สมเด็จพระราชาธิบดีทีเปนทระแห่งเนปาล

สมเด็จพระราชาธิบดีทีเปนทรพีรพิกรมศาหเทวะ (เนปาล: दीपेन्द्र वीर विक्रम शाह, อักษรโรมัน: Dipendra Bir Bikram Shah Dev; 27 มิถุนายน พ.ศ. 2514 — 4 มิถุนายน พ.ศ. 2544) เป็นพระมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรเนปาลเป็นเวลาสามวันตั้งแต่วันที่ 1 ถึง 4 มิถุนายน พ.ศ. 2544 ตลอดระยะเวลาที่ครองราชย์สามวัน พระองค์อยู่ในอาการโคม่าหลังจากที่พระองค์ยิงพระราชชนก สมเด็จพระราชาธิบดีพีเรนทรพีรพิกรมศาหเทวะ พระราชชนนี สมเด็จพระราชินีไอศวรรยาราชยลักษมีเทวีศาหะ พระอนุชาและพระขนิษฐาของพระองค์ และพระบรมวงศานุวงศ์ ก่อนที่จะกระทำอัตวินิบาตกรรมในเหตุการณ์สังหารหมู่พระราชวงศ์เนปาล พ.ศ. 2544

สมเด็จพระราชาธิบดีทีเปนทระ
พระมหากษัตริย์แห่งเนปาล
รัชสมัย	1 มิถุนายน พ.ศ. 2544 — 4 มิถุนายน พ.ศ. 2544
รัชกาลก่อนหน้า	สมเด็จพระราชาธิบดีพีเรนทระ
รัชกาลถัดไป	สมเด็จพระราชาธิบดีชญาเนนทระ
ราชวงศ์	ศาห์
พระราชบิดา	สมเด็จพระราชาธิบดีพีเรนทระ
พระราชมารดา	สมเด็จพระราชินีไอศวรรยา
ประสูติ	27 มิถุนายน พ.ศ. 2514 กาฐมาณฑุ ราชอาณาจักรเนปาล
สวรรคต	4 มิถุนายน พ.ศ. 2544 (29 ปี) กาฐมาณฑุ ราชอาณาจักรเนปาล

เจ้าชายทีเปนทระเป็นมกุฎราชกุมารในฐานะพระราชโอรสองค์โตในสมเด็จพระราชาธิบดีพีเรนทรพีรพิกรมศาหเทวะ และสมเด็จพระราชินีไอศวรรยาราชยลักษมีเทวีศาหะ ภายใต้รัฐธรรมนูญของเนปาล เนื่องด้วยพระราชชนกเสด็จสวรรคตก่อน พระองค์ซึ่งดำรงตำแหน่งมกุฎราชกุมารจึงเสด็จขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์ เมื่อทีเปนทระสวรรคต ทำให้ทางการเนปาลต้องถวายการแต่งตั้งให้เจ้าชายชญาเนนทร พระอนุชาของพระราชชนกของพระองค์ขึ้นเป็นกษัตริย์

ชีวิตเมื่อทรงพระเยาว์

เจ้าชายทีเปนทระเสด็จพระราชสมภพเมื่อวันที่ 27 มิถุนายน พ.ศ. 2514 ที่พระราชวังนารายันหิติ โดยเป็นพระราชโอรสของสมเด็จพระราชาธิบดีพีเรนทรพีรพิกรมศาหเทวะและสมเด็จพระราชินีไอศวรรยาราชยลักษมีเทวีศาหะ ในราชวงศ์ของพระองค์ เป็นที่รู้จักในชื่อ "CP" และมีพระนามลำลองในชื่อ "ดิบปี" ในหมู่พระสหาย

การศึกษา

เจ้าชายทีเปนทระทรงได้รับการศึกษาขั้นต้นจากโรงเรียนมัธยมกันติอิชวารี กรุงกาฐมาณฑุ จากนั้นเสด็จไปศึกษาที่โรงเรียนพุทธนิลกัณฐะ ในกรุงกาฐมาณฑุ ต่อมาพระองค์เข้าศึกษาที่วิทยาลัยอีตัน ในสหราชอาณาจักร หลังจากจบการศึกษา พระองค์เข้าเรียนที่วิทยาลัยตรีจันทรา ในเครือมหาวิทยาลัยตริภูวัน แห่งประเทศเนปาล และต่อมาได้เข้าเรียนที่โรงเรียนทหารในคาริปาตี ประเทศเนปาล พระองค์ศึกษาวิชาภูมิศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยตรีภูวัน เพื่อศึกษาระดับปริญญาโท และเป็นผู้ที่ได้รับเหรียญทองระดับสูงสุดของประเทศเนปาลทั้งหมด พระองค์ทรงเป็นนักศึกษาปริญญาเอกในมหาวิทยาลัยเดียวกัน พระองค์ได้รับการฝึกฝนทางทหารจากสถาบันการศึกษาของกองทัพกุรข่าแห่งเนปาล และการฝึกนักบินจากกรมการบินพลเรือน

ความสนพระทัย

เจ้าชายทีเปนทระสนพระทัยด้านการบริการสังคมและด้านกีฬา พระองค์ทรงเคยเข้าร่วมพิธีการกีฬาระดับชาติและระดับนานาชาติที่ผู้เล่นชาวเนปาลเข้าร่วม พระองค์ทรงเป็นนักคาราเต้เมื่อพระองค์เรียนอยู่ที่อังกฤษ และได้รับสายดำเมื่อมีพระชนมายุประมาณ 20 พรรษา พระองค์ทรงเป็นผู้อุปถัมภ์สภากีฬาแห่งชาติและลูกเสือของเนปาล ทีเปนทระ ยังเขียนบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารภาษาเนปาล งานพระราชนิพนธ์ของพระองค์มักสื่อถึงความเป็นชาติและเชื้อชาติ

การสังหารหมู่ราชวงศ์เนปาล

เมื่อวันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2544 เจ้าชายทีเปนทระทรงเปิดฉากกราดยิงที่บ้านหลังหนึ่งในบริเวณพระราชวังนารายันหิติ ซึ่งเป็นที่ประทับของสถาบันกษัตริย์เนปาล ซึ่งเป็นสถานที่จัดงานเลี้ยง พระองค์ยิงและสังหารพระราชชนกของพระองค์ กษัตริย์พิเรนทรพีรพิกรมศาหเทวะ พระราชชนนีของพระองค์ สมเด็จพระราชินีไอศวรรยาราชยลักษมีเทวีศาหะ พระอนุชาและพระขนิษฐาของพระองค์ และพระบรมวงศานุวงศ์ ก่อนที่จะอัตวินิบาตกรรมที่พระเศียร เนื่องจากพระองค์ทรงสังหารผู้สืบสันตติวงศ์เกือบทั้งหมด พระองค์จึงได้ทรงขึ้นเป็นกษัตริย์ในขณะที่อยู่ในอาการโคม่าจากบาดแผลที่พระเศียร

อ้างอิง

ก่อนหน้า		สมเด็จพระราชาธิบดีทีเปนทระแห่งเนปาล		ถัดไป
สมเด็จพระราชาธิบดีพีเรนทระ		พระมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรเนปาล (1 มิถุนายน พ.ศ. 2544 — 4 มิถุนายน พ.ศ. 2544)		สมเด็จพระราชาธิบดีชญาเนนทระ