เนื่อง นนทนาคร
จิกเมินเจอราลา (มลายู: Cik Menjelara) เป็นที่รู้จักในนาม หม่อมเนื่อง (สกุลเดิม นนทนาคร; พ.ศ. 2392–2482) หรือเดิมคือ คุณหญิงเนื่อง ฤทธิสงครามรามภักดี เป็นหนึ่งในหม่อมชาวไทยของสุลต่านอับดุล ฮามิด ฮาลิมแห่งเกอดะฮ์ (เดิมคือเจ้าพระยาฤทธิสงครามรามภักดี) เจ้าพระยาไทรบุรีคนสุดท้ายภายใต้การปกครองของสยาม[1][2][3][4] และเป็นพระชนนีของตนกู อับดุล ระห์มัน นายกรัฐมนตรีคนแรกของมาเลเซีย ซึ่งได้รับสมญาว่า "บิดาแห่งมาเลเซีย"
คุณหญิง เนื่อง ฤทธิสงครามรามภักดี | |
|---|---|
 เนื่องในปัจฉิมวัย (เบื้องหน้าคือตนกูคอดียะฮ์) | |
| เกิด | เนื่อง นนทนาคร ราว พ.ศ. 2392 ปากเกร็ด เมืองนนทบุรี อาณาจักรสยาม |
| เสียชีวิต | พ.ศ. 2482 (90 ปี) อาโลร์เซอตาร์ รัฐสุลต่านเกอดะฮ์ (ในอารักขาของบริติช) |
| คู่สมรส | สุลต่านอับดุล ฮามิด ฮาลิมแห่งเกอดะฮ์ |
| บุตร | 12 พระองค์ |
| บุพการี | หลวงนราบริรักษ์ (เกร็บ นนทนาคร) อิ่ม นราบริรักษ์ |
ประวัติ
แก้พื้นฐานครอบครัว
แก้เนื่องเป็นบุตรีของหลวงนราบริรักษ์ (เกร็บ นนทนาคร) กับนางนราบริรักษ์ (อิ่ม นนทนาคร) ครอบครัวเป็นคหบดีเชื้อสายมอญย่านปากเกร็ด แขวงเมืองนนทบุรี[5] โดยต้นตระกูลอพยพจากเมืองพะโค ในประเทศพม่า[6] บิดาเป็นน้องชายของหลวงรามัญนนทเขตร์คดี (เจ๊ก นนทนาคร) นายอำเภอปากเกร็ดคนแรกและผู้รับพระราชทานนามสกุลนนทนาครจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว กล่าวกันว่าหลวงรามัญนนทเขตร์คดี (ทับ) ซึ่งเป็นทวด เป็นบุตรชายคนหนึ่งของเจ้าพระยามหาโยธา (เจ่ง คชเสนี) กับท่านผู้หญิงทรัพย์แต่ไม่ปรากฏหลักฐานเป็นลายลักษณ์อักษรที่แน่ชัด[5]
ภริยาพระราชทาน
แก้หลวงนราบริรักษ์นำเนื่องไปถวายตัวรับใช้ในวังโดยอยู่ในการปกครองของหม่อมลี ครั้นมีอายุได้ 19 ปี พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานให้เนื่องไปเป็นภริยาของเจ้าพระยาฤทธิสงครามรามภักดี (อับดุลฮามิด) ซึ่งขณะนั้นยังเป็นเจ้าพระยาไทรบุรีประเทศราชของสยาม[5] โดยในเอกสารของมาเลเซียระบุว่า ตนกูอามีนาพี่สาวของเจ้าพระยาฤทธิสงครามรามภักดีชื่นชมในอัธยาศัยของเนื่อง ทั้งเคยเอ่ยปากขอเนื่องจากหลวงนราบริรักษ์ไปเป็นบุตรบุญธรรมที่เมืองไทรบุรี ก่อนเลื่อนฐานะเป็นชายาคนที่สี่ ถือเป็นหม่อมชาวไทยคนหนึ่งจากทั้งหมดห้าคนของสุลต่านแห่งเกอดะฮ์[5] และมีพระโอรส-ธิดาด้วยกันกับสุลต่านอับดุล ฮามิดด้วยกัน 12 พระองค์ ได้แก่
|
|
กล่าวกันว่าคุณหญิงเนื่องเป็นชายาที่เก่งกาจทางธุรกิจ และฉลาดหลักแหลมที่สุดของสุลต่าน[7] เป็นภรรยาคนโปรดแม้ว่าเธอจะมิได้เข้ารีตอิสลามตามพระสวามีก็ตาม โดยคุณหญิงเนื่องได้ขอพระราชานุญาตสร้างวัดสโมสรราชานุประดิษฐ์ (วัดบาการ์บาตาหรือวัดบ้านใต้)[8] ในเมืองอาโลร์เซอตาร์ เมืองหลวงของรัฐเกอดะฮ์เมื่อปี พ.ศ. 2453[5]
ถึงแก่กรรม
แก้คุณหญิงเนื่องเสียชีวิตในปี พ.ศ. 2482 ขณะมีอายุได้ 90 ปี และศพถูกฝังในเจดีย์ในพระราชวังตีกาตังกา (Istana Tiga Tangga) ในรัฐเกอดะฮ์ ประเทศมาเลเซีย
อ้างอิง
แก้- ↑ วลัยลักษณ์ ทรงศิริ (26 เมษายน 2559). "ชุมชนมุสลิมมหานาค (๑)". มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-03-05. สืบค้นเมื่อ 2 มกราคม 2561.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ "ตนกู อับดุล ราห์มัน". คมชัดลึก. 28 กันยายน 2554. สืบค้นเมื่อ 2 มกราคม 2561.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ ปกรณ์ พึ่งเนตร (4 กันยายน 2556). ""ทูตกฤต"เปิดสัมพันธ์ลึกไทย-มาเลย์ จากยุคหัวเมืองไทรบุรีสู่สหพันธรัฐ". อิศรา. สืบค้นเมื่อ 2 มกราคม 2561.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ นูรุลฮูดา ฮามะ (กรกฎาคม 2559). "ตนกูอับดุล เราะห์มาน". สารานุกรมอาเซียน : ศูนย์ศึกษา ภาษา วัฒนธรรม และสังคมอาเซียน สำนักวิชาศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์. สืบค้นเมื่อ 2 มกราคม 2561.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 องค์ บรรจุน (2 ธันวาคม 2560). "เชื้อสายขุนนางมอญในราชวงศ์สุลต่านแห่งมาเลเซีย". ศิลปวัฒนธรรม. (39:2), หน้า 24-31
- ↑ "Elite Malays and Mixed Marriage". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-02-14. สืบค้นเมื่อ 2009-03-09.
- ↑ องค์ บรรจุน (19 มีนาคม 2553). "ตนกูอับดุล เราะฮ์มาน (Tunku Abdul Rahman)". ลักษ์ไท รักษ์มอญ. สืบค้นเมื่อ 2 มกราคม 2561.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ "รายชื่อวัด". องค์การคณะสงฆ์สยามในมาเลเซีย. สืบค้นเมื่อ 2 มกราคม 2561.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help)[ลิงก์เสีย]
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- พันทิปดอตคอม. เกร็ดกระทู้ ตนกู อับดุล ราห์มัน สายสัมพันธ์สองแผ่นดิน
- เรือนไทยดอตคอม. อดีตชาวสยามผู้ถูกยกย่องให้เป็นบิดาของประเทศมาเลเซีย