สมเกียรติ ตั้งนโม
สมเกียรติ ตั้งนโม (13 พฤศจิกายน 2501 - 6 กรกฎาคม 2553) นักวิชาการด้านศิลปร่วมสมัยและสุนทรียศาสตร์ รองศาสตราจารย์และอดีตคณบดีคณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ผู้ก่อตั้งและอดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน
ประวัติ
แก้สมเกียรติ ตั้งนโม สำเร็จการศึกษาจากวิทยาลัยช่างศิลป กรมศิลปากร เมื่อปี 2522 ต่อมาสำเร็จการศึกษาหลักสูตรศิลปบัณฑิต มหาวิทยาลัยศิลปากรเมื่อปี 2528 และสำเร็จการศึกษาอักษรศาสตร์มหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหิดล ในปี 2533
เริ่มทำงานเป็นอาจารย์พิเศษที่คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ปี 2533 และเข้ารับราชการในตำแหน่งอาจารย์ประจำเมื่อปี 2535 ต่อมาในปี 2543-2544 เป็นหัวหน้าสาขาจิตรกรรม คณะวิจิตรศิลป์ ในปี 2547 เป็นรองคณบดีฝ่ายวิชาการ คณะวิจิตรศิลป์ และเป็นคณบดีคณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ตั้งแต่ปี 2551 จนกระทั่งเสียชีวิต
ปี 2540 สมเกียรติเป็นหนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้งเครือข่ายทางวิชาการที่ชื่อ "มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน" เคยเป็นอธิการบดีมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน และเป็นบรรณาธิการเว็บไซต์ midnightuniv.org ซึ่งเป็นเว็บไซต์ที่ให้บริการบทความทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเที่ยงคืนตั้งแต่ปี 2541 ในปี 2550 สมเกียรติได้รับเชิญในฐานะอธิการบดีมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน ให้เข้าร่วมเทศกาลศิลปะ documenta 12 ที่เมืองคาสเซิล ประเทศเยอรมนี[1]
สมเกียรติ ตั้งนโม ถึงแก่กรรมในเช้าวันที่ 6 กรกฎาคม 2553 ด้วยวัย 52 ปี ที่โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ (โรงพยาบาลสวนดอก) ด้วยโรคมะเร็ง พิธีฌาปนกิจมีขึ้นที่สุสานหายยาในวันที่ 10 กรกฎาคม[2][3]
หลังสมเกียรติเสียชีวิต มหาวิทยาลัยเที่ยงคืนได้เปลี่ยนหน้าแรกของเว็บไซต์เป็นหน้าแจ้งข่าวการเสียชีวิตของสมเกียรติ และต่อมาได้ขึ้นบทความของ อุทิศ อติมานะ ชื่อ "สมเกียรติ ตั้งนโม กับโครงการทางการเมืองที่ยังไม่เสร็จ" ในหน้าแรกของเว็บไซต์ และสร้างหน้าเฟซบุ๊ก somkiet-tongnamo เพื่ออุทิศให้แก่สมเกียรติ[4]
ประวัติการศึกษา
แก้- ปริญญาโท อักษรศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหิดล (2533)
- ปริญญาตรี ศิลปบัณฑิต มหาวิทยาลัยศิลปากร (2528)
- ต่ำกว่าปริญญาตรี วิทยาลัยช่างศิลป กรมศิลปากร (2522)
ประวัติการรับราชการ
แก้ตำแหน่งวิชาการ
แก้- 2535 – 2540 ตำแหน่งอาจารย์ประจำ
- 2540 – 2543 ตำแหน่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ระดับ 6
- 2543 – 2552 ตำแหน่งรองศาสตราจารย์ระดับ 9
- 4 ก.ค. 51 เปลี่ยนสถานภาพเป็นพนักงานมหาวิทยาลัย
ตำแหน่งบริหารระดับคณะ
แก้- 2538 – 2540 คณะกรรมการประจำคณะวิจิตรศิลป์ มช.
- 2543 – 2544 หัวหน้าสาขาจิตรกรรม
- 2547 – 2547 รองคณบดีฝ่ายวิชาการ คณะวิจิตรศิลป์ มช.
- 2551 – 2553 คณบดีวิจิตรศิลป์ มช.
