วัดเจดีย์เจ็ดแถว

วัดเจดีย์เจ็ดแถว เป็นโบราณสถานภายในกำแพงเมือง อุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย ตัววัดตั้งอยู่บริเวณกึ่งกลางเมืองบนแนวแกนเดียวกับวัดช้างล้อม โดยหันหน้าไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ สำหรับที่มาของชื่อมาจากความเข้าใจของพื้นที่ในช่วงแรกที่พบว่าวัดแห่งนี้มีจำนวนเจดีย์ด้านหน้าและด้านข้างที่เรียงรายกันอยู่ 7 แถว แต่ตอนหลังทางกรมศิลปากรได้ขุดแต่งเพิ่มเติมทำให้พบว่ามีทั้งหมด 9 แถว[1]

วัดเจดีย์เจ็ดแถว
(อุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย)

พระวิหารและเจดีย์ประธานทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ ในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2566
แผนที่
ข้อมูลทั่วไป
สถานะเปิดใช้งาน
ประเภทวัด
โบราณสถานภายในกำแพงเมือง อุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย
สถาปัตยกรรมสถาปัตยกรรมสมัยสุโขทัย
สถาปัตยกรรมล้านนา
สถาปัตยกรรมขอม
สถาปัตยกรรมลังกา
สถาปัตยกรรมพุกาม
เมืองอำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย
ประเทศไทย ประเทศไทย
เริ่มสร้างพุทธศตวรรษที่ 19[1]
ในกำกับดูแลของกรมศิลปากร
ข้อมูลทางเทคนิค
โครงสร้างศิลาแลงฉาบปูน
เกณฑ์พิจารณา: วัฒนธรรม: (i), (iii)
เลขอ้างอิง: 0004599

วัดเจดีย์เจ็ดแถวมีเอกลักษณ์โดดเด่นคือ องค์เจดีย์จำนวนมากกว่า 33 องค์ที่ถูกจัดเรียงตามคติจักรวาล มีรูปแบบทางสถาปัตยกรรมแตกต่างกันหลายแบบ เช่น เจดีย์ประธานรูปดอกบัวตูม หรือทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ เจดีย์ทรงลังกา เจดีย์ทรงปราสาทห้ายอด หรือเจติยวิหารทรงพุกาม[2][3] สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ จึงทรงสันนิษฐานว่าวัดแห่งนี้น่าจะมีลักษณะการใช้งานเป็นสุสานหลวงกลางเมือง

ประวัติ

แก้

สาเหตุความเป็นมาที่วัดนี้ชื่อว่า "วัดเจดีย์เจ็ดแถว" นั้น ชื่อนี้เป็นชื่อที่เรียกขึ้นภายหลังโดยราษฎรในท้องถิ่น สาเหตุที่เรียกเนื่องจากพบเจดีย์จำนวนมากมายหลายแถวภายในวัด[4]

วัดเจดีย์เจ็ดแถวนี้น่าจะเป็นวัดที่มีความสำคัญมากวัดหนึ่งในเมืองศรีสัชนาลัย เนื่องจากเป็นวัดที่ตั้งอยู่ในแนวแกนหลักของเมือง พิจารณาได้จากตำแหน่งที่ตั้งของเมือง อีกทั้งยังมีขนาดใหญ่เกินกว่าที่ราษฎรธรรมดาจะเป็นผู้สร้างขึ้น ดังปรากฏในพระราชวินิจฉัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวในหนังสือ เที่ยวเมืองพระร่วง ระบุว่า "วัดเจดีย์เจ็ดแถวนี้เป็นวัดใหญ่ เพราะฉะนั้นจำจะต้องลองสันนิษฐานดูว่าเป็นของใคร นายเทียนกล่าวว่า วัดนี้เดิมเขาเรียกว่า วัดกัลยานิมิต เพราะว่านางพญาธิดาแห่งพระมหาธรรมราชา (บาธรรมราช) เป็นผู้สร้างขึ้น นายเทียนอ้างหนังสือที่ไฟไหม้นั้นเป็นพยานอีก" ส่วน สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ มีพระวินิจฉัยว่าวัดนี้เป็นวัดที่มีความสวยงามกว่าวัดอื่น ๆ อาจเป็นวัดของกษัตริย์ที่ครองเมืองนี้ และเจดีย์รายอื่น ๆ คงเป็นที่บรรจุพระอัฐิของเจ้านายในราชวงศ์สุโขทัย

สถาปัตยกรรม

แก้

เจดีย์รายที่วัดเจดีย์เจ็ดแถวมีรูปแบบที่ได้รับอิทธิพลศิลปะจากที่ต่าง ๆ หลายแห่ง เช่น ลังกา และพุกาม ด้านหลังเจดีย์ประธานมีเจดีย์รายที่มีลักษณะเด่น คือฐานเป็นเจดีย์สี่เหลี่ยมจัตุรัส ยอดเป็นทรงกลม ภายในเจดีย์มีซุ้มโถงส่วนซุ้มโถงเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปยืนปูนปั้นมีภาพจิตรกรรมเป็นภาพอดีตพระพุทธเจ้าและเหล่าเทวดากษัตริย์

เจดีย์รายที่มีลักษณะเด่นองค์หนึ่งเรียกว่า เจดีย์ทรงปราสาท คือซุ้มจรนัมด้านหลังของเรือนธาตุ ทำเป็นซุ้มมณฑปมีเรือนยอดข้างบนสูงเป็นซุ้มทางทิศตะวันตกมีพระพุทธรูปปางนาคปรกประดิษฐานอยู่เป็นพระพุทธรูปปางนาคปรกสมัยสุโขทัย รวมทั้งหมดแล้ววัดเจดีย์เจ็ดแถวมีเจดีย์รายและอาคารขนาดเล็กแบบต่าง ๆ กว่า 33 องค์[2]

ระเบียงภาพ

แก้

อ้างอิง

แก้
  1. 1.0 1.1 "วัดเจดีย์เจ็ดแถว". IM-AIM Tour. สืบค้นเมื่อ 28 December 2023.
  2. 2.0 2.1 "วัดเจดีย์เจ็ดแถว". เทศบาลเมืองศรีสัชนาลัย. สืบค้นเมื่อ 28 December 2023.
  3. "เจดีย์หมายเลข ๑๕ วัดเจดีย์เจ็ดแถว เมืองศรีสัชนาลัย". กรมศิลปากร. สืบค้นเมื่อ 28 December 2023.
  4. "วัดเจดีย์เจ็ดแถว". มหาวิทยาลัยรามคำแหง. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-03-09. สืบค้นเมื่อ 28 December 2023.
  5. ศักดิ์ชัย, สายสิงห์. "ชื่นชมศิลปกรรมโบราณในอาณาจักรสุโขทัยกับ ศ ดร ศักดิ์ชัย สายสิงห์ ตอน 12 วัดเจดีย์เจ็ดแถว". ภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร. สืบค้นเมื่อ 29 December 2023.