วัดเขานางบวช (จังหวัดสุพรรณบุรี)

วัดเขานางบวช เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลนางบวช อำเภอเดิมบางนางบวช จังหวัดสุพรรณบุรี มีเจ้าอาวาสรูปปัจจุบัน คือ พระอธิการวีระ จกฺกวโร

วัดเขานางบวช
ชื่อสามัญ	วัดเขานางบวช, วัดเขาขึ้น
ที่ตั้ง	ตำบลนางบวช อำเภอเดิมบางนางบวช จังหวัดสุพรรณบุรี
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดเขานางบวช หรือ วัดเขาขึ้น มีตำนานเล่าว่า ราว พ.ศ. 1826 มีหญิงชื่อชบา เป็นสนมแห่งพระร่วงเจ้ากรุงสุโขทัย ซึ่งได้ลาบวช รักษาศีลอยู่ในถ้ำบนยอดเขาแห่งนี้ จึงเป็นที่มาของชื่อวัดเขานางบวช เล่ากันว่าภายใจถ้ำมีข้าวของ เครื่องประดับจำนวนมาก สันนิษฐานว่าเป็นของพวกที่ติดตามนางสนมชบา ของเหล่านั้นได้สูญหายไปเมื่อ พ.ศ.2402 เครื่องประดับชิ้นสุดท้ายที่พบบริเวณปากถ้ำ เมื่อ พ.ศ.2539 เป็นกำไลหยกหัวพญานาค แต่ผู้พบมิได้ถวายเป็นสมบัติวัด สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติระบุว่าตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. 2390 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2525 บ้างว่าเป็นวัดที่พระอาจารย์ธรรมโชติใช้จำพรรษา สร้างขึ้นในสมัยพระอาจารย์ธรรมโชคิ ประมาณปี พ.ศ. 2308

อาคารเสนาสนะทีสำคัญ ได้แก่ อุโบสถพระอาจารย์ธรรมโชติ ได้บูรณปฏิสังขรณ์ในสมัยรัชกาลที่ 5 ภายในประดิษฐานพระพุทธรูปหินทราย รวม 13 องค์ ล้วนแต่ถูกคนร้ายตัดเศียรไปหมดแล้ว ได้บูรณะสร้างเศียรขึ้นมาใหม่ หน้าอุโบสถมีเสมาธรรมจักร หินสีเขียวขนาดใหญ่ 5 แผ่น สูง 37 นิ้ว กว้าง 22 นิ้ว ไม่มีลวดลายใด ๆ ทั้งสิ้น แต่เดิมอุโบสถเป็นที่ประดิษฐานของหลวงพ่อแก่นจันทร์ พระพุทธรูปไม้ที่สร้างขึ้นในสมัยพระอาจารย์ธรรมโชติ แต่ปัจจุบันนี้ได้มีการสร้างมณฑปขึ้นใหม่เพื่อเป็นที่ประดิษฐานรูปปั้นพระอาจารย์ธรรมโชติ จึงได้ย้ายหลวงพ่อแก่นจันทร์เข้าไปประดิษฐาน ณ มณฑปใหม่ด้วย วิหารพระอาจารย์ธรรมโชติ ภายในเป็นที่ประดิษฐานรอยพระพุทธบาท ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 นิ้ว เจดีย์สร้างติดกับผนังวิหาร ก่อนที่ค่ายบางระจันแตก ศาลาหลวงปู่ธรรมโชติ เป็นทีประดิษฐานพระพุทธรูปสัมฤทธิ์ ปางห้ามสมุทร บางแบบเป็นพระทรงเครื่อง สร้างขึ้นในสมัยอยุธยาตอนต้น อายุประมาณ 600–700 ปี