ตำแหน่งบริหาร ระดับมหาวิทยาลัย
แก้- 2540 – 2542 กรรมการสภาอาจารย์
- 2547 – 2553 กรรมการประจำบัณฑิตวิทยาลัย
- 2547 – 2553 กรรมการศูนย์บริหารงานวิจัย
- 2550 – 2553 กรรมการบริหารหลักสูตรร่วม สาขาสื่อศิลปะและการออกแบบสื่อ
- 2551 – 2553 ประธานกรรมการบัณฑิตวิทยาลัย คณะวิจิตรศิลป์
- 2551 – 2553 คณบดีวิจิตรศิลป์
ตำแหน่งอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับงานวิชาการ
แก้- 2536 – 2537 ก่อตั้งโครงการสนทนาปัญหาศิลปะ ปรัชญา และวิทยาศาสตร์ คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
- 2551 – 2553 ก่อตั้งและเป็นบรรณาธิการเว็ปไซต์มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน
งานวิจัย
แก้- ศิลปะและศีลธรรม
- ศึกษาเปรียบเทียบแนวคิดสุนทรียศาสตร์ในพุทธศาสนากับสุนทรียศาสตร์ของเพลโต
- ข้อเสนอการประยุกต์แนวคิดทางปรัชญาของกลุ่มแฟรงค์เฟริทสกูล มาใช้เป็นฐานคิดการสร้างสรรค์งานศิลปะหลังสมัยใหม่ในประเทศไทย
- การวิจัยเรื่องวัฒนธรรมทางสายตา (VISUAL CULTURE) (อยู่ในระหว่างดำเนินการ 2546-2547)
- สถานภาพของผู้หญิงในศิลปะ สื่อ และกฎหมาย (วิจัยบูรณาการ) (อยู่ในระหว่างจัดทำข้อเสนอ เพื่อขอรับทุน)
งานวิชาการ งานแต่ง งานแปล และงานเรียบเรียง
แก้- การวิเคราะห์ภาพตามหลักสัญศาสตร์ (semiotic analysis)
- การวิเคราะห์แนวภาพยนตร์ในโลกตะวันตก
- การวิจารณ์ศิลปะ-วรรณกรรมแนวหลังอาณานิคม
- ข้อจำกัดเกี่ยวกับทฤษฎีจักรวรรดินิยมวัฒนธรรม
- จาก ศิลปะเสื่อมทรามสู่เกียรติยศ Documenta (ความหมาย-ประวัติความเป็นมา)
- แนวโน้มศิลปะกระแสหลักที่กำลังเปลี่ยน Documenta 11
- Documenta 12 อีกสองปีข้างหน้ากับโอลิมปิกศิลปะ
- ดิบงามในงานสร้างสรรค์
- ดูละครแล้วย้อนดูตัว จากอริสโตเติลถึงเบรกท
- ทฤษฎีความงาม-สุนทรียศาสตร์แบบยูโรเซนทริค (ตอนที่ ๑)
- ทฤษฎีความงาม-สุนทรียศาสตร์แบบยูโรเซนทริค (ตอนที่ ๒)
- ทฤษฎีวิพากษ์สังคม - ทฤษฎีวิพากษ์วรรณกรรม
- ทำความเข้าใจสัญลักษณ์นิยมในงานศิลปะ
- ธรรมชาติของเวลา (The Nature of Time) ตอนที่ ๑
- ธรรมชาติของเวลา (The Nature of Time) ตอนที่ ๒ (วัฒนธรรมของเวลาและสถานที่)
- นางบำเรอที่ถูกทำให้ผิวขาว: กากตกค้างของปิตาธิปไตย
- แนวคิดศิลปะและสุนทรียศาสตร์นอกยุโรป
- แนวคิดสุนทรียศาสตร์และศิลปะนอกกระแส
- ในนาฏกรรมชั้นต่ำและวัฒนธรรมสอดแทรก
- บนเส้นทางของความน่าเกลียด : ว่าด้วยเรื่องของสุนทรียศาสตร์
- บนเส้นทางของวัฒนธรรมทางสายตา : จากศิลปะสู่วัฒนธรรม
- ผลงานศิลปะในยุคของการผลิตซ้ำด้วยกลไก
- โพสท์โมเดิร์นในศิลปะและปรัชญา
- ภาพกว้างและความเข้าใจเกี่ยวกับศิลปะสถานการณ์นิยม
- วาทกรรมบนร่างกาย และสุนทรียศาสตร์ของความเปลือยเปล่า
- วิพากษ์อุตสาหกรรมภาพยนตร์ : ศิลปะหรือเพียงเหล้าดองสมองทุน (Frankfurt School)
- ศิลปะแนวกิจกรรม ศิลปะเพื่อชุมชนและสังคม
- ศิลปะในสายตาสังคมวิทยา
- ศิลปะและสุนทรียศาสตร์เกี่ยวกับขยะ
- สถานภาพของผู้หญิงในสื่อ ศิลปะ และกฎหมาย
- องค์ประกอบและประวัติศาสตร์การวิจารณ์ศิลปะ
- จากศิลปะเสื่อมทรามสู่เกียรติยศ Documenta
- แนวโน้มศิลปะกระแสหลักที่กำลังเปลี่ยน Documenta11
- โหมโรงเกี่ยวกับ Jacques Derrida
- ปรัชญาการรื้อสร้าง (Deconstruction) ของ Derrida
- ตามรอยแนวคิดหลังสมัยใหม่
- Walter Gropius ผู้ให้กำเนิดหัวใจศิลปะแบบเบาเฮาส์ (หมายเหตุ : ผลงานวิชาการเหล่านี้ได้รับการเผยแพร่บนระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต โดยเป็นไปตามแนวนโยบาย E-Learning เผยแพร่ที่ http://www.midnightuniv.org)
งานทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม
แก้- ร่วมแสดงนิทรรศการศิลปะกับคณะวิจิตรศิลป์
- ร่วมแสดงนิทรรศการโครงการแลกเปลี่ยนศิลปะ ระหว่างคณะวิจิตรศิลป์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเว้
- เขียนบทความให้กับสูจิบัตรงานแสดงนิทรรศการศิลปะคณะวิจิตรศิลป์
- เขียนบทความให้กับสูจิบัตรงานแสดงผลงานศิลปนิพนธ์ คณะวิจิตรศิลป์
- เขียนบทความศิลปะให้กับหนังสือพิมพ์และนิตยสารหลายฉบับ (งานทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมเหล่านี้ ได้กระทำมานับตั้งแต่บรรจุเข้ารับราชการตำแหน่งอาจารย์ คณะวิจิตรศิลป์ ปี พ.ศ. 2535 - ปัจจุบัน)
งานบริการสังคมทางวิชาการ
แก้- วิทยากรบรรยายภาพเขียนฝีพระหัตถ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 เผยแพร่ผ่านวิทยุ FM 100 ของภาควิชาสื่อสารมวลชน คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
- กำกับรายการสนทนาทางโทรทัศน์ ชื่อรายการ "ทีทรรศน์ท้องถิ่น" ร่วมกับสถานีโทรทัศน์แห่งประเทศไทย ช่อง 11 กรมประชาสัมพันธ์ (เขต 3)
- ได้รับเชิญให้ไปบรรยายพิเศษที่คณะต่างๆ ของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เช่น คณะสถาปัตยกรรม คณะมนุษยศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ ศูนย์สตรีศึกษา
- ได้รับเชิญให้ไปบรรยายพิเศษที่ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย
- ได้รับเชิญให้เสนอความคิดเห็นในเรื่องต่างๆ ทางวิทยุหลายสถานี
- เขียนบทความเกี่ยวกับประเด็นปัญหาสังคมร่วมสมัยให้กับนิตยสารต่างๆ
- แปลและเรียบเรียงบทความทางปรัชญาและสังคม โดยเฉพาะประเด็นปัญหาสังคมและปรัชญาหลังสมัยใหม่ หลังอาณานิคม รวมถึงประเด็นเรื่องสตรีศึกษา ชาติพันธ์ และจิตวิเคราะห์ เผยแพร่ผ่านเว็บไซต์หลายแห่ง
- บริหารเว็บไซต์มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน www.midnightuniv.org
- จัดทำวารสารข่าวหอศิลป์/วิจิตรศิลป์ (ตำแหน่งบรรณาธิการบริหาร) (งานบริการสังคมทางวิชาการเหล่านี้ ได้กระทำมานับตั้งแต่บรรจุเข้ารับราชการ ตำแหน่งอาจารย์ คณะวิจิตรศิลป์ ปี พ.ศ. 2535 - 2553) (พ.ศ. 2533 ดำรงตำแหน่งอาจารย์พิเศษ)
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
แก้- พ.ศ. 2552 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)[5]
- พ.ศ. 2548 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์ช้างเผือก (ท.ช.)[6]
อ้างอิง
แก้- ↑ "ม.เที่ยงคืน" ฟ้องโลก สถานการณ์เซ็นเซอร์ในสังคมไทย ยันประเทศไทยไม่ใช่ซ่องโจร, ประชาไท, 9 ส.ค. 2550
- ↑ "สมเกียรติ ตั้งนโม" อดีตอธิการบดี ม.เที่ยงคืน เสียชีวิตแล้ว, ประชาไท, 6 ก.ค. 2553
- ↑ ส่ง "สมเกียรติ ตั้งนโม" ผู้ก่อตั้งเว็บ ม.เที่ยงคืน, ประชาไท, 11 ก.ค. 2553
- ↑ somkiet-tongnamo แฟนเพจ บน Facebook
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ประจำปี ๒๕๕๒ เก็บถาวร 2011-10-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๒๖ ตอนที่ ๑๖ ข หน้า ๑๑๑, ๔ ธันวาคม ๒๕๕๒
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย, เล่ม ๑๒๓ ตอนที่ ๑๔ ข หน้า ๓๕, ๒๗ มิถุนายน ๒๕๔๙
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน
- “ความรู้” ในแบบสมเกียรติ ตั้งนโม แห่ง ม.เที่ยงคืน, สมชาย ปรีชาศิลปกุล, 22 ก.ค. 2553