่งมีชีวิตติดอยู่ในสังสารวัฏ กล่าวกันว่าสามสิ่งนี้เป็นรากของกิเลสทั้งปวง[6][7] อกุศลมูลนำไปสู่การเกิดกรรม ซึ่งนำไปสู่การกลับชาติมาเกิดในดินแดนทั้ง 6 ในสังสารวัฏ[1][8][9]
ขั้วตรงข้าม แก้
อ้างอิง แก้
- ↑ 1.0 1.1 1.2 Robert E. Buswell Jr.; Donald S. Lopez Jr. (2013). The Princeton Dictionary of Buddhism. Princeton University Press. pp. 546, 59, 68. ISBN 978-1-4008-4805-8.
- ↑ Damien Keown (2004). A Dictionary of Buddhism. Oxford University Press. pp. 8, 47, 89, 106, 143. ISBN 978-0-19-157917-2.
- ↑ David Webster (2005). The Philosophy of Desire in the Buddhist Pali Canon. Routledge. pp. 100–105, 177, 236. ISBN 978-0-415-34652-8.
- ↑ David Loy (2003). The Great Awakening: A Buddhist Social Theory. Simon and Schuster. p. 28. ISBN 978-0-86171-366-0.
- ↑ Guido Freddi (2019). "Bhavacakra and Mindfulness".
{{cite journal}}: Cite journal ต้องการ|journal=(help) - ↑ Daniel Goleman (2003), pages 106, 111
- ↑ Khenchen Konchog Gyaltshen (2010), p. 451.
- ↑ David Webster (2005). The Philosophy of Desire in the Buddhist Pali Canon. Routledge. pp. 100–105, 177, 236. ISBN 978-0-415-34652-8.
- ↑ Dalai Lama (1992), p. 4, 42
- ↑ Gethin 1998, p. 81.
- ↑ Steven M. Emmanuel (2015). A Companion to Buddhist Philosophy. John Wiley & Sons. pp. 435–436. ISBN 978-1-119-14466-3.
ข้อมูล แก้
- Dalai Lama (1992). The Meaning of Life, translated and edited by Jeffrey Hopkins, Boston: Wisdom.
- Dzongsar Khyentse (2004). Gentle Voice #22, September 2004 Issue.
- Geshe Sonam Rinchen (2006). How Karma Works: The Twelve Links of Dependent Arising, Snow Lion
- Goleman, Daniel (2003). Destructive Emotions: A Scientific Dialogue with the Dalai Lama. Random House.
- Keown, Damien (2004). A Dictionary of Buddhism. Oxford University Press.
- Lamotte, Étienne (translator). The Treatise on the Great Virtue of Wisdom of Nagarjuna. Gampo Abbey.
- Geshe Tashi Tsering (2006), Buddhist Psychology: The Foundation of Buddhist Thought, Volume III, Perseus Books Group, Kindle Edition
- Gethin, Rupert (1998), Foundations of Buddhism, Oxford University Press
- Rangjung Yeshe Wiki - Dharma Dictionary. http://rywiki.tsadra.org/index.php/dug_gsum
- Tenzin Wangyal Rinpoche (2011). Awakening the Sacred Body: Tibetan Yogas of Breath and Movement. Hay House.
- Trungram Gyaltrul Rinpoche Sherpa (2004). Gampopa, the Monk and the Yogi : His Life and Teachings. Harvard University